Војник — поединец што служи во војска за да ја заштити својата земја и нејзините граѓани.[1][2] Војниците поминуваат низ строга обука за да развијат вештини како што се борбени тактики, стрелба и заедничка работа. Можат да служат во различни видови вооружени сили, вклучително војска, морнарица, воздухопловни сили или морнарички пешадинци, секој со свои специјализирани улоги и одговорности. Во време на судир или војна, војниците се повикани да ги бранат интересите на својата нација и да ги поддржуваат нејзините вредности. Тие можат да бидат распоредени во странски земји или зони на судири, каде што се соочуваат со предизвикувачки и опасни ситуации. Војниците мораат да покажат смелост, дисциплина и издржливост наспроти неволјите, честопати жртвувајќи ја сопствената безбедност за поголемото добро.[3]

Војници од норвешката армија

Покрај нивните воени должности, војниците играат и важна улога во напорите за помош при катастрофи, мировните мисии и операциите за хуманитарна помош. Тие обезбедуваат животоспособна поддршка на заедниците погодени од природни катастрофи, судири или хуманитарни кризи, доставувајќи поддршка, медицинска помош и безбедност кога е најпотребно. Војниците се посветени поединци што служат на својата земја со чест и посветеност, отелотворувајќи ги вредностите на должност, верност и служба на другите.[4] Во македонски речници, зборот „војник“ може да значи и „воин“.[1][2]

Војниците во Македонија

уреди

Македонските војници служат во Вооружените сили на Македонија, која е воена организација на земјата одговорна за заштита на нејзиниот суверенитет и национални интереси. Вооружените сили се состојат од различни гранки, вклучувајќи ги војската, воздухопловните сили и специјалните сили, секоја со свои улоги и одговорности. Вооружените сили на Македонија работат под цивилна контрола и се придржуваат до демократските начела и меѓународните стандарди. Претседателот на Македонија ја извршува должноста врховен командант на вооружените сили, додека владата обезбедува надзор и насока преку Министерството за одбрана на Македонија. Главната задача на војската е да го брани територијалниот интегритет на земјата, да ги поддржува целите за национална безбедност и да придонесе за регионалната и меѓународната стабилност.

Вооружените сили на Македонија тесно соработуваат со НАТО и другите земји партнери за да ја засилат оперативната усогласеност и регионалната безбедносна соработка.

Баталјон за специјални намени „Волци“

уреди

Баталјонот за специјални намени „Волци“ е елитна и високообучена единица во рамките на вооружените сили. Составен од вешти и искусни војници, волците имаат задача да извршуваат специјализирани и високоризични мисии што бараат точност, скришност и снаодливост. Волците поминуваат низ строги процеси на одбирање и обука за да се осигура дека нивните членови ги поседуваат потребните физички и умствени способности за да се справат со барањата на нивните мисии. Обуката вклучува специјализирани курсеви за борба во близина, стрелање, избувливи средства, разузнавање и нетрадиционални тактики за војување.

Покрај нивните борбени способности, волците играат и клучна улога во поддршката на напорите за хуманитарна помош и осигурувајќи безбедност за време на национални итни случаи или кризи. Често се распоредени заедно со сојузничките сили за специјални операции во заеднички вежби и операции за подобрување на оперативната усогласеност и регионалната безбедносна соработка.

Војникот како тема во уметноста и во популарната култура

уреди

Војникот како тема во народното творештво

уреди
  • „Ферман дојде, џанам, од Стамбола“ — македонска народна песна.[5]
  • „Кога војници тргнавме“ — македонска народна песна.[6]
  • „Ѓорѓија војник отиде“ — македонска народна песна.[7]
  • Војник Огнен“ — македонска народна песна.[8]
  • Мома војник го одменува татка си“ — македонска епска народна песна.[9]
  • „Храбриот војник“ — унгарска народна приказна.[10]
  • „За војникот кој станал крал“ — полска народна приказна.[11]
  • „Воденичарот оди во војска“ (српски: Хоће воденичар у војску) — српска народна приказна.[12]
  • „Добродушниот војник“ — естонска народна приказна.[13]

