Pergi ke kandungan

Dinasti Mesir Kuno

Daripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.

Dalam sejarah Mesir Kuno, dinasti adalah siri penguasa yang berkongsi asal keturunan yang sama. Mereka biasanya, tetapi tidak selalunya, terbahagi secara tradisinya kepada tiga puluh dua dinasti firaun; dinasti ini biasanya dibahagikan kepada "kerajaan" dan "tempoh perantaraan".

Tiga puluh bahagian pertama disusun oleh paderi Mesir abad ke-3 iaitu Manetho, dan muncul dalam karyanya Aegyptiaca yang kini telah hilang, yang mungkin ditulis untuk penguasa Ptolemy yang berbahasa Yunani di Mesir. Nama-nama dua yang terakhir, Dinasti Ketiga Puluh Satu yang hanya sekejap dan Dinasti Ptolemy lebih lama, telah ditempa kemudian.

Walaupun digunakan secara meluas dan berguna, sistem ini mempunyai kekurangannya. Sesetengah dinasti hanya memerintah sebahagian sahaja daripada Mesir dan wujud pada masa yang sama dengan dinasti lain yang berpusat di bandar-bandar lain. Dinasti Ketujuh mungkin tidak wujud sama sekali, Kesepuluh nampaknya merupakan kesinambungan daripada Kesembilan, dan mungkin juga terdapat sebuah atau beberapa buah Dinasti Mesir Hulu sebelum Dinasti Pertama.

