Pergi ke kandungan

Pengguna:Haziq Faruqi/Eidelweiss

Daripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.

Edelweiss
Gambaran dekat bunga
Status pemuliharaan
Status tidak sah  (IUCN 3.1)
Pengelasan saintifik s
Takson tidak dikenali (baiki): Leontopodium
Spesies: Templat:Taxonomy/LeontopodiumL. nivale
Nama binomial
Leontopodium nivale
(Ten.) Huet ex Hand.-Mazz.

Leontopodium nivale, yang biasa disebut edelweiss (sebutan bahasa inggeris /ˈeɪdəlvaɪs/), adalah sejenis bunga gunung yang terkenal, diturutkan dalam keluarga daisy atau bunga matahari, Asteraceae.

Tumbuhan ini lebih suka kawasan berbatu-batu kapur pada ketinggian kira-kira 1,800–3,000 meter. Ianya tidak beracun, dan telah digunakan dalam bidang perubatan tradisional sebagai ubat terhadap penyakit perut dan pernafasan. Bulu tebal dikira sebagai penyesuaian kepada ketinggian tinggi, melindungi tumbuhan dari sejuk, kegersangan, dan sinaran ultraungu.[1] Oleh kerana ianya bunga langka, berumur singkat dan hanya ditemui di kawasan pergunungan tinggi, tumbuhan ini telah digunakan sebagai simbol untuk alpinisme, keindahan lasak dan kesucian. Ia dikaitkan dengan Banjaran Alps dan Pergunungan Karpatos, dan sebagai lambang negara, terutama Romania, Austria, Bulgaria, Slovenia, dan Switzerland. Mengikut tradisi rakyat, memberikan bunga ini kepada orang yang dikasihi adalah janji berbakti.

Nama-nama

[sunting | sunting sumber]

Nama biasa bunga itu berasal dari perkataan Jerman "Edelweiß" bermaksud "Suci Murni", ia merupakan kata majmuk terdiri daripada edel yang bermaksud "mulia" dan weiß yang bermaksud "putih". Di Romania ia dikenali sebagai Floare de colţ yang bermaksud Bunga Cenuram.[2]

Edelweiss adalah salah satu daripada beberapa nama untuk tumbuhan ini dan memasuki penggunaan yang luas pada separuh pertama abad ke-19, dalam iklan pelancongan Alp.[3] Nama lain juga termasuklah Chatzen-Talpen ("kaki kucing"), dan Wullbluomen yang lebih kuno ("bunga bulu", dibuktikan pada abad ke-16).[4][5]

Nama saintifik ialah satu perumian daripada Bahasa Yunani leontopódion, "cakar singa".[6]

Taksonomi

[sunting | sunting sumber]

Sejak tahun 1822, Leontopodium tidak lagi dianggap sebahagian daripada genus Gnaphalium, tetapi dikelaskan bersama sebagai genus yang berbeza dalam suku Gnaphalieae. Pada tahun 2003 pula, Leontopodium alpinum telah dikelaskan semula sebagai subspesies Leontopodium nivale. Oleh itu, Edelweiss alpin kini dibahagikan kepada dua subspesies, Leontopodium nivale subsp. alpinum (Cass.) Greuter dan Leontopodium nivale subsp. nivale.[7][perlu rujukan][perlu rujukan]

Penghuraian

[sunting | sunting sumber]

Daun dan bunga tumbuhan ditutup dengan rambut putih dan kelihatan kasar (tomentose). Batang bunga Edelweiss boleh tumbuh setinggi 3-20 sentimeter (1-8 inci) di pergunungan, atau setinggi 40 cm (16 in) dalam peliharaan manusia. Setiap bunga terdiri daripada lima hingga enam floret kecil majmuk (5 mm, 3/16 inci) yang dikelilingi oleh "kelopak" berbulu putih (secara sebanarnya, pelepah atau braktea) dalam bentuk dua bintang. Bunga-bunga mekar antara bulan Julai dan September.

Pemuliharaan

[sunting | sunting sumber]

Leontopodium nivale dianggap sebagai spesies yang kurang membimbangkan oleh IUCN.[8] Populasi spesies ini merosot kerana pengutipan berlebihan, tetapi kini dilindungi oleh undang-undang, pemuliharaan ex situ dan dihadirkan di taman negara.

Penanaman

[sunting | sunting sumber]

Leontopodium nivale ditanam di taman-taman atas sebab gugusan bunga-bunganya yang menarik dan dedaun berwarna peraknya.[9] Tumbuhan ini hidup pendek dan boleh ditanam dari benih.[10]

Sebatian dari kelas yang berlainan, seperti terpenoid, phenylpropanoid, asid lemak dan polyacetylenes dilaporkan dalam pelbagai bahagian Edelweiss.[11] Leoligin dilaporkan sebagai konstituen utama lignan.[12]

Penggunaan simbolik

[sunting | sunting sumber]
No.5, Dianthus silvestris, dan Gnaphalium leontopodium, (Edelweiss), lithograf berwarna oleh Helga von Cramm, dengan gita puja oleh F. R. Havergal, 1877.

