Renascimënt
Le Renascimënt é na perioda artistica y culturala dla storia dl’Europa che s’á svilupé tla Talia, dantadöt a Firenze, olache al á albü n gran rode le mezenatism di Medici, danter la fin dl’Eté medievala y le mëte man dl’Eté moderna y che vá da ca. la secunda pert dl XIV seco cina al XVI seco cun gran desfarënzies danter disciplines y raiuns geografics. Al é sté na epoca de gran mudamënc te chël che al é gnü a se le dé le svilup dles idees dl Umanesim, che é nasciü tl ciamp leterar dl XIV seco cun n gran interes por i stüdi classics dantadöt cun Francesco Petrarca y á influenzé ince l’ert figurativa y la mentalité dles porsones.
Danter les maius personalité dl Renascimënt él tl ciamp dl’ert Leonardo da Vinci, Michelangelo, Raffaello, Botticelli, Donatello, Albrecht Dürer, Filippo Brunelleschi y l’umanist Erasmus da Rotterdam.
Tratan le Renascimënt él sté la descurida dl’America, la Reformaziun y la despartiziun danter Dlijia catolica y Dlijia protestanta.