Senarai dinasti dalam sejarah Mesir kuno

[sunting | sunting sumber]
Tempoh Akhir Mesir purbaTempoh Perantaraan Ketiga MesirKerajaan Baru MesirTempoh Perantaraan Kedua MesirKerajaan Pertengahan MesirTempoh Perantaraan Pertama MesirKerajaan Lama EgyptTempoh Dinasti Awal (Mesir)
Dinasti Pusat Tempoh pemerintahan Para pemerintah
Mula Akhir Tempoh Pertama memerintah Terakhir memerintah Senarai
Tempoh Dinasti Awal
Dinasti I Thinis 3100 SM 2900 SM 200 tahun Narmer Qa'a (senarai)
Dinasti II Thinis 2890 SM 2686 SM 204 tahun Hotepsekhemwy Khasekhemwy (senarai)
Kerajaan Lama
Dinasti III Memphis 2686 SM 2613 SM 73 tahun Djoser Huni (senarai)
Dinasti IV Memphis 2613 SM 2494 SM 119 tahun Sneferu Shepseskaf
atau
Thamphthis[a]
(senarai)
Dinasti V Memphis 2494 SM 2345 SM 149 tahun Userkaf Unas (senarai)
Dinasti VI Memphis 2345 SM 2181 SM 164 tahun Teti Merenre Nemtyemsaf II
atau
Netjerkare Siptah[b]
atau
Nitocris[c]
(senarai)
Tempoh Perantaraan Pertama
Dinasti VII[d] Memphis[1]:396 Tidak diketahui Tidak diketahui Tidak diketahui Tidak diketahui Tidak diketahui (senarai)
Dinasti VIII Memphis[1]:396 2181 SM 2160 SM 21 tahun Netjerkare Siptah[b]
atau
Menkare
Neferirkare II (senarai)
Dinasti IX Heracleopolis Magna 2160 SM 2130 SM 30 tahun Meryibre Khety[e] Tidak diketahui (senarai)
Dinasti X Heracleopolis Magna 2130 SM 2040 SM 90 tahun Meryhathor Tidak diketahui (senarai)
Kerajaan Tengah
Dinasti XI[f] Thebes 2130 SM 1991 SM 139 tahun Intef Mentuhotep IV (senarai)
Dinasti XII Itjtawy 1991 SM 1802 SM 189 tahun Amenemhat I Sobekneferu (senarai)
Dinasti XIII[g] Itjtawy 1803 SM 1649 SM 154 tahun Sekhemre Khutawy Sobekhotep Tidak diketahui (senarai)
Tempoh Perantaraan Kedua
Dinasti XIV
(Canaanite)
Avaris 1725 SM 1650 SM 75 tahun Yakbim Sekhaenre[h] Tidak diketahui (senarai)
Dinasti XV
(Hyksos)
Avaris 1650 SM 1550 SM 100 tahun Salitis Khamudi (senarai)
Dinasti Abydos[i] Abydos 1650 SM 1600 SM 50 tahun Tidak diketahui Tidak diketahui (senarai)
Dinasti XVI Thebes
atau
Avaris
1649 SM 1582 SM 67 tahun Anat-her Tidak diketahui (senarai)
Dinasti XVII Thebes 1580 SM 1550 SM 30 tahun Rahotep Kamose (senarai)
Kerajaan Baru
Dinasti XVIII Thebes
dan
Amarna
1550 SM 1292 SM 258 tahun Ahmose I Horemheb (senarai)
Dinasti XIX Thebes
dan
Memphis
dan
Pi-Ramesses
1292 SM 1189 SM 103 tahun Ramesses I Twosret (senarai)
Dinasti XX Pi-Ramesses 1189 SM 1077 SM 112 tahun Setnakhte Ramesses XI (senarai)
Tempoh Perantaraan Ketiga
Dinasti XXI Tanis 1069 SM 943 SM 126 tahun Smendes Psusennes II (senarai)
Dinasti XXII
(Meshwesh)
Tanis
dan
Bubastis
943 SM 720 SM 223 tahun Shoshenq I Osorkon IV (senarai)
Dinasti XXIII
(Meshwesh)
Heracleopolis Magna
atau
Hermopolis
atau
Thebes
837 SM 728 SM 109 tahun Harsiese A Rudamun (senarai)
Dinasti XXIV Sais 732 SM 720 SM 12 tahun Tefnakht Bakenranef (senarai)
Dinasti XXV
(Nubian)
Memphis 744 SM 656 SM 88 tahun Piye Tantamani (senarai)
Tempoh Akhir
Dinasti XXVI Sais 664 SM 525 SM 139 tahun Psamtik I Psamtik III (senarai)
Dinasti XXVII[j]
(Parsi)
Babylon 525 SM 404 SM 121 tahun Cambyses II[k] Darius II[l] (senarai)
Dinasti XXVIII Sais 404 SM 398 SM 6 tahun Amyrtaeus Amyrtaeus (senarai)
Dinasti XXIX Mendes 398 SM 380 SM 18 tahun Nepherites I Nepherites II (senarai)
Dinasti XXX Sebennytos 380 SM 343 SM 37 tahun Nectanebo I Nectanebo II (senarai)
Dinasti XXXI[m]
(Parsi)
Babylon 343 SM 332 SM 11 tahun Artaxerxes III[n] Darius III[o] (senarai)
Tempoh Yunani-Romawi
Dinasti Argead
(Yunani)
Pella[p] 332 SM 309 SM 23 tahun Alexander III dari Macedon Alexander IV dari Macedon (senarai)
Dinasti Ptolemy
(Yunani)
Iskandariah 305 SM 30 SM 275 tahun Ptolemy I Soter Caesarion (senarai)
Mesir dimasukkan ke dalam Empayar Rom pada tahun 30 SM.
(lihat Mesir Rom dan Senarai dinasti Rom)