Pada abad ke-19, edelweiss menjadi simbol keindahan lasak di rantau Alp dan penduduknya.

Dalam novel Berthold Auerbach, Edelweiss (1861), kesukaran seorang pendaki untuk memperoleh bunga Edelweiss telah dibesar-besarkan ke titik dakwaan: "...kepunyaan seseorang akannya (yakni bunga Edelweiss) adalah bukti keberanian yang luar biasa.[13] Tanggapan pada masa itu mencetuskan sebahagian daripada mitologi popular alpinisme awal.[14] Novel Auerbach muncul dalam terjemahan bahasa Inggeris pada tahun 1869, yang dipakai dengan petikan yang dikaitkan dengan Ralph Waldo Emerson:

"Terdapat bunga yang diketahui ahli botani, satu daripada genus yang sama dengan tumbuhan musim panas kita yang ternama "Kehidupan-Lestari," sejenis Gnaphalium, yang tumbuh di cenuram yang tidak tercapai di Pergunungan Tyrolese, di mana Chamois (sejenis kambing gunung, dieja syamwa di dalam Bahasa Melayu) tidak berani teroka, dan si pemburu, tertarik akan keindahannya dan cintanya (kerana ianya amat dihargai oleh gadis-gadis Swiss), memanjat tebing untuk mengutip, dan kadang-kala ditemui mati di kaki [gunung], dengan bunga di tangannya. Ia dinamakan oleh ahli botani sebagai Gnaphalium leontopodium, tetapi oleh warga Swiss Edelweisse, yang melambangkan Suci Murni."
Sebelum tahun 1914
  • Dalam tentera Swiss, pangkat tertinggi (ketua brigedier dan lebih tinggi) mempunyai lencana dalam bentuk bunga Edelweiss, sedangkan lencana cawangan tentera lain akan mendapat bintang.
  • Edelweiss diasaskan pada tahun 1907 sebagai tanda tentera Alpin Austria-Hungary oleh Kaisar Franz Joseph I. Tiga Regimen asal ini memakai Edelweiss pada kolar seragam mereka. Semasa Perang Dunia I (1915), Edelweiss telah dianugerahkan kepada tentera Alpin Jerman, atas keberanian mereka. Kini, ia masih merupakan lambang pasukan Alpin Austria, Perancis, Slovenia, Poland, Romania, dan Jerman.
Zaman Perang-Perang Dunia
  • Lagu Stelutis alpinis (Bahasa Friulia untuk "Edelweiss-edelweiss Kecil"), yang gubah oleh Arturo Zardini apabila dia adalah seorang pemindah disebabkan oleh Perang Dunia I, kini dianggap lagu tidak rasmi Friuli[15]
  • Lagu Es Perang Ein Edelweiss ditulis oleh Herms Niel untuk tentara semasa Perang Dunia II
  • Edelweiss adalah lencana dari Edelweiss Pirates: kumpulan belia anti-Nazi di Reich Ketiga. Ia dipakai pada pakaian (mis., blaus atau sutGebirgsjäger)
  • Bunga Edelweiss adalah simbol Wehrmacht dan Waffen-SS Gebirgsjäger, atau renjer gunung, dipakai sebagai pin logam di sebelah kiri puncak gunung, pada jalur topi, dan sebagai lencana pada lengan kanan. Ia masih menjadi simbol briged gunung di tentera Jerman pada hari kini
  • Unit Luftwaffe Perang Dunia II, Kampfgeschwader 51 (51st Bomber Wing) dikenali sebagai Edelweiss Wing
  • Edelweiss diwakili sebagai bunga kegemaran Adolf Hitler, dalam rakaman "Adolf Hitlers Lieblingsblume ist das schlichte Edelweiß" (1934), dinyanyikan oleh Harry Steier
    [16]
Selepas tahun 1945
  • Bunga Edelweiss adalah simbol biasa yang dipakai oleh Angkatan Tentera Udara Angkatan Tentera ke-10 Pasukan Tentera Batalion Pertama Tentera Darat Amerika Syarikat hari ini. Perajurit SFG (A) 1-10 menggunakan simbol ini di bawah arahan (Ret.) Col. Aaron Banks selepas mereka menduduki bekas sekolah pegawai Waffen SS (Junkerschule) di Flint Kaserne
  • Lagu yang bertajuk "Edelweiss" telah ditulis untuk lakon musika The Sound of MusicRodgers and Hammerstein  (1959)
  • Sejak tahun 2002, duit syiling dua sen Austria telah menggambarkan Edelweiss
  • Dari 1959 hingga 2001, duit syiling satu schilling menggambarkan sejambak tiga kuntum bunga 
  • Ia adalah simbol [btsbg.org Kesatuan Pelancong Bulgaria] dan [www.pss-bg.com Perkhidmatan Kawalan dan Penyelamat Gunung Bulgaria]
  • Ia juga merupakan simbol Organisasi Pelancongan Kebangsaan Switzerland
  • Ia dipaparkan pada nota lima puluh Lei Romania
  • Terdapat sebuah jenama bir Austria dinamakan Edelweiß
  • Edelweiss digunakan dalam logotip beberapa kelab alpin seperti Deutscher Alpenverein (Kelab Alpin Jerman) atau Österreichischer Alpenverein (Kelab Alpin Austria). Edelweiss juga digunakan dalam logotip Union of International Leader Associations (UIMLA).
  • Dalam Asterix in Switzerland (1970), jalan ceritanya didorong oleh pencarian untuk mencari Edelweiss di pergunungan Swiss dan membawa kembali sekuntum ke Gaul untuk menyembuhkan quaestor Rom beracun
  • Edelweiss Air, sebuah syarikat penerbangan antarabangsa yang berpangkalan di Switzerland, dinamakan sempena bunga itu, yang juga muncul dalam logonya
  • Pemuzik Moondog gubah lagu "High on a Ledge Rocky" yang diilhami oleh bunga Edelweiss
  • "Bring me Edelweiss" adalah lagu terkenal kumpulan muzik Edelweiss
  • Pasukan profesional hoki ais Poland MMKS Podhale Nowy Targ menggunakan Edelweiss sebagai lambang mereka
  • Edelweiss Lodge and Resort adalah sebuah resort militari yang terletak di Garmisch, Jerman

