Pergi ke kandungan

Substrat (biologi)

Daripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.

Dalam bidang biologi, substrat ialah permukaan di mana hidupnya organisma (seperti tumbuhan, kulat atau haiwan). Antara substrat termasuk bahan biotik atau abiotik, dan haiwan. Sebagai contoh, alga yang hidup menyelaputi batu (iaitu substratnya) boleh menjadi substrat untuk haiwan yang hidup di atas alga itu sendiri. Substrat lengai digunakan sebagai bahan sokongan tumbuh dalam penanaman hidroponik tumbuhan. Dalam biologi, substrat sering diaktifkan oleh proses nanoskopik yang dipanggil "presentasi substrat".

Dalam bidang pertanian dan hortikultur

[sunting | sunting sumber]
  • Substrat selulosa[1]
  • Agregat lembung terkembang (LECA)
  • Serabut batuan
  • Tanah pasu
  • Tanah

Dalam bioteknologi haiwan

[sunting | sunting sumber]

Keperluan untuk sel haiwan dan kultur tisu

[sunting | sunting sumber]

Keperluan untuk sel haiwan dan kultur tisu adalah sama seperti yang diterangkan untuk sel tumbuhan, tisu dan kultur organ (In Vitro Culture Techniques: The Biotechnological Principles). Keperluan yang diingini ialah (i) penyaman udara dalam bilik, (ii) bilik panas dengan perakam suhu, (iii) bilik mikroskop untuk menjalankan kerja mikroskopik di mana pelbagai jenis mikroskop perlu dipasang, (iv) bilik gelap, (v) perkhidmatan bilik, (vi) bilik pensterilan untuk pensterilan alat kaca dan media kultur, dan (vii) bilik penyediaan untuk penyediaan media, dan sebagainya. Di samping itu, kawasan penyimpanan hendaklah sedemikian di mana berikut harus disimpan dengan betul: (i) cecair: dalam persekitaran 4-20°C, (ii) barang kaca: dalam rak, (iii) plastik: dalam rak (iv) barang kecil: dalam laci, (v) peralatan khusus: dalam almari, pusing ganti perlahan, (vi) bahan kimia: dalam bekas.

Untuk pertumbuhan sel

[sunting | sunting sumber]

Terdapat banyak jenis sel vertebrata yang memerlukan sokongan untuk pertumbuhan secara in vitro; jika tidak ia tidak akan berkembang dengan baik. Sel-sel sedemikian dipanggil "sel yang bergantung kepada penambat." Oleh itu, banyak substrat yang mungkin jenis pelekat (contohnya, plastik, kaca, paladium, permukaan logam, dan sebagainya) atau bukan pelekat (contohnya, agar, agarosa [en], dan sebagainya) boleh digunakan seperti yang dibincangkan di bawah:

  • Plastik sebagai substrat. Plastik pakai buang adalah substrat yang lebih murah kerana ia biasanya terdiri daripada polistirena. Selepas digunakan ia harus dilupuskan dengan betul. Sebelum digunakan, ia dirawat dengan sinaran gamma atau arka elektrik [en] semata-mata untuk menghasilkan cas pada permukaan substrat. Selepas pertumbuhan sel, kadar pembiakannya harus diukur. Selain itu, bahan plastik lain yang digunakan sebagai substrat ialah teflon atau polytetrafluoroethylene (PTFE), thermamox (TPX), polivinil klorida (PVC), polikarbonat, dsb. Perlunya menumbuhkan ekalapis. Selain itu, manik-manik plastik polistirena, <i>sephadex</i> dan <i>polyacrylamide</i> juga tersedia untuk pertumbuhan sel dalam kultur ampaian.
  • Kaca sebagai substrat. Kaca merupakan substrat penting yang digunakan dalam makmal dalam beberapa bentuk seperti tabung uji, slaid, penutup, pipet, kelalang, rod, botol, piring Petri, beberapa radas, dan lain-lain. Semua ini disterilkan dengan menggunakan bahan kimia, sinaran, haba kering (dalam ketuhar) dan haba lembap (dalam autoklaf).
  • Palladium sebagai substrat. Untuk pertama kali paladium yang didepositkan pada agarosa digunakan sebagai substrat untuk pertumbuhan fibroblas [en] dan glia [en].[2]
  1. ^ Cellulose substrate being used to grow plants
  2. ^ Biocyclopedia.com. "Requirements for Animal Cell and Tissue Culture - Animal Biotech". biocyclopedia.com. Dicapai pada 2018-03-13.