Türk Dünyasına Genç Bakış-Uluslararası Öğrenci Sempozyumu, 2024
İnsanlık tarihi boyunca çeşitli medeniyetler ve kültürler, kendilerine özgü inanç sistemleri ve y... more İnsanlık tarihi boyunca çeşitli medeniyetler ve kültürler, kendilerine özgü inanç sistemleri ve yönetim anlayışları geliştirmişlerdir. Türk devlet anlayışında da yönetim sistemine dair kendine özgü karakteristik bir yapısı vardır. Türk devletinin kendi karakteristik özellikleri sonucu oluşan; din anlayışı, kültürel bakış, yönetim tarzı, değer yargılarını biçimlendirmiştir. Türk devlet anlayışının temel yapı taşlarından olan kut anlayışının kutsallık algısı, Türk hükümdarlık sisteminde kendisini göstermektedir. Köktürklerin ve Osmanlıların temel inançları arasında kut ve halifelik anlayışı büyük bir öneme sahiptir. Kut, genellikle devletin ve hükümdarın sahip olduğu doğaüstü bir güç olarak kabul edilir ve devletin başarısını, hükümdarın meşruiyetini ve toplumsal düzeni sağlamasıyla ilişkilendirilir. Tanrının yeryüzündeki vekili/gölgesi anlamlarını ortaya koyan kut ve halifelik anlayışları hükümdarlar tarafından kullanılmıştır. Yürütmenin başında bulunan kişi bu anlayışlara layık olmaya çalışarak belirli şartları sağlaması gerekmektedir. Türk devlet geleneğinde hükümdar, devleti temsil eden ve bir bakıma devletin bir sembolü olarak algılanmıştır. Türkler hayatlarının merkezine ve kâinat algılarına devleti, devletin temeline de hükümdarı yerleştirmişlerdir. Hükümdarlığa layık olmanın en keskin şartı ise kut ve halifelik ile sağlandığı görülmektedir. İslamiyet öncesi döneme bakıldığında kut anlayışı hükümdarlığın tanrısal zeminini oluştururken İslamiyet sonrası tanrısal zemini halifelik anlayışı karşılamaktadır. Bu bağlamda: Köktürklerde ki kut anlayışı ile Osmanlılarda ki halifelik anlayışının benzerlikleri ve farklılıkları karşılaştırmalı olarak ele alınmıştır. Çalışma kapsamında İslamiyet öncesi kut anlayışının değişimi
Although belief systems have been shaped by various factors throughout history, it is observed th... more Although belief systems have been shaped by various factors throughout history, it is observed that certain concepts have persisted. In this context, the term "Oboo" refers to a mound where sacrifices and offerings were made to the deity in pre-Islamic periods in Central Asia. It is known that the Mongols performed the ritual of offering sacrifices to Oboo since pre-Islamic times. Oboo is considered a shrine and is also known to have the function of a guide/marker. Oboo are generally accepted as guides, and it is observed that travelers make offerings to them. Although Oboo are sometimes associated with graves, it is generally believed that these structures mark a specific place. Located especially in mountain passes, Oboo are believed to bring peace and tranquility. Sacrificial rituals are performed at Oboo in summer and autumn, followed by activities such as horse racing, wrestling, and archery. These features of Oboo have ensured their cultural and religious significance, making them popular even today in Mongolia and its surroundings. In this context, the continuity of Oboo in cultural and religious rituals has left deep traces on the social structures in Central Asia and Anatolia, and it is observed that these structures have played a significant role in shaping the collective identity and belief systems of the peoples in the region.
Siyaset felsefesinin problem alanına giren, sosyal bilimciler arasında görüş birliği bulunmayan, ... more Siyaset felsefesinin problem alanına giren, sosyal bilimciler arasında görüş birliği bulunmayan, siyaset bilimin de temel konularından olan devlet kavramı ve devletin kimin yöneteceği konusu günümüzde hala önemini korumakta olduğu söylenebilir. Her kadim devlette olduğu gibi Türk devlet anlayışında da hükümdarlık sistemine dair kendine özgü emareler görmek mümkündür. Bu emareler Türk milletinin kendi karakteristik özellikleri sonucu oluşan; din anlayışı, kültürel bakış, yönetim tarzı, değer yargılarını biçimlendirmiştir. Bu durumda, gerekli unsurların varlığı bir topluluğa devlet özelliğini kazandırdığı ifade edilebilir. Türklerde; "ülke", "halk", "istiklal", "kanun/töre", "teşkilat", "hükümdarlık/hakimiyet" gibi unsurlar devleti oluşturan başlıca kavramlar olduğu söylenebilir. Bununla beraber Türklerin tarih sahnesine çıkmasından itibaren hayatlarının merkezlerine koyduğu kut ve töre inancını 20. yy. a kadar taşıdıkları belirtilebilir. Bu bağlamda; Türklerde bulunan devlet anlayışı, devleti oluşturan unsurlar, Türklerin hükümdarlık ve hakimiyet sembollerin İslamiyet Öncesi-Sonrası süreçte devamlılığı ve değişimi ele alınmıştır. Çalışma kapsamında Türklerin İslamiyet Öncesi-Sonrasında hükümdarlık alametlerinin devamlılık ve değişim baz alınarak incelenmiştir.