Lihat juga

[sunting | sunting sumber]
  • Flora of the Alps
  • Golden age of alpinism
  1. ^ Vigneron, Jean Pol; Marie Rassart; Zofia Vértesy; Krisztián Kertész; Michaël Sarrazin; László P. Biró; Damien Ertz; Virginie Lousse (January 2005). "Optical structure and function of the white filamentary hair covering the edelweiss bracts". Physical Review E. American Physical Society. 71. arXiv:0710.2695. Bibcode:2005PhRvE..71a1906V. doi:10.1103/physreve.71.011906.
  2. ^ William Shepard Walsh (1909). Handy-book of literary curiosities. J.B. Lippincott Co. m/s. 268–. Dicapai pada 2010-08-19.
  3. ^ Edelweiss reported as common name alongside Alpen-Ruhrkraut in Kittel, Taschenbuch der Flora Deutschlands zum bequemen Gebrauch auf botanischen Excursionen (1837), p. 383.
  4. ^ Aretius, Stocc-Hornii et Nessi [...] descriptio [...], a Benedicto Aretio [...] dictata., published with Valerii Cordi Simesusii Annotationes in Pedacii Dioscoridis Anazarbei de medica materia libros V, Basel (1561), ed. Bratschi (1992) in Niesen und Stockhorn. Berg-Besteigungen im 16. Jahrhunder.
  5. ^ Schweizerisches Idiotikon 16.1997 Diarkibkan 2013-12-13 di Wayback Machine.
  6. ^ λέων, πόδιον, πούς. Liddell, Henry George; Scott, Robert; A Greek–English Lexicon di Perseus Project
  7. ^ "Leontopodium nivale (Ten.) Huet ex Hand.-Mazz. — The Plant List". www.theplantlist.org (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2017-09-07.
  8. ^ "Leontopodium alpinum (Edelweiss)". www.iucnredlist.org. Dicapai pada 2017-09-07.
  9. ^ Mineo, Baldassare (1999). Rock garden plants: a color encyclopedia. Portland, Or.: Timber Press. m/s. 150. ISBN 0-88192-432-6.
  10. ^ McVicar, Jekka. Seeds: The Ultimate Guide to Growing Successfully from Seed. The Lyons Press. m/s. 22. ISBN 1-58574-874-9.
  11. ^ Tauchen, J. & Kokoska, L. Phytochem Rev (2017) 16: 295. https://doi.org/10.1007/s11101-016-9474-0
  12. ^ Wang L, Ladurner A, Latkolik S, Schwaiger S, Linder T, Hošek J, Palme V, Schilcher N, Polanský O, Heiss EH, Stangl H, Mihovilovic MD, Stuppner H, Dirsch VM, Atanasov AG. Leoligin, the Major Lignan from Edelweiss (Leontopodium nivale subsp. alpinum), Promotes Cholesterol Efflux from THP-1 Macrophages. J Nat Prod. 2016 Jun 24;79(6):1651-7. doi: 10.1021/acs.jnatprod.6b00227.
  13. ^ Berthold Auerbach (1869). Edelweiss: A story. Roberts Brothers. m/s. 77.
  14. ^ "Chamois hunting". New monthly magazine and universal register. 1853. m/s. 166.
  15. ^ (Itali) Screm, Alessio (April 6, 2016). "I friulani scelgono il loro inno: è “Stelutis alpinis” di Zardini" [1]. Messaggero Veneto. Retrieved 2017-03-10.
  16. ^ "Lied der U-Boot-Männer (Ob Öltanker, ob Kauffahrtei...) - Axis History Forum". forum.axishistory.com. Dicapai pada 2017-09-07.

[[Kategori:Spesies kurang membimbangkan Senarai Merah IUCN]]