Прејди на содржината

Диспрозиум

Од Википедија — слободната енциклопедија
Диспрозиум  (66Dy)
Општи својства
Име и симболдиспрозиум (Dy)
Изгледсребрено-бела
Диспрозиумот во периодниот систем
Водород (двоатомски неметал)
Хелиум (благороден гас)
Литиум (алкален метал)
Берилиум (земноалкален метал)
Бор (металоид)
Јаглерод (повеќеатомски неметал)
Азот (двоатомски неметал)
Кислород (двоатомски неметал)
Флуор (двоатомски неметал)
Неон (благороден гас)
Натриум (алкален метал)
Магнезиум (земноалкален метал)
Алуминиум (слаб метал)
Силициум (металоид)
Фосфор (повеќеатомски неметал)
Сулфур (повеќеатомски неметал)
Хлор (двоатомски неметал)
Аргон (благороден гас)
Калиум (алкален метал)
Калциум (земноалкален метал)
Скандиум (преоден метал)
Титан (преоден метал)
Ванадиум (преоден метал)
Хром (преоден метал)
Манган (преоден метал)
Железо (преоден метал)
Кобалт (преоден метал)
Никел (преоден метал)
Бакар (преоден метал)
Цинк (преоден метал)
Галиум (слаб метал)
Германиум (металоид)
Арсен (металоид)
Селен (повеќеатомски неметал)
Бром (двоатомски неметал)
Криптон (благороден гас)
Рубидиум (алкален метал)
Стронциум (земноалкален метал)
Итриум (преоден метал)
Циркониум (преоден метал)
Ниобиум (преоден метал)
Молибден (преоден метал)
Технециум (преоден метал)
Рутениум (преоден метал)
Родиум (преоден метал)
Паладиум (преоден метал)
Сребро (преоден метал)
Кадмиум (преоден метал)
Индиум (слаб метал)
Калај (слаб метал)
Антимон (металоид)
Телур (металоид)
Јод (двоатомски неметал)
Ксенон (благороден гас)
Цезиум (алкален метал)
Бариум (земноалкален метал)
Лантан (лантаноид)
Цериум (лантаноид)
Празеодиум (лантаноид)
Неодиум (лантаноид)
Прометиум (лантаноид)
Самариум (лантаноид)
Европиум (лантаноид)
Гадолиниум (лантаноид)
Тербиум (лантаноид)
Диспрозиум (лантаноид)
Холмиум (лантаноид)
Ербиум (лантаноид)
Тулиум (лантаноид)
Итербиум (лантаноид)
Лутециум (лантаноид)
Хафниум (преоден метал)
Тантал (преоден метал)
Волфрам (преоден метал)
Рениум (преоден метал)
Осмиум (преоден метал)
Иридиум (преоден метал)
Платина (преоден метал)
Злато (преоден метал)
Жива (преоден метал)
Талиум (слаб метал)
Олово (слаб метал)
Бизмут (слаб метал)
Полониум (слаб метал)
Астат (металоид)
Радон (благороден гас)
Франциум (алкален метал)
Радиум (земноалкален метал)
Актиниум (актиноид)
Ториум (актиноид)
Протактиниум (актиноид)
Ураниум (актиноид)
Нептуниум (актиноид)
Плутониум (актиноид)
Америциум (актиноид)
Кириум (актиноид)
Берклиум (актиноид)
Калифорниум (актиноид)
Ајнштајниум (актиноид)
Фермиум (актиноид)
Менделевиум (актиноид)
Нобелиум (актиноид)
Лоренциум (актиноид)
Радерфордиум (преоден метал)
Дубниум (преоден метал)
Сиборгиум (преоден метал)
Бориум (преоден метал)
Хасиум (преоден метал)
Мајтнериум (непознати хемиски својства)
Дармштатиум (непознати хемиски својства)
Рендгениум (непознати хемиски својства)
Копернициум (преоден метал)
Нихониум (непознати хемиски својства)
Флеровиум (слаб метал)
Московиум (непознати хемиски својства)
Ливермориум (непознати хемиски својства)
Тенесин (непознати хемиски својства)
Оганесон (непознати хемиски својства)


Dy

Cf
тербиумдиспрозиумхолмиум
Атомски број66
Стандардна атомска тежина (±) (Ar)162,500(1)[1]
Категорија  лантаноид
Група и блокгрупа б.б., f-блок
ПериодаVI периода
Електронска конфигурација[Xe] 4f10 6s2
по обвивка
2, 8, 18, 28, 8, 2
Физички својства
Фазацврста
Точка на топење1.680 K ​(1.407 °C)
Точка на вриење2.840 K ​(2.562 °C)
Густина близу с.т.8,540 г/см3
кога е течен, при т.т.8,37 г/см3
Топлина на топење11,06 kJ/mol
Топлина на испарување280 kJ/mol
Моларен топлински капацитет27,7 J/(mol·K)
парен притисок
P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k
при T (K) 1.378 1.523 (1.704) (1.954) (2.304) (2.831)
Атомски својства
Оксидациони степени4, 3, 2, 1 ​(слаб базичен оксид)
ЕлектронегативностПолингова скала: 1,22
Енергии на јонизацијаI: 573 kJ/mol
II: 1.130 kJ/mol
II: 2.200 kJ/mol
Атомски полупречникемпириски: 178 пм
Ковалентен полупречник192±7 пм
Color lines in a spectral range
Спектрални линии на диспрозиум
Разни податоци
Кристална структурашестаголна збиена (шаз)
Кристалната структура на диспрозиумот
Брзина на звукот тенка прачка2.710 м/с (при 20 °C)
Топлинско ширењеα, поли: 9,9 µм/(m·K) (с.т.)
Топлинска спроводливост10,7 W/(m·K)
Електрична отпорностα, поли: 926 nΩ·m (с.т.)
Магнетно подредувањепарамагнетно на 300 K
Модул на растегливостα облик: 61,4 GPa
Модул на смолкнувањеα облик: 24,7 GPa
Модул на збивливостα облик: 40,5 GPa
Поасонов соодносα облик: 0,247
Викерсова тврдост410–550 MPa
Бринелова тврдост500–1.050 MPa
CAS-број7429-91-6
Историја
ОткриенЛекок де Буабодран (1886)
Најстабилни изотопи
Главна статија: Изотопи на диспрозиумот
изо ПЗ полураспад РР РЕ (MeV) РП
154Dy веш 3,0×106 г α 2,947 150Gd
156Dy 0,06 % >1×1018 г (α) 1,7579 152Gd
(β+β+) 2,0108 156Gd
158Dy 0.10 % (α) 0,8748 154Gd
+β+) 0,2833 158Gd
160Dy 2,34 % (α) 0,4387 156Gd
161Dy 18,91 % (α) 0,3443 157Gd
162Dy 25,51 % (α) 0,0847 158Gd
163Dy 24,90 % (СЦ) <79,055
164Dy 28,18 % (СЦ) <79,499
Режимите на распад во загради се предвидени, но сè уште не се забележани
| наводи | Википодатоци

Диспрозиум (Dy, латински dysprosium) — лантаноид.[2][3] Името го добил според грчкиот збор dysprositos кој значи „тешко одржлив“. Диспорзиумот е застапен во Земјината кора во количини од 6ppm. Најважни минерали се:

  1. Standard Atomic Weights 2013. Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights
  2. Housecroft C. E., Sharpe A. G. (2008). Inorganic Chemistry (3rd ed.). Prentice Hall. ISBN 978-0131755536.
  3. Parkes, G.D. & Phil, D. (1973). Melorova moderna neorganska hemija. Beograd: Naučna knjiga.