Војската како тема во книжевноста

уреди
  • „Од книгата Црвени листови (Дезертер)“ (српски: Из књиге „Црвени листови“ (Дезертер)) - песна во проза на српскиот писател Иво Андриќ од 1918 година.[14]
  • „Полски војник“ - песна на полскиот поет Владислав Боњевски.[15]
  • „Андрес Армоа“ — песна на аргентинскиот писател Хорхе Луис Борхес.[16]
  • „Голаб на барикада“ — песна на македонскиот поет Славко Јаневски.[17]
  • „Никодим“ — песна на Славко Јаневски.[18]
  • „Песна на војникот два метра в земја“ — песна на Славко Јаневски.[19]
  • „Војници“ — песна на македонскиот поет Јован Котески.[20]
  • „Сенката на загинатиот војник“ (српски: Sen poginulog ratnika) - песна на српската поетеса Десанка Максимовиќ.[21]
  • „За војникот“ (српски: O vojniku) - песна на српската поетеса Десанка Максимовиќ од 1964 година.[22]
  • „Песна за непознатиот војник“ - песна на рускиот поет Осип Мандељштам од 1937 година.[23]
  • „Песна за нашите војници“ — песна на македонскиот поет Живко Николовски.[24]
  • „Прстенот на војникот“ - песна на македонскиот поет Анте Поповски.[25]
  • „Гробот на непознатиот војник“ - песна на полскиот поет Јулијан Пшибош.[26]
  • „Балада за непознатиот“ - песна на македонскиот поет Кочо Рацин.[27]
  • „Војничко ќебе“ — расказ на италијанскиот писател Џани Родари.[28]
  • „Војници“ - роман на полскиот писател Адолф Рудницки од 1933 година.[29]
  • „Дезертери“ - песна на полскиот поет Тадеуш Ружевич.[30]
  • „Патот за Тум“ — песна на ирскиот поет Шејмас Хини.[31]

Војската како тема во популарната музика

уреди
  • „Џони беше војник“ (англиски: Johnny Was A Soldier) — песна на британската панк-рок група Адиктс (The Adicts) од 1982 година.[32]
  • „Кралицата и војникот“ (англиски: The Queen And The Soldier) — песна на американската музичарка Сузан Вега (Suzanne Vega) од 1985 година.[33]
  • „Предметите на војникот“ (англиски: Soldier's Things) — песна на американскиот музичар Том Вејтс (Tom Waits) од 1983 година.[34]
  • „Двајца парталави војници“ (англиски: Two Ragged Soldiers) — песна на американскиот поп-пејач Скот Вокер од 1969 година.[35]
  • „Ќе го испратат во војската“ (англиски: He'd send in the army) — песна на британската рок-група Генг оф фор (Gang Of Four) од 1979 година.[36]
  • „Сакам човек во униформа“ (англиски: I Love A Man In A Uniform) — песна на британската рок-група Генг оф фор од 1982 година.[37]
  • „Непознатиот војник“ (англиски: The Unknown Soldier) — песна на американската рок-група Дорс (The Doors) од 1968 година.[38]
  • „Војнички живот (2 дел)“ (англиски: Army Life (Part 2)) — песна на британската панк-рок група The Exploited од 1981 година.[39]
  • „Иван се среќава со Г. И. Џо“ (англиски: Ivan Meets G.I. Joe) — песна на англиската рок-група Клеш (The Clash) од 1980 година.[40]
  • „Не сакам да бидам војник“ (англиски: I Don't Want To Be A Soldier) — песна на англискиот поп-рок музичар Џон Ленон од 1971 година.[41]
  • „Цивили и војници“ (словенечки: Civili In Vojaki) — песна на словенечката панк-група Панкрти од 1980 година.[42]
  • „Војникот-џентлмен“ (англиски: The Gentleman Soldier) — песна на ирската рок-група Поугс (The Pogues) од 1985 година.[43]
  • „Лимени војници“ (англиски: Tin Soldiers) — песна на северноирската панк-група Стиф литл фингерс (Stiff Little Fingers) од 1980 година.[44]
  • „Ти си војник“ (англиски: You're A Soldier) — песна на американската рок-група Хускер Ду (Hüsker Dü) од 1987 година.[45]
  • „Дечиња-војници“ (англиски: Little Boy Soldiers) — песна на англиската рок-група Џем (The Jam) од 1979 година.[46]