Lihat juga

[sunting | sunting sumber]
  1. ^ Kewujudan Thamphthis tidak dibuktikan secara arkeologi.
  2. ^ a b Netjerkare Siptah boleh jadi raja terakhir Dinasti VI atau pengasas Dinasti VIII bergantung kepada pencirian sejarah.
  3. ^ Kewujudan Nitocris tidak dibuktikan secara arkeologi.
  4. ^ Satu-satunya catatan sejarah Dinasti VII telah dijumpai dalam Aegyptiaca oleh Manetho. Sesetengah ahli sejarah menganggap Dinasti VII sebagai fiksyen.[1]:393[2]:xiii
  5. ^ Sesetengah ahli sejarah menganggap Meryibre Khety menjadi pengasas Dinasti IX,[3][4][5][6] manakala yang lain percaya bahawa Meryibre Khety memerintah semasa Dinasti X.[7]
  6. ^ Dinasti XI sebelum pemerintahan Mentuhotep II biasanya diklasifikasikan sebagai sebahagian daripada Tempoh Perantaraan Pertama Mesir.
  7. ^ Sesetengah ahli sejarah mengklasifikasikan Dinasti XIII sebagai sebahagian daripada Tempoh Perantaraan Kedua Mesir.
  8. ^ Sesetengah ahli sejarah menganggap Yakbim Sekhaenre menjadi pengasas Dinasti XIV,[8] sementara yang lain percaya Yakbim Sekhaenre memerintah semasa Dinasti XVI.[9]
  9. ^ Kewujudan Dinasti Abydos diperdebatkan.
  10. ^ Dinasti XXVII ialah tatanama historiografi yang menunjukkan jalur pertama raja-raja Achaemenid memerintah Mesir.
  11. ^ Cambyses II ialah raja kedua dari Wangsa Achaemenid dan pemerintah Achaemenid yang pertama mengasaskan kekuasaan ke atas Mesir.
  12. ^ Darius II ialah raja kesembilan dari Wangsa Achaemenid dan pemerintah Achaemenid yang kelapan memerintah Mesir.
  13. ^ Dinasti XXXI ialah tatanama historiografi yang menunjukkan jalur kedua raja-raja Achaemenid memerintah Mesir.
  14. ^ Artaxerxes III ialah raja kesebelas Wangsa Achaemenid dan pemerintah Achaemenid pertama yang mendapatkan kembali kekuasaan ke atas Mesir selepas 61 tahun.
  15. ^ Darius III ialah raja ketiga belas Wangsa Achaemenid dan pemerintah Achaemenid yang terakhir memerintah Mesir.
  16. ^ Ibukota Makedonia semasa pemerintahannya ke atas Mesir ialah Pella. Pusat pentadbiran Mesir dalam tempoh ini ialah Iskandariah.
  1. ^ a b c Hratch Papazian (2015). "The State of Egypt in the Eighth Dynasty". Dalam Peter Der Manuelian; Thomas Schneider (penyunting). Towards a New History for the Egyptian Old Kingdom: Perspectives on the Pyramid Age. Harvard Egyptological Studies. BRILL.
  2. ^ Wilkinson, Toby (2010). "Timeline". The Rise and Fall of Ancient Egypt. New York: Random House. m/s. xiii. ISBN 9781408810026. Sistem dinasti yang dihasilkan pada abad ketiga SM bukan tanpa masalahnya-contohnya, Dinasti Ketujuh kini diakui sebagai sepenuhnya palsu, sementara beberapa dinasti diketahui telah berkuasa secara serentak di berbagai tempat di Mesir...
  3. ^ Flinders Petrie, A History of Egypt from the Earliest Times to the XVIth Dynasty (1897), pp. 114–15.
  4. ^ Alan Gardiner, Egypt of the Pharaohs. An introduction, Oxford University Press, 1961, p. 112.
  5. ^ William C. Hayes, in The Cambridge Ancient History, vol 1, part 2, 1971 (2008), Cambridge University Press, ISBN 0-521-07791-5, p. 464.
  6. ^ Nicolas Grimal, A History of Ancient Egypt, Oxford, Blackwell Books, 1992, p. 140.
  7. ^ Jürgen von Beckerath, Handbuch der Ägyptischen Königsnamen, 2nd edition, Mainz, 1999, p. 74.
  8. ^ Ryholt (1997), m/s. 409
  9. ^ Sekhaenre Yakbim on Egyphica.net