Türklerin tarihte var oldukları ilk zamanlardan itibaren hem yazılı kaynaklarda hem de anlatılard... more Türklerin tarihte var oldukları ilk zamanlardan itibaren hem yazılı kaynaklarda hem de anlatılarda çok yönlü bir kurban geleneğine sahip oldukları görülmektedir. Zira Türk kavimlerindeki ayin ve ritüeller, genel olarak Tanrı'ya kurban sunarak yapılmıştır. Onlar kendileri için kutsal saydıkları maddi ve manevi varlıkların yanında; doğum, ölüm, zafer ve yenilgileri için de kurbanlar sunmuşlardır. Nitekim Türklerin kendi içinde kutsal saydığı her tören ve ayin kanlı veya kansız kurban ile tamamlanmıştır. Türklerin kurban ritüelleri, İslamiyet'in getirdiği kural ve kaidelerle güçlü bir inanç hâlini almıştır. İslamiyet öncesi Türklerde kurban kanlı ve kansız olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Kanlı kurbanların en önemlisi attır. Attan sonra ise koyun gelmekte, sığır ise son tercih olarak görülmektedir. Kansız kurbanlarda ise en önemlileri ruhlara bağışlanarak başı boş salıverilen hayvanlar ve saçı kurbanlarıdır. Bu çalışmamızda İslamiyet'ten önce Türklerde kurban kavramı üzerine bir araştırma yapılmış, bazı değerlendirmelerde bulunulmuştur.
Türk Dünyasına Genç Bakış-Uluslararası Öğrenci Sempozyumu, 2024
İnsanlık tarihi boyunca çeşitli medeniyetler ve kültürler, kendilerine özgü inanç sistemleri ve y... more İnsanlık tarihi boyunca çeşitli medeniyetler ve kültürler, kendilerine özgü inanç sistemleri ve yönetim anlayışları geliştirmişlerdir. Türk devlet anlayışında da yönetim sistemine dair kendine özgü karakteristik bir yapısı vardır. Türk devletinin kendi karakteristik özellikleri sonucu oluşan; din anlayışı, kültürel bakış, yönetim tarzı, değer yargılarını biçimlendirmiştir. Türk devlet anlayışının temel yapı taşlarından olan kut anlayışının kutsallık algısı, Türk hükümdarlık sisteminde kendisini göstermektedir. Köktürklerin ve Osmanlıların temel inançları arasında kut ve halifelik anlayışı büyük bir öneme sahiptir. Kut, genellikle devletin ve hükümdarın sahip olduğu doğaüstü bir güç olarak kabul edilir ve devletin başarısını, hükümdarın meşruiyetini ve toplumsal düzeni sağlamasıyla ilişkilendirilir. Tanrının yeryüzündeki vekili/gölgesi anlamlarını ortaya koyan kut ve halifelik anlayışları hükümdarlar tarafından kullanılmıştır. Yürütmenin başında bulunan kişi bu anlayışlara layık olmaya çalışarak belirli şartları sağlaması gerekmektedir. Türk devlet geleneğinde hükümdar, devleti temsil eden ve bir bakıma devletin bir sembolü olarak algılanmıştır. Türkler hayatlarının merkezine ve kâinat algılarına devleti, devletin temeline de hükümdarı yerleştirmişlerdir. Hükümdarlığa layık olmanın en keskin şartı ise kut ve halifelik ile sağlandığı görülmektedir. İslamiyet öncesi döneme bakıldığında kut anlayışı hükümdarlığın tanrısal zeminini oluştururken İslamiyet sonrası tanrısal zemini halifelik anlayışı karşılamaktadır. Bu bağlamda: Köktürklerde ki kut anlayışı ile Osmanlılarda ki halifelik anlayışının benzerlikleri ve farklılıkları karşılaştırmalı olarak ele alınmıştır. Çalışma kapsamında İslamiyet öncesi kut anlayışının değişimi
