कोच्चि

कोच्चि കൊച്ചി कोचीन
महानगर
उपनाम:  अरब सागरको रानी
राष्ट्र	भारत
राज्य	केरल
जिल्ला	एर्नाकुलम
सरकार
• अङ्ग	कोच्चि नगर निगम
• महापौर	टोनी चैमनी (भा.रा.काँग्रेस)
• पुलिस आयुक्त	एम आर अजीत कुमार, आईपीएस
क्षेत्रफल
• महानगर	९४.८८ किमी२ (३६.६३ वर्ग माइल)
• महानगर	७३२ किमी२ (२८२.८४ वर्ग माइल)
उन्नतांश	० मिटर (० फिट)
जनसङ्ख्या  (2012)
• महानगर	६१२,३४३
• घनत्व	६,३४०/किमी२ (१६४००/वर्ग माइल)
• महानगर	२,११७,९९०
भाषाएं
• आधिकारिक	मलयालम, अंग्रेज़ी
समय क्षेत्र	युटिसी+5:30 (IST)
पिन	682 XXX
दूरभाष कूट	91-(0)484-XXX XXXX
सवारी दर्ता	KL-7,KL-39,KL-41,KL-42,KL-43,KL-63
वेबसाइट	www.corporationofcochin.net

कोच्चि ([koˈtʃːi ] ( )), जासलाई कोचीन पनि भनिन्थ्यो, लक्षद्वीप सागरको दक्षिण-पश्चिम तटरेखामा स्थित एक ठुलो बन्दरगाह शहर हो, जुन भारतीय राज्य केरलको एर्नाकुलम जिल्लाको एक भाग हो । कोच्चिलाई धेरै समयदेखि प्रायः एर्नाकुलम पनि भनिन्छ, जिसको अर्थ नगरको मुख्यभूमि भाग इन्गित गर्छ । कोच्चि नगर निगमको अधीनस्थ (जनसङ्ख्या ६,०१,५७४) यो राज्यको दोश्रो सर्वाधिक जनसङ्ख्या भएको शहर हो । यो कोच्चि महानगरीय क्षेत्रको विस्तार सहित (जनसङ्ख्या २१ लाख) केरल राज्यको सबैभन्दा ठुलो शहरी आबादी क्षेत्र हो । कोच्चि नगर ग्रेटर कोच्चि क्षेत्रको नै एक भाग हो, र यसलाई भारत सरकार द्वारा द्वितीय दर्जा वाला शहर वर्गीकृत गरिएको छ । नगरको रेख-देख तथा अनुरक्षण दायित्त्व १९६७ मा स्थापित भएको कोच्चि नगर निगम गर्छन् । यस बाहेक पुरा क्षेत्रको सर्वांगीण विकासको भार ग्रेटर कोचीन डवलपमेन्ट अथोरिटी (GCDA) एवं गोश्री आईलैण्ड डवलपमेन्ट अथोरिटी (GIDA) मा छ ।

कोच्चि १४औ शताब्दीदेखि नै भारतको पश्चिमी तटरेखाको मसालाको व्यापार केन्द्र रहेको छ र यसलाई अरब सागरको रानी को नामले जानिन्थ्यो । १५०३ मा यहा पुर्तगालियहरूको आधिपत्य भयो र यो उपनिवेशीय भारतको प्रथम यूरोपीय कालोनी बन्यो र १५३० मा गोवाको चुनिनु सम्म यो पुर्तगालियहरूको यहाको प्रधान शक्ति केन्द्र रहयो । क्कालान्तर मा कोच्चि राज्यको रजवाडामा परिवर्तित हुनको साथै यो डच एवं ब्रिटिशको नियन्त्रणमा आयो । आज केरलमा कुल अन्तर्देशीय तथा अन्तर्राष्ट्रीय पर्यटकहरूको आगमन संख्यामा प्रथम स्थान बनाएका छन् । नीलसन कम्पनीको आउटलुक ट्रैवलर पत्रिकाको लागि गरिएको एक सर्वेक्षणको अनुसार कोच्चि आज पनि भारतको सर्वश्रेष्ठ पर्यटक आकर्षणहरूमध्ये छैटौ स्थानमा रहेको छ । मैकिन्से ग्लोबल संस्थान द्वारा गरिएको एक शोधको अनुसार, कोच्चि २०२५ सम्मको विश्वको सकल घरेलु उत्पादमा ५०% योगदान दिने ४४० शहरह्रूमध्ये एक थियो ।

मुख्य आकर्षण

डच महल

यो महल मूल रूपमा पुर्तगालिहरू द्वारा बानाइएको हो र कोचीनको राजा वीर केरला वर्मालाई भेन्ट गरिएको थियो । पछि डचको यसमा अधिकार भयो । उनले १६६३ मा किलाको मरम्मत गराए र किलालाई नया रूप दिए । यस किलामा कोचीनको धेरै राजाहरूको राज्याभिषेक भएको थियो । यस किलामा रामायण र महाभारत