Xjenza spazjali

Osservazzjoni ggwidata bil-laser tat-Triq ta’ Sant’Anna fl-Osservatorju ta’ Paranal fiċ-Ċilì fl-2010

Ix-xjenza spazjali tinkludi d-dixxiplini xjentifiċi kollha li jinvolvu l-esplorazzjoni spazjali u li jistudjaw fenomeni naturali u korpi fiżiċi li jokkorru fl-ispazju, bħall-mediċina spazjali u l-astrobijoloġija.

Fergħat tax-xjenzi spazjali

Astronomija

Ix-xjenzati jistudjaw għadd sħiħ ta’ oġġetti astronomiċi. Il-pożizzjoni tad-Dinja fl-univers meta mqabbel mal-oġġett astronomiku tintuża għall-orjentazzjoni tagħhom.

Id-diversità li hemm fit-tipi u fl-iskali differenti ta’ oġġetti astronomiċi jwasslu biex il-qasam ta’ studju dejjem isir iktar speċjalizzat.

• Astronomija

• Deskrizzjoni tal-astronomija
  • Oqsma tal-astronomija definiti skont l-approċċ
    • Astronomija osservazzjonali – l-osservatorji fuq l-art kif ukoll l-osservatorji spazjali jkejklu l-entitajiet u l-fenomeni spazjali
    • Astrometrija – l-istudju tal-pożizzjoni u tal-movimenti tal-oġġetti spazjali
    • Astronomija dilettanteska
  • Astronomija teorika – l-immudellar matematiku tal-entitajiet u tal-fenomeni spazjali
• Oqsma tal-astronomija definiti skont l-ambitu tagħhom
  • Astrofiżika – l-istudju tal-fiżika tal-univers; ta’ oġġetti ekstraterrestri u spazji interstizjali
    • Fiżika tal-plażma spazjali
    • Mekkanika orbitali jew astrodinamika, li għandha wkoll applikazzjonijiet għall-inġenji spazjali
  • Astronomija stellari – l-istudju tal-istilel
    • Astronomija solari – l-istudju tax-xemx
  • Xjenza planetarja – l-istudju tal-pjaneti, speċjalment dawk għajr id-Dinja
    • Ġeoloġija planetarja
  • Astronomija galattika – l-istudju tal-galassja tat-Triq ta’ Sant’Anna
  • Astronomija ekstragalattika – l-istudju tal-univers usa’ lil hinn mit-Triq ta’ Sant’Anna
  • Kożmoloġija fiżika – l-istudju tal-univers bħala entità sħiħa

Astronawtika

Kronoloġija proposta tal-oriġini tal-ispazju, mill-kożmoloġija fiżika

Astronawtika – xjenza u inġinerija tat- trasport spazjali u tat-titjiriet spazjali, sottogrupp tal-inġinerija ajruspazjali (li tinkludi t-titjir atmosferiku)

• Deskrizzjoni tal-ajruspazju
• Inġinerija ajruspazjali
  • Ajrunawtika
  • Astronawtika
    • Titjir spazjali
      • Titjir spazjali bil-bnedmin
        • Bijoastronawtika
        • Arkitettura fl-ispazju
          • Sistema ta’ sostenn għall-ħajja
          • Stazzjon spazjali
            • Modulu ta’ Abitazzjoni Spazjali
    • Deskrizzjoni tal-esplorazzjoni spazjali
• Ħajja fl-ispazju
  • Organiżmi ħajjin fl-ispazju
    • Bnedmin fl-ispazju
      • Nisa fl-ispazju
    • Annimali fl-ispazju

      

      Bolla li tikkommemora l-kelba msejħa Laika li ntbagħtet fl-ispazju

      • Qtates fl-ispazju
        • Félicette
      • Klieb fl-ispazju
        • Klieb spazjali Sovjetiċi
      • Ġrieden fl-ispazju
        • Fe, Fi, Fo, Fum, u Phooey
      • Xadini u primati fl-ispazju
      • Fkieren tal-art fl-ispazju
        • Zond 5
    • Mikroorganiżmi ttestjati fl-ispazju ekstratmosferiku
    • Pjanti fl-ispazju
  • Abitazzjoni spazjali
  • Effett tat-titjir spazjali fuq il-ġisem tal-bniedem
  • Ikel fl-ispazju
  • Mediċina fl-ispazju
    • Newroxjenza fl-ispazju
  • Reliġjon fl-ispazju
    • Milied fuq l-Istazzjon Spazjali Internazzjonali
  • Sess fl-ispazju
  • Kitba fl-ispazju

L-astronawta Piers Sellers waqt it-tielet mixja spazjali tal-STS-121, dimostrazzjoni tat-tekniki tat-tiswija tat-tagħmir spazjali

Oqsma interdixxiplinari relatati mal-ispazju

• Astrobijoloġija
• Astrobotanika
• Astrokimika jew kożmokimika
• Kożmoloġija
• Xjenza planetarja – trikkib max-xjenza tad-Dinja
• Riċerka dwar l-ambjent mikro-g
• Astronomija forensika
• Arkeoloġija spazjali – l-istudju tal-artefatti umani fl-ispazju ekstratmosferiku
• Mediċina spazjali
• Arkitettura spazjali
• Arkeoastronomija – l-istorja tal-fehim uman tal-univers
• Astroantropoloġija