Although belief systems have been shaped by various factors throughout history, it is observed th... more Although belief systems have been shaped by various factors throughout history, it is observed that certain concepts have persisted. In this context, the term "Oboo" refers to a mound where sacrifices and offerings were made to the deity in pre-Islamic periods in Central Asia. It is known that the Mongols performed the ritual of offering sacrifices to Oboo since pre-Islamic times. Oboo is considered a shrine and is also known to have the function of a guide/marker. Oboo are generally accepted as guides, and it is observed that travelers make offerings to them. Although Oboo are sometimes associated with graves, it is generally believed that these structures mark a specific place. Located especially in mountain passes, Oboo are believed to bring peace and tranquility. Sacrificial rituals are performed at Oboo in summer and autumn, followed by activities such as horse racing, wrestling, and archery. These features of Oboo have ensured their cultural and religious significance, making them popular even today in Mongolia and its surroundings. In this context, the continuity of Oboo in cultural and religious rituals has left deep traces on the social structures in Central Asia and Anatolia, and it is observed that these structures have played a significant role in shaping the collective identity and belief systems of the peoples in the region.
Siyaset felsefesinin problem alanına giren, sosyal bilimciler arasında görüş birliği bulunmayan, ... more Siyaset felsefesinin problem alanına giren, sosyal bilimciler arasında görüş birliği bulunmayan, siyaset bilimin de temel konularından olan devlet kavramı ve devletin kimin yöneteceği konusu günümüzde hala önemini korumakta olduğu söylenebilir. Her kadim devlette olduğu gibi Türk devlet anlayışında da hükümdarlık sistemine dair kendine özgü emareler görmek mümkündür. Bu emareler Türk milletinin kendi karakteristik özellikleri sonucu oluşan; din anlayışı, kültürel bakış, yönetim tarzı, değer yargılarını biçimlendirmiştir. Bu durumda, gerekli unsurların varlığı bir topluluğa devlet özelliğini kazandırdığı ifade edilebilir. Türklerde; "ülke", "halk", "istiklal", "kanun/töre", "teşkilat", "hükümdarlık/hakimiyet" gibi unsurlar devleti oluşturan başlıca kavramlar olduğu söylenebilir. Bununla beraber Türklerin tarih sahnesine çıkmasından itibaren hayatlarının merkezlerine koyduğu kut ve töre inancını 20. yy. a kadar taşıdıkları belirtilebilir. Bu bağlamda; Türklerde bulunan devlet anlayışı, devleti oluşturan unsurlar, Türklerin hükümdarlık ve hakimiyet sembollerin İslamiyet Öncesi-Sonrası süreçte devamlılığı ve değişimi ele alınmıştır. Çalışma kapsamında Türklerin İslamiyet Öncesi-Sonrasında hükümdarlık alametlerinin devamlılık ve değişim baz alınarak incelenmiştir.
Türklerin tarihte var oldukları ilk zamanlardan itibaren hem yazılı kaynaklarda hem de anlatılard... more Türklerin tarihte var oldukları ilk zamanlardan itibaren hem yazılı kaynaklarda hem de anlatılarda çok yönlü bir kurban geleneğine sahip oldukları görülmektedir. Zira Türk kavimlerindeki ayin ve ritüeller, genel olarak Tanrı'ya kurban sunarak yapılmıştır. Onlar kendileri için kutsal saydıkları maddi ve manevi varlıkların yanında; doğum, ölüm, zafer ve yenilgileri için de kurbanlar sunmuşlardır. Nitekim Türklerin kendi içinde kutsal saydığı her tören ve ayin kanlı veya kansız kurban ile tamamlanmıştır. Türklerin kurban ritüelleri, İslamiyet'in getirdiği kural ve kaidelerle güçlü bir inanç hâlini almıştır. İslamiyet öncesi Türklerde kurban kanlı ve kansız olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Kanlı kurbanların en önemlisi attır. Attan sonra ise koyun gelmekte, sığır ise son tercih olarak görülmektedir. Kansız kurbanlarda ise en önemlileri ruhlara bağışlanarak başı boş salıverilen hayvanlar ve saçı kurbanlarıdır. Bu çalışmamızda İslamiyet'ten önce Türklerde kurban kavramı üzerine bir araştırma yapılmış, bazı değerlendirmelerde bulunulmuştur.