Војската како тема во филмот

уреди

Наводи

уреди
  1. 1,0 1,1 „војник“Дигитален речник на македонскиот јазик
  2. 2,0 2,1 „војник“Официјален дигитален речник на македонскиот јазик
  3. „A Soldier's Soldier“. U.S. Army Reserve (англиски). Посетено на 2024-02-13.[мртва врска]
  4. „The Responsibilities of Soldiers“. Work - Chron.com (англиски). Посетено на 2024-02-13.
  5. Антологија на македонската чалгија / Antology of Macedonian Chalgia, Македон мјузик, МАКМ 00106, 2006.
  6. Документ - Никола Бадев (некомерцијално издание). ТЕА Модерна, Planet Press.
  7. Блаже Тренески, Стојна ситноода. Скопје: Студентски збор, 1981, стр. 130-131.
  8. Томе Саздов, Грива тресе, бисер рони (епска народна поезија). Скопје: Заштита, 1970, стр. 19-22.
  9. Томе Саздов, Грива тресе, бисер рони (епска народна поезија). Скопје: Заштита, 1970, стр. 25-28.
  10. Мађарске бајке. Београд: Народња књига, 1974, стр. 115-117.
  11. Пољске бајке. Београд: Народна књига, 1974, стр. 117-125.
  12. Вук Караџић, Српске народне приповијетке. Београд: Лагуна и Вукова задужбина, 2017, стр. 416-417.
  13. Волшебниот прстен - Естонски народни приказни. Наша книга, Скопје, 1969, стр. 14-19.
  14. Иво Андрић, Ex Ponto - Немири - Лирика. Београд: Просвета, 1977, стр. 170-171.
  15. Savremena poljska poezija. Beograd: Nolit, 1964, стр. 107-108.
  16. Horhe Luis Borhes, Šifra. Beograd: Paidea, 2012, стр. 52-54.
  17. Славко Јаневски, Глуви команди. Мисла, Скопје, 1966, стр. 8.
  18. Славко Јаневски, Глуви команди. Мисла, Скопје, 1966, стр. 53.
  19. Славко Јаневски, Глуви команди. Мисла, Скопје, 1966, стр. 10-11.
  20. Јован Котевски, Пеплосија. Мисла, Скопје, 1966, стр. 57-59.
  21. Desanka Maksimović, Izabrane pesme (peto dopunjeno izdanje). Beograd: BIGZ, 1985, стр. 212.
  22. Desanka Maksimović, Izabrane pesme (peto dopunjeno izdanje). Beograd: BIGZ, 1985, стр. 171.
  23. Антологија руске лирике – X-XXI век. Књига II: Прва четвртина – средина XX века (авангарда и социјалистички реализам). Београд: Paidea, 2007, стр. 112-114.
  24. Живко Николовски, Низа ситно нанижана. Скопје: Детска радост, 1985, стр. 46.
  25. Анте Поповски, Дрво што крвави. Скопје: Детска радост, Наша книга, Македонска книга, Култура, Мисла, 1991, стр. 132.
  26. Savremena poljska poezija. Beograd: Nolit, 1964, стр. 89.
  27. Кочо Рацин, Бели мугри. Скопје: Кочо Рацин, 1963, стр. 11-13.
  28. Џани Родари, Приказни по телефон. Култура, Македонска книга, Мисла, Наша книга и Детска радост, Скопје, 1993.
  29. Djorđe Živanović, „Adolf Rudnjicki“, во: Adolf Rudnjicki, Zlatni prozori. Beograd: Rad, 1961, стр. 121.
  30. Tadeuš Ruževič, Izabrane pesme. Beograd: Treći trg / Čigoja štampa, 2013, стр. 179-183.
  31. Шејмас Хини, Песме. Београд: Цицеро, Земун: Писмо, Нови Сад: Матица српска, 1993, стр. 76.
  32. Discogs, The Adicts ‎– Sound Of Music (пристапено на 9.12.2021)
  33. DISCOGS, Suzanne Vega – Suzanne Vega (пристапено на 8.11.2024)
  34. DISCOGS, Tom Waits ‎– Swordfishtrombones (пристапено на 25.9.2021)
  35. Scott Walker – Scott 3 (пристапено на 10.1.2024)
  36. Gang Of Four, Entertainment!, EMI 724383214624, 1995.
  37. Gang Of Four – Songs Of The Free (пристапено на 19.4.2024)
  38. Discogs, The Doors ‎– Waiting For The Sun (пристапено на 20.5.2020)
  39. Discogs, The Exploited – Punks Not Dead (пристапено на 7.10.2022)
  40. DISCOGS, The Clash ‎– Sandinista! (пристапено на 10.6.2020)
  41. DISCOGS, John Lennon ‎– Imagine (пристапено на 18.4.2020)
  42. – Dolgcajt (пристапено на 8.7.2023)
  43. Discogs, The Pogues ‎– Rum Sodomy & The Lash (пристапено на 17.3.2021)
  44. Discogs, Stiff Little Fingers – Nobody's Heroes (пристапено на 18.4.2024)
  45. Discogs, Hüsker Dü ‎– Warehouse: Songs And Stories (пристапено на 23.6.2020)
  46. DISCOGS, The Jam ‎– Setting Sons (пристапено на 3.6.2020)
  47. IMDb, We Were Soldiers (2002) (пристапено на 2.10.2017)

Надворешни врски

уреди

ЗАКОН ЗА СЛУЖБА ВО АРМИЈАТА НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА