Zum Inhalt springen

George Sand

Vun Wikipedia
George Sand – Daguerreotypie ut dat Johr 1864 von Nadar

George Sand (* 1. Juli 1804 in Paris; † 8. Juni 1876 in Nohant, Département Indre; eegentlich Amandine-Aurore-Lucile Dupin de Francueil) weer en franzöösch Schrieverin, de neben Romans ok tallriek sozialkritische Bidrääg schreven hett, in de se de Emanzipatschoon vun de Fruen infordern dee.

Hör Vader, en Offizier, weer de Enkel vun den Marschall vun Frankriek, Hermann Moritz von Sachsen. George Sand hör Moder, Sophie Victoire Delaborde, weer Modistin.

Leven

[ännern | Bornkood ännern]

George Sand hett 1822 den Baron Casimir Dudevant heiraadt. Ut de Ehe gungen twee Kinner hervör, Maurice (* 1823) un Solange (* 1828). 1831 hett se sück vun hör Mann trennt. Vörutgahn weer dat tofällig Finnen vun en Testament in den Sekretär vun hör Mann, dat Dudevant an hör richt harr. De up dat Bündel anbrocht Upschrift „Erst nach meinem Tode zu öffnen“ kunn George Sand aber nicht dorvan afhollen, dat to lesen. Se weer övertüügt dorvan, en Anrecht dorup to hemm, to erfohren, wat hör sück best Gesundheit erfreuend Mann vun hör denken dee. Und dat weer nich good. De Inholt vun dat Testament weer nah Utseggen vun George Sand en an’nanner reehn vun Missachtungen un Verwünschen hör tegenöver. Dat führ denn to bannig schlimmen Striet. 1836 sünd se denn schett wurrn.

Hör eersten Roman, "Rose et Blanche" (1831) schreev Sand in Tosommenarbeit mit hör Leevsten Jules Sandeau, ut de sien eerst Naamshälft se hör Künstlernaam afleidt hett. Mit den Mannlüüdnaam George Sand nehm se togliek de Gewohnheit an, vun sück in de maskulin Form to snacken.

1833 fung George Sand mit Alfred de Musset en leedenschaplich Leevstenverhältnis an. De Schwierigkeiten in dat Verhältnis wegen Sand hör unbremst Arbeitswut hebbt sück all fröh andüüd. Musset hett sück Enn‘ 1833 beklaagt:

„Ich habe den ganzen Tag gearbeitet. Am Abend hatte ich zehn Verse gemacht und eine Flasche Schnaps getrunken; sie hatte einen Liter Milch getrunken und ein halbes Buch geschrieben.“

En Reise nah Venedig hett de Situatschoon ok nich verbeetert; as Musset krank wurr, hebbt sück Sand un de Dokter vun Musset, Pietro Pagello, in’nanner verkeeken un fungen in‘ Februar 1834 en Leevstenbeziehung an. De Beziehung to Musset weer dormit faktisch to Enn‘, liekers hebbt de beid sück lang un jüstergrad vertwiefelt Breef schreeven. Dat weer denn 1835 aber ok daahn.

George Sand, Bild vun Auguste Charpentier, um 1835

George Sand hör Wahnsitt in Paris as ok hör Landsitt in Nohant-Vic (Maison de George Sand) weern geern upsöcht Stätten vun tallriek Künstlers. De Früendeskrink vun de eegenwillig, faken Mannlüüdkleedasch dragen un Zigarren rooken Schrieverin hett neben Schrievers as Honoré de Balzac un Alexandre Dumas ünner annern den Maler Eugène Delacroix, den Komponisten Franz Liszt un sien Leevste Gräfin Marie d'Agoult umfaat. En vun hör angeevlich Leevsten weer de Schauspelerin Marie Dorval. Dör Franz Liszt hett Sand den Komponisten Frédéric Chopin kennenlernt, mit de se 1838 en Leevstenbeziehung anfung. Chopin, de gegen de emanzipeert uptreeden Sand anfangs blots Afneigung harr, befunn sück in de Tiet in en emotschonal Krise un föhl sück vun den musikleevend, enthusiastisch Sand verstahn.

Chopin, malt vun Eugène Delacroix (1838).

In‘ November 1838 is George Sand mit hör Kinner Maurice un Solange nah Mallorca översiedelt. Dat hett se up den Raat vun Dokters makt, den man hett verwacht, dat sück de Gesundheitstostand vun Maurice, de an en rheumatisch Erkrankung lieden dee, beetern dee. Aber ok Chopin, de tietlevens an Tuberkulose leeden hett, hett sück en Beetern vun sien Leeden wegen dat mild Klima verspraaken un sück de Familie anslooten. Maurice gung dat tosehnds beeter. För Chopin leep dat nich so good mit. De Rüüms in de Kartause vun Valldemossa weern to kolt, un to dat wenig früendlich Weer keem dorto, dat de Mallorquiner tegenöver dat unverheiraadt Paar bannig distanzeert bleven. Gliek to Anfang an entwickel he all Anteken vun en Lungenentzündung, as George Sand sück later schriftlich beklaagt hett. Nah 98 Daag hebbt Chopin un Sand de Insel weer verlaaten. Sö kört disse Tiet ok weer, sowohl Chopin as ok George Sand harr disse Reis düchtig mitnommen. Sand hett doruphen den Reisebericht „En Winter up Mallorca“ (« Un Hiver à Majorque ») schreeven.

De Beziehung tüschen Chopin un George Sand weer 1847 to Enn‘. Den Grund weet man nicht nipp un nau. Weder Chopin noch George Sand hebbt to hör Trennung Stellung betrucken. Bekannt ist, dat George Sand to de Tiet stark konfliktfreudig uptreden is. Dat sück hör Dochter Solange den middellosen Bildhauer Auguste Clésinger towendt harr, weer Utlöser för Familienstriedereen, in deren Verloop dat to Handgreiflichkeiten tüschen den Söhn Maurice un Clésinger bzw. de den Söhn bispringend Moder keem. Wat dor nu nipp und nau passeert is, is nich seker, wiel George Sand un Solange ünnerscheedlich Versionen vertellt hebbt. Chopin, vun de Nahricht draapen, dat Solange sück stillkens verlobt harr, hull he sien Früendschap to hör uprecht, wat för George Sand en nicht to glööven Affront dorstellen dee.

Bit to sien Dood 1865 weer de Koppersteker Alexandre Manceau 15 Johr lang George Sands Lebenspartner.

De twee Döchter vun Solange un en Söhn vun Maurice sünd fröh storven, wat George Sand düchtig drapen hett. De beid Döchter vun Maurice (de jüngere hett Aurore heeten un is eerst 1961 mit 95 Johren storven) weer George Sand en leev Grootmoder, de för de Deerns Märken schreev (ünner annern „Sie sind ja eine Fee, Madame“).

De letzten teihn Johr vun hör Leven weer Sand mit den Schriever Gustave Flaubert innig Früend. Tallriek persönlich Kuntakte as ok Breef tüügen vun en deep Früendschap bit to hör Dood 1876.

George Sand is up hör Landsitt in Nohant in dat Département Indre mit meest 73 Johren storven un wurr dor in hör Park bisett.

Wark

[ännern | Bornkood ännern]

George Sand gull as „Völschrieverin“. Ungefähr 180 Bannen hett se in hör Leven verapenlicht, dorto tallriek sozialkritische Artikel för Tietschriften. Dorto kommen noch etwa 40.000 Breef, vun de dat noch rund 15.000 geven sall. Hör Warken un hör Oord to schrieven hett hör Bewunnerer un Verächter gliekermaten beschert. Charles Baudelaire hett hör as en „Latrine“ schimpt, Friedrich Nietzsche hett hör affällig as „lactea ubertas“ (Melkkoh mit muien Stil). Ünner de weniger afgünstig Kritikers geiht de Anekdote rum, dat Sand, glieks, wenn se en Roman fardig harr, en Stapel nee Papier greep, um den nächsten Roman antofangen. To hör Bewunners hörrn neben Musset, Balzac un Flaubert ok Heinrich Heine un völ russisch Schriever, dorünner Fjodor Dostojewski.

Romane (en Utwahl)

[ännern | Bornkood ännern]
  • "Indiana" (1832) (Kiek: Verführungsroman), dt. "Indiana" (Frankfurt a.M. 1983)
  • "Lélia" (1833), dt. "Lelia" (Frankfort a.M. 1984 un München 1993, dtv, ISBN 3-423-02311-2)
  • "Lélia" (1839), dt. "Lelia", vun de Schrieverin överarbeit un weniger scharp Faaten
  • "Mauprat" (1837), dt. "Mauprat" (München 1992)
  • "Le Compagnon du Tour de France" (1840), dt. "Gefährten von der Frankreichwanderschaft" (Berlin 1954)
  • "Consuelo" (1842–1843), dt. "Consuelo" (Leipzig 1863)
  • "Jeanne" (1844), dt. "Jeanne" (Neeöversetten München 1993, dtv, ISBN 3-423-02319-8)
  • "Le Meunier d'Angibault" (1845). dt. "Der Müller von Angibault" (München 1996)
  • "Nanon" (1872) dt, "Nanon" (München 1991, dtv, ISBN 3-423-13211-6)

Ut hör Kindheitserfohrung vun dat Landleven scheppend, schreev se Romans ut dat buerliche Milieu,

  • "La Mare au Diable" (1846), dt. "Das Teufelsmoor" Frankfort a.M. 1992 un München 2004, Manesse Verlag ISBN 3-7175-1582-9 (tosätzlichen Inholt: "François das Findelkind")
  • "François le Champi" (1847–1848), dt. "François das Findelkind", München 2004, Manesse Verlag ISBN 3-7175-1582-9 (tosätzlichen Inholt: "Der Teufelsteich")
  • "La Petite Fadette" (1849), dt. "Die kleine Fadette" (Berlin 1960 un Augsborg 2005)
  • "Les Beaux Messieurs de Bois-Doré" (1858)

Novellen

[ännern | Bornkood ännern]
  • Novellen. Lavinia - Pauline - Cora. Översett vun Robert Habs. Reclam, Leipzig 1893, Neudruck Bremen 2010, ISBN 978-3-86741-204-9.

Theater- un autobiographisch Stücken

[ännern | Bornkood ännern]
  • "Préface à Andorre et Saint-Marin d’Alfred de Bougy" (Souvenirs de 1848)
  • "Histoire de ma vie" (1855),
  • "Elle et Lui" (1859) (über ihre Affäre mit Musset), dt. "Sie und er" (München 1982)
  • "Journal Intime" (posth. 1926),
  • "Correspondance".


Literatur

[ännern | Bornkood ännern]
  • Jean Firges: G.S.: Die Utopie von Freiheit und Gleichheit Sonnenberg, Annweiler 2004 (Reeg: Exemplarische Reihe Literatur und Philosophie, Bd. 16) ISBN 3-933264-33-2.
  • Gerlinde Kraus: Bedeutende Französinnen. Christine de Pizan, Émilie du Châtelet, Madame de Sévigné, Germaine de Staël, Olympe de Gouges, Madame Roland, George Sand, Simone de Beauvoir. Schröder, Inh. G. Kraus, Mühlheim am Main & Norderstedt 2006, ISBN 3-9811251-0-X.
  • Heinrich Mann: Gustave Flaubert und George Sand. In: Geist und Tat. Franzosen 1780-1930. toerst Kiepenheuer, Berlin 1931, wieder: Weimar 1946, S. 87-148; Suhrkamp, Frankfurt 1981 ISBN 3-518-01732-2 (mit UT: Essays über Franzosen); Fischer Taschenbuch, Frankfurt/M. 1997, ISBN 3-596-12860-9.
  • Ralf Nestmeyer: Französische Dichter und ihre Häuser. Insel, Frankfurt 2005, ISBN 3-458-34793-3.

Filme

[ännern | Bornkood ännern]

Weblenken

[ännern | Bornkood ännern]
George Sand. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.
Vun „https://nds.wikipedia.org/w/index.php?title=George_Sand&oldid=1009759“