Uploads
Papers by HAKAN ERCAN
anlayışları geliştirmişlerdir. Türk devlet anlayışında da yönetim sistemine dair kendine özgü
karakteristik bir yapısı vardır. Türk devletinin kendi karakteristik özellikleri sonucu oluşan; din
anlayışı, kültürel bakış, yönetim tarzı, değer yargılarını biçimlendirmiştir. Türk devlet anlayışının temel
yapı taşlarından olan kut anlayışının kutsallık algısı, Türk hükümdarlık sisteminde kendisini
göstermektedir. Köktürklerin ve Osmanlıların temel inançları arasında kut ve halifelik anlayışı büyük
bir öneme sahiptir. Kut, genellikle devletin ve hükümdarın sahip olduğu doğaüstü bir güç olarak kabul
edilir ve devletin başarısını, hükümdarın meşruiyetini ve toplumsal düzeni sağlamasıyla ilişkilendirilir.
Tanrının yeryüzündeki vekili/gölgesi anlamlarını ortaya koyan kut ve halifelik anlayışları hükümdarlar
tarafından kullanılmıştır. Yürütmenin başında bulunan kişi bu anlayışlara layık olmaya çalışarak belirli
şartları sağlaması gerekmektedir. Türk devlet geleneğinde hükümdar, devleti temsil eden ve bir bakıma
devletin bir sembolü olarak algılanmıştır. Türkler hayatlarının merkezine ve kâinat algılarına devleti,
devletin temeline de hükümdarı yerleştirmişlerdir. Hükümdarlığa layık olmanın en keskin şartı ise kut
ve halifelik ile sağlandığı görülmektedir. İslamiyet öncesi döneme bakıldığında kut anlayışı
hükümdarlığın tanrısal zeminini oluştururken İslamiyet sonrası tanrısal zemini halifelik anlayışı
karşılamaktadır. Bu bağlamda: Köktürklerde ki kut anlayışı ile Osmanlılarda ki halifelik anlayışının
benzerlikleri ve farklılıkları karşılaştırmalı olarak ele alınmıştır. Çalışma kapsamında İslamiyet öncesi
kut anlayışının değişimi
anlayışları geliştirmişlerdir. Türk devlet anlayışında da yönetim sistemine dair kendine özgü
karakteristik bir yapısı vardır. Türk devletinin kendi karakteristik özellikleri sonucu oluşan; din
anlayışı, kültürel bakış, yönetim tarzı, değer yargılarını biçimlendirmiştir. Türk devlet anlayışının temel
yapı taşlarından olan kut anlayışının kutsallık algısı, Türk hükümdarlık sisteminde kendisini
göstermektedir. Köktürklerin ve Osmanlıların temel inançları arasında kut ve halifelik anlayışı büyük
bir öneme sahiptir. Kut, genellikle devletin ve hükümdarın sahip olduğu doğaüstü bir güç olarak kabul
edilir ve devletin başarısını, hükümdarın meşruiyetini ve toplumsal düzeni sağlamasıyla ilişkilendirilir.
Tanrının yeryüzündeki vekili/gölgesi anlamlarını ortaya koyan kut ve halifelik anlayışları hükümdarlar
tarafından kullanılmıştır. Yürütmenin başında bulunan kişi bu anlayışlara layık olmaya çalışarak belirli
şartları sağlaması gerekmektedir. Türk devlet geleneğinde hükümdar, devleti temsil eden ve bir bakıma
devletin bir sembolü olarak algılanmıştır. Türkler hayatlarının merkezine ve kâinat algılarına devleti,
devletin temeline de hükümdarı yerleştirmişlerdir. Hükümdarlığa layık olmanın en keskin şartı ise kut
ve halifelik ile sağlandığı görülmektedir. İslamiyet öncesi döneme bakıldığında kut anlayışı
hükümdarlığın tanrısal zeminini oluştururken İslamiyet sonrası tanrısal zemini halifelik anlayışı
karşılamaktadır. Bu bağlamda: Köktürklerde ki kut anlayışı ile Osmanlılarda ki halifelik anlayışının
benzerlikleri ve farklılıkları karşılaştırmalı olarak ele alınmıştır. Çalışma kapsamında İslamiyet öncesi
kut anlayışının değişimi