Filmkunst

Filmkunst is en Oort vun Kunst, de sik as Produkschoon vun bewegte Biller utdrücken deit. En enkelt Wark warrt as en Film betekent.

Infohrt vun de Paramount Studios in Hollywood.

Dat bewegte Bild warrt normalerwies mit mit en Filmprojekter op en Lienwand smeten oder op en Bildschirm as bi’n Feernseher wiest. Vundaag warrt to’n Film bekieken ok Beamer insett, de dat digitale Bild ok wedder op en Lienwand strahlen doot, aver rein elektronisch funkschoneert. Bi Filmen hannelt sik dat hüüt tomeist üm klöörte Biller, wo en passend Toon to opnahmen un ok Musik to nispeelt warrt. Woans dat allens losgahn is, warrt in den Artikel Filmhistorie nauer beschreven. In verscheeden Länners hett de Filmkunst en gröttere politische un landskulturelle Bedüden. Wieldat de Produkschoon vun professionelle Filmen för’t Kino an sik en groten technischen un finanziellen Opwand köst, hett de Film vundaag ok en grote weertschoppliche Bedüden.

Dat bewegte Bild vun en Film besteiht ut luter enkelte staatische Biller. De filmsche Effekt, neemlich de Indruck vun de fletig Bewegen, kummt dordör tostannen, dat de Enkeltbiller in gaue Affolg wiest warrt. Af en Frequenz vun ungefäähr föffteihn Biller un mehr in de Sekunn warrt se vun wegen dat Tosamenspeel vun Stroboskopeffekt un Nabildwirken (Traachheit vun’t Oog) op de Netthuut vun’t minschlich Oog nich mehr as enkelte Biller sehn, man as filmsche Bewegen, de jüst so as de wirkliche Bewegen wohrnahmen warrt.

De Begreep Film (eng.: film „Hüüdken“) stünn toeerst för en dünne Schicht (t. B. en Öölfilm) aver ok för en dünne Folie. Mit dat Utfinnen vun de Fotografie un dat Överwesseln vun de fasten Fotoplaat to den flexiblen Dräger ut Nitrozelluloos för de Fotoemulsion weer denn dat Woort Film för dat Material bruukt. Un so hett man ok de Szenen vun bewegte Biller op dit Material betekent. Un an’n end weer de Begreep op de ganze Kunstform överdragen, de tomeist ok blots kort as Film an Steed vun Filmkunst nöömt warrt.

Historie

Hööftartikel dorto: Filmhistorie

Filmplakat vun 1920

De Vörloop vun de Filmkunst geev dat al in dat 17. Johrhunnert, as de eersten Vörföhren mit de Laterna Magica geev. Dormit künn man en poor op Glasplatten opmahlte Biller an de Wand smieten, vergliekbor mit’n Diaprojekter. De illers müss man aver noch vun Hand bewegen. Eerst 1832 weer de Technik wieter utklamüstert un dat Levensrad utfunnen. Dat hett sik all den Stoboskopeffekt to nütten maakt un leet den Indruck vun Bewegen entstahn. Vörutsetten för de Entwickeln vun’n Film weer dat Opdecken vun de Fotografie, de dat mööglich maken de, de Natur sülvst aftobilln. Dat tokamen Problem weer dat lange Belichten för de enkelten Fotoopnahmen, de en gau Bewegen nich afbilln künn. De eerste Fiilm, den man so beteken kann weer 1888 in Leeds dreiht worrn.

As dat nu mööglich weer, de bewegten Biller op dat Filmmaterial fasttohollen, güng dat 1895 los mit de Filmprodukschonen. In dissen eersten Afsnitt vun de Filmhistorie weer dat aver technisch noch nich mööglich, to de Biller ok Toon optonehmen. Man seggt to disse Phaas ok de Stummfilmtiet. De eerste Film, de mit Toon produzeert weer, weer The Jazz Singer, de in’n Oktober 1927 in de USA in de Kinos keem. Dorna hett de US-amerikaansche Filmindustrie teemlich gau de hele Produkschoon op Toonfilm ümstellt un de klassische Hollywood-Tiet hett sik entwickelt.

Wiel de Filmprodukschoon in de USA wietergahn is, müss sik dat europääsch Filmgewarf na den Tweeten Weltkrieg eerst wedder opboen. De eersten Nakriegsfilmen keemen ut Italien. Ne’e Filmoorden hebbt sik na un na billt, un jümmer wies ok de politische und sellschoppliche Situatschoon Utwirken op de Filmen. En Insnitt in de Filmhistorie keen mit dat Utfinnen un Verbreden vun’t Feernsehn, wat en grote Konkurrenz för den Kinofilm weer. In de 1960er Johren weer to grote Tiet vun’n amerikaanschen Film vörbi. Mit de Tiet geev dat ok ut Europa wedder ne’e Filmrichten un so ok in annere Deelen vun de Welt. In de 1990er Johren keem as nee’ Element de verbeterte Reeknertechnik dorto, de för Tricktechnik un Animatschoon insett weern un dormit wedder ganz ne’e Mööglichkeiten apen maakt hebbt.

Bedüden vun Film

Filmkunst hett in de hüütige Tiet dree Bedüden: as Massenmedium för’t Verbreden vun Informatschonen un för de Utbilln vun’n Sinn, as volksweertschopplich Fakter, de dör den Willen to’n Export noch starker maakt warrn kann un as Kunstoort mit ehr egen unverwesselbor Sieten. sünners in de Anfangstiet vun de Filmindustrie hett man veel doröver diskuteert, wat Film nu is, en eenfachet nee’ Medium för’t Ünnerhollen is, oder en ne’e Ootr vun Kunst. en filmtheoretsche Schrift vun 1928 hett schreven: „As wi seht, sünd de Fachlüüd, de an de Filmprodukschoon bedeeligt sünd, in twee grote meist feendliche Lager opsplitten. De enen seht den Film as en to Tiet goot to bruken Weg, gau Geld to maken, en Woor, de man na de Wünsch vun de Händlers oder Verbrukers richten deit; De annern seht dat Lichtspeel as en ne’et Rebeet för fruchtbor Gestalten, as en Middel för neeortig Formen un Utnütten vun Levenskräft, kort: es en ne’e Kunst. Billigerwies mutt man beide Standpunkten gellen laten, wiel man disse Tweedeelen vun Kunst un Gewarf, Schöppen un Bedriev, Böhren un Afschalten, Wark un Woor an’n End ok bi anneer Kunsttwiegen sehn kann.“ Disse „Tweedeelen“ in Kunst un Weertschapsrebeet kann een bit vundaag sehn: To’n een besteiht mit Hollywood de Inbegreep vun Film as Weertschapsfakter, to’n annern is Europa vör allen dör lütte, mehr op künstlerischen Utdruck, as op Filmen, de för de Massen döögt, prägt.

Film as Kunst

De Filmkunst kummt in sien verscheden Orden de Neeschier vun de Minschen un sien Verlangen dorna ünnerhollen to warrn to goot. Länner, in de sik en Filmindustrie entwickelt hett, seht dorin tomeist en Utdruck vun jemehr natschonale Egenheiten un Identität. De Politik (Filmpolitik) sütt dorüm faken ok en Opgaav dorin, de natschonale Filmprodukschoon to ünnerstütten un seker to maken, dat se torecht kummt.

Afhangig vun Oort, Sinn, Inholt un Utgestalten vun en Film kann de ok to mehrere ünnerscheedlich Genres (Krimi, Dokumentarfilm, Kummedie, Stummfilm, Science Fiction usw.) toordent warrn.

Tallriek Filmfestivals (Filmfestspelen) op de helen Welt vergeevt tomeist johrlich Filmpriesen an Filmprodukschonen und de Lüüd, de mit de Produkschoon befaat sünd. De Vergaav warrt vun en egens tohopenstellt Jury beslaten, de sik na de Vörschirften vun de Priesen orienteert. De bekanntesten un bedüdensten Filmpriesen warrt op de so nöömten „A-Festivals“ verleht.

Film as Weertschap

Hööftartikel dorto: Filmweertschop

De Filmweertschap ümfaat all Rebeden vun’n Film, anfungen bi de Herstellen, de Produkschoon bit hen to dat Verbreden, ünner de Lüüd bringen, Kopeeren un Verweerten (Filmverleh). En Film to maken köst en masse Geld, dorüm stellt sik to anfang jümmer de Fraag na de Filmfinanzeeren. In de Vereenigten Staaten un vör allen in de groten Filmstudios in Hollywood, warrt de Filmen över jümmer internatschonal Vermarkten finanzeert. In Europa Sünd de Filmen meist jümmer vun en Föddern afhangig. Dat liggt vör allen an de lütt struktureerte Filmweertschap in Europa, wiel man in de USA vun en richtige Filmindustrie snacken kann.

En bedüdend Fakter för’t Urdeelen över den Spood vun en Film sünd de Tallen vun de Tokiekers, de in de kinos gahn sünd, üm en Film to sehn un in de wieteren Folg ok de Verkoopstallen vun Medien as de DVDs un Merchandisingprodukten (Speeltüch, Kledaasch, Anstekers usw.) Vun wegen de grötteren Freetietmööglichkeiten un dat Inföhren vun’t Feernsehn in de Mitt vun’t 20. Johrhunnert is de Tall vun Kinobesökers un ok de Tall vun de Kinos weltwiet bit in de 1990er Johren düchtig torüchgahn.

De Produkschoon vun Filmen op de helen Welt steeg 2005 in’n Vergliek to 2004 üm 7,8 % op 4603 Filmen an. De meisten dorvun sünd in Indien maakt worrn, wat in dat Johr to’n eersten mol mehr Filmen produzeert hett as de EU-25-Staaten. De tweetmeisten Filmen keemen ut de USA, folgt vun Japan, China un Frankriek.

Filmprodukschoon

Hööftartikel dorto: Filmprodukschoon

De Filmkunst föddert en Tohopenarbeiden vun verscheeden künstlerische Rebeden, ünner annern Dramaturgie, Schauspeleree, Fotografie (Lichtgestalten, Kadraasch (Bildutsnitt)), Tohopensetten un Toon.

De Phasen vun en tyypsch Filmprodukschoon sünd:

1. Entwickeln vun’t Dreihbook
2. Filmfinanzeeren
3. Vörprodukschoon
4. Dreiharbeiten
5. Naprodukschoon
6. Filmutwerten

Filmtechnik

Hööftartikel dorto: Filmtechnik

Klassischen Filmprojekter

De Film hett natürlich ok sien technische Sieten. He is en Produkt vun de cheemschen Industrie, un sünners vun de Sprengstoffindustrie wesen. De militärsche Geist tütt sik dör all Filmprodukschonen mit blots wenige Utnahmen, neemlich den Fronsfilm un den Free Cinema. Man ok dor geiht dat nich ahn een verantwoortliche Person af, de dat Seggen hett.

De Filmkunst kummt in dree grote Utprägen vör: Toeerst gifft dat de klassische Filmarbeid, de mit Hülp vun fotografisch Verfohren Enkeltbiller vun Beleevnissen in gaue Affolg op Filmmaterial aflicht (mit de Filmkamera). Siet 2000 warrt jümmer mehr de Mööglichkeit nütt, Biller dör elektronische Verfohren (Digital Kinokamera) optonehmen. Un denn gifft dat ok noch den Trickfilm, vör allen den Tekentrickfilm un sien hüütige Wieterentwickeln, de Reekneranimatschoonsfilmen, bi de keen wirkliche Vörgäng afbillt warrt, man de enkelten Biller dör Teken, Stop-Motion oder digitale Animatschoon maakt warrt. De jüngste Ünneroort dorvun sünd de Machinima, Animatschoonsfilmen, de dör Reeknerspelen maakt warrt.

Disse Biller warrt dör Projekters op en Lienwand smeten, in en Ruum de afdüstert is. Dör dat afspelen, entsteiht de Indruck vun lebennig Szenen.

In dat letzte Johrteihnt vun’t 20.Johrhunnert schient dissen technisch veroorsakten Ünnerscheeden vun wegen de gaue Entwickeln vun de Numerik to verwaschen, sünners bi de kommerziellen Produkschonen. De Trend na de tonehmend Digitaliseeren sleiht sik in de helen Produkschoonskeed dör: Richtige Biller warrt toeerst op Filmmaterial dreiht un dorna digitaliseert oder al glieks mit hoochoplööstn Digitalkameras opnahmen.

De Produkschoon kann dorbi ok dör Biller oder Bilddeelen utwiet warrn, de künstlich maakt sünd. Opletzt warrt dör de digitale Form vun dat Filmmaterial ne’e Mööglichkeiten bi’t Vermarkten vun dat fardige Produkt opslaten. För Filmen warrt jümmer fakener Filmszenen maakt, de in’t Kino nich wiest warrt un blots op de DVD to sehn sünd. Digitale Streaming-Verfohren verlööft ok ne’e Verkoopsoorden över dat Nett. För de Klassischen Filmtheaters warrt de Produkschoon op normalet Filmmaterial kopeert, aver ok reine optoelektronische Verfohren sünd al begäng.

Filmtheorie

Hööftartikel dorto: Filmtheorie

De Filmtheorie befaat sik mit dat theoretische Verstahn vun den Film. Film hett ünnerscheedlich Sieten un kann as Kunstwark, as Medium oder ok as Woor begrepen warrn. Dorüm gifft dat ok ünnerscheedlich ästheetsche, kommunikatschoonstheoretische un weertschoppliche Filmtheorien. Ünnerscheed warrn künnt ok Theorien, de sik vör allen op den Vörgang vun de Produkschoon beteht, vun de Rezeptschoonstheorien, de sik in eerster Lien mit de Wirken vun Filmen op de Tokiekers uteneensett.

Institutschonen un Organisatschonen

Tallriek Institutschonen befaat sik weltwiet weetenschopplich mit den Film, dat Opbewahren för de Tokunft un dat Ünnerstütten vun Filmprodukschonen mit ordige Gööd in de Nutiet. Filmorganisatschonen befaat sik mit wietere Sieten vun den Film, as t. B. dat ünner de Lüüd bringen un de Warf vun natschonalen Filmprodukschonen. Vun de Schauspelers bit hen to de Filmproduzenten gifft dat weltwiet en ganze Reeg vun Beroops- un Intressenverbännen.

Op de europääschen Even is de European Film Promotion de bedüdenste överstaatlich Vermarkter un Warfer för den europääschen Film in de Welt. Dat is en Tohopensluss vun Filmorganisatschonen ut 28 europääsche Länners, tosätzlich to de EU-Ünnerstüttenprogrammen Media Programm un EURIMAGES.

Literatur

• Paul Read. A Short History of Cinema Film Post-Production (1896 - 2006), op Engelsch, in: Joachim Polzer (Rutgever). Zur Geschichte des Filmkopierwerks. (On Film Lab History). Weltwunder der Kinematographie. - Beiträge zu einer Kulturgeschichte der Filmtechnik. Volume 8.2006. April 2006. 336 pages. -- ISBN 3-934535-26-7
• Kevin Brownlow: Pioniere des Films. Vom Stummfilm bis Hollywood (OT: The Parade's Gone by...). Schriftenreihe des Deutschen Filmmuseums Frankfurt am Main. Stroemfeld, Basel un Frankfort an’n Main 1997, ISBN 3-87877-386-2
• Herbert Gehr: Sound & Vision: Musikvideo und Filmkunst; Ausstellung, Retrospektive, 16. Dezember 1993 - 3. April 1994, Deutsches Filmmuseum Frankfurt am Main, Frankfort an’n Main, 1993, 174 S., ISBN 3-88799-043-9
• Malte Hagener, Michael Töteberg: Film - an international bibliography, Stuttgart [u. a.]: Metzler, 2002, ISBN 3-476-01523-8
• Henry V. Hopwood: Living Pictures: Their History, Photo-Production and Practical Working. With a Digest of British Patents and Annotated Bibliography. London, 1899 (eng.)
• David S. Hulfish: Cyclopedia of Motion-Picture Work. Chicago, American Technical Society; 1911 (eng.)
• Thomas Koebner (Rutgever): Reclams Sachlexikon des Films. Philipp Reclam jun., Stuttgart 2002, ISBN 3-15-010495-5
• Jörg-Dieter Kogel: Europäische Filmkunst: Regisseure im Porträt, Fischer-Taschenbook-Verlag, Frankfort an’n Main 1990, 207 S., ISBN 3-596-24490-0
• James Monaco: Film verstehen: Kunst, Technik, Sprache, Geschichte und Theorie des Films und der Medien; mit einer Einführung in Multimedia, Rowohlt 2000, 699 S., ISBN 3-499-60657-7
• Georg Schmid: Sublimieren und Verbildlichen. Die Ein-Bildungen des Kinos.- In: Georg Schmid, Die Spur und die Trasse. (Post-)Moderne Wegmarken der Geschichtswissenschaft, Wien (Böhlau Verlag) 1988, S. 157-220. ISBN 3-205-05149-1
• Geoffrey Nowell-Smith (Rutgever): Geschichte des internationalen Films, Stuttgart: Metzler 2006, ISBN 3-476-02164-5
• Michael Töteberg (Rutgever): Metzler Film Lexikon. 2. Oplaag Stuttgart: Metzler 2005, ISBN 3-476-02068-1
• Eugène Trutat: La photographie animée. Paris, 1899 (franz.)
• Amos Vogel: Film als subversive Kunst, Rowohlt Taschenbook, 2000, ISBN 3-499-60660-7

Websteden

Filme. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.

• 35Millimeter - Kompendium över Filmghistorie
• Lexikon vun Filmbegrepen
• filmarchives-online.eu - Verbundkataloog vun europääsche Filmarchiven