Линотопи
Линотопи Λινοτόπι | |
---|---|
Координати: 40°24′N 20°53′E / 40.400° СГШ; 20.883° ИГД | |
Земја | Грција |
Област | Западна Македонија |
Округ | Костурски |
Општина | Нестрам |
Општ. единица | Грамошта |
Надм. вис. | 1.230 м |
Час. појас | EET (UTC+2) |
• Лето (ЛСВ) | EEST (UTC+3) |
Линотопи или Линотоп (грчки: Λινοτόπι, Линотопи; влашки: Linotopea или Linotopi; албански: Linatopi) — поранешно село во Костурско, Егејска Македонија, на територијата на денешната општина Нестрам во областа Западна Македонија, Грција.
Географија
[уреди | уреди извор]Селото се наоѓало во областа Нестрамкол, западно од Нестрам и 40 км југозападно од Костур. Лежело високо во северните пазуви на планината Грамошта во долината на Линотопска Река, притока на Бистрица.
Историја
[уреди | уреди извор]Во Отоманското Царство
[уреди | уреди извор]Во османлиски дефтер од XIV век во Линитова по име се заведени 72 глави на семејствата.[1] Селото е споменато во Слепченскиот поменик од XVI век како Ленотωп. Во периодот меѓу XVI - XVIII век во Линотопи се развила голема уметничка школа.[2] Првото спомнување на мајстор од Линотопи е во зографскиот натпис во црквата „Св. Димитриј“ во селото Палатица.[2] Според документите на манастирот „Варлаам“ во Метеора од 1613 - 1614 г., меѓу дарителите се јавуваат осум имиња од Линотопи.[2] Во 1619 - 1620 г. селото влегло во состав на Рупишката каза.[2] Зографот Јон се спомнува во натписот на црквата „Св. Атанасиј“ во Рилево од 1627 г. Дарители од Линотопи се забележани во Забрдскиот кодик од 1692 година.[2] Во првата половина на XIX век во селото било отворено грчко училиште, каде предавал учител по името Јосиф во 1724 г.[2]
Во 1769 г. арнаутските банди го уништиле селото, заедно со соседните Грамошта, Ветерник, Пискохор, Лагор, Омотско и Загар.[3] Уништени се и соседните села Шипска и Николица. Жителите се иселиле во селата Влашка Блаца, Селица, Пепелишта, Нестрам, Клисура, Самарина, Трново и Кионат, како и во Битола, Охрид, Крушево, Магарево и Нижеполе.[2][3] Споменот за уништувањето на Линотопи и Николица е зачуван во влашките народни песни.[2]
Во 1812 година, по албанските прогони, во Крушево пристигнал нов бран бегалци од Линотопи.[2] Во уништеното село се населиле Албанци. Според Јон Нинеческу во 1895 г. селото било населено со 350 Власи и неколку семејства на албански муслимани.[2]
Според Николаос Схинас („Οδοιπορικαί σημειώσεις Μακεδονίας, Ηπείρου, Νέας οροθετικής γραμμής και Θεσσαλίας“) во 1886 г. Линотопи било населено со муслимани.[2] Според сознанијата на Густав Вајганд од 1889 г. селата Николица и Линотопи биле населени со неколку семејства на албански овчари.[2]
Според податоците на Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) од 1900 г., во селото Линотопи имало 250 жители Албанци христијани.[4]
За време на Илинденското востание во почетокот на септември 1903 г. Линотопи било изгорено од големата чета на Васил Чакаларов.[5]
Во Грција
[уреди | уреди извор]По Балканските војни во 1913 г. селото е припоено кон Грција согласно Букурешкиот договор. Според албански извори, Албанците го напуштиле селото поради зулумите на грчките банди.[6] Во 1913 г. селото било целосно напуштено.[2]
Во „Етнографија на Македонија“ издадена во 1924 година, германскиот истражувач Густав Вајганд го запишал селото како албанско на јазичната граница.[7]
Во 1928 г. Панделис Цамисис напишал дека од селото имало остатоци од 200 куќи и три цркви. Според него, жителите на Загар водат потекло од Линотопи.[2]
Личности
[уреди | уреди извор]Родени во Линотопи
- Димитар, син на Никола — зограф од XVII век, мајстор на фреските во црквата „Св. Атанасиј“ во поградечкото село Ланга од 1685 - 1699 г.[8]
- Георги — зограф од XVII век, мајстор на фреските во манастирската црква „Успение на пресв. Богородица“ во коничкото село Жерма од 1656 г.[9]
- Михаил и син му Константин — зографи од XVI - XVII век[10]
- Јон Зограф — зограф од XVII век
- Теолог Зограф — зограф од XVII век[11]
По потекло од Линотопи
- Константин Бели (1772 - 1838) — австриски барон од македонско потекло, роден во Влашка Блаца
- Стерјо Думба (1794 - 1870) — австриски трговец од македонско потекло, роден во Влашка Блаца
- Теодор Думба (1818/1820 - 1880) — австриски трговец од македонско потекло, роден во Влашка Блаца
Поврзано
[уреди | уреди извор]- Линтопска школа — позната школа во духовната уметност
- Нестрамкол
Литература
[уреди | уреди извор]- Λιάκος, Σωκράτης Ν., "Λινοτόπι", Περιοδικό Μακεδονική Ζωή, τ.69, февруари 1972 година.
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ „Хр. Гандев - Българската народност.. - Поселения“. www.promacedonia.org. Посетено на 2023-10-05.
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 Σιώκης, Νικόλαος. „Το Λινοτόπι και οι ζωγράφοι του“. Архивирано од изворникот на 7 јули 2015. Посетено на 2023-10-05.
- ↑ 3,0 3,1 Ανάτυπον από το Λεξικογραφικόν Δελτίον, σ.52 -Τομ. ΚΕ΄, Αθήνα 2005 της Ακαδημίας Αθηνών.
- ↑ „Makedonija. Etnografija i statistika - 2.43“. macedonia.kroraina.com. Посетено на 2023-10-05.
- ↑ Освободителната борба въ Костурско (до 1904 г.). По спомени на Пандо Кляшевъ. Съобщава Л. Милетичъ. София: Материяли за историята на македонското освободително движение, Издава Македонскиятъ Наученъ Институтъ, Книга II, Печатница П. Глушковъ. 1925. стр. 134.
- ↑ Rrapaj, Fatos Mero (1995). Fjalori Onomastik i Epirit. Eurorilindja (албански). Tiranë: Eurorilindja. стр. 518–521.
- ↑ Вайганд, Густав. Етнография на Македония, т. 1, София, 1992, стр. 465-466.
- ↑ Δρακοπούλου, Ευγενία (2010). Έλληνες ζωγράφοι μετά την Άλωση (1450-1850), τόμος 3, Αβέρκιος - Ιωσήφ (Συμπληρώσεις-Διορθώσεις) (грчки). Αθήνα: Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών / Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών. стр. 256–257. ISBN 978-960-7916-94-5. Архивирано од изворникот на 2021-10-29. Посетено на 2024-02-16. Занемарен непознатиот параметар
|lang-hide=
(help) - ↑ Δρακοπούλου, Ευγενία (2010). Έλληνες ζωγράφοι μετά την Άλωση (1450-1850), τόμος 3, Αβέρκιος - Ιωσήφ (Συμπληρώσεις-Διορθώσεις) (грчки). Αθήνα: Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών / Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών. стр. 211. ISBN 978-960-7916-94-5. Архивирано од изворникот на 2021-10-29. Посетено на 2024-02-16. Занемарен непознатиот параметар
|lang-hide=
(help) - ↑ Τούρτα, Α (1991). Οι ναοί του Αγίου Νικολάου στη Βίτσα και του Αγίου Μηνά στο Μονοδένδρι. Προσέγγιση στο έργο των ζωγράφων από το Λινοτόπι (грчки). Αθήνα: Ταμειου Αρχαιολογικων Πορων και Απαλλοτριωσεων: Υπουργειο Πολιτισμου. стр. 38–39, 203–207. Занемарен непознатиот параметар
|lang-hide=
(help) - ↑ Δρακοπούλου, Ευγενία (2010). Έλληνες ζωγράφοι μετά την Άλωση (1450-1850), τόμος 3, Αβέρκιος - Ιωσήφ (Συμπληρώσεις-Διορθώσεις) (грчки). Αθήνα: Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών / Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών. стр. 307. ISBN 978-960-7916-94-5. Архивирано од изворникот на 2021-10-29. Посетено на 2024-02-16. Занемарен непознатиот параметар
|lang-hide=
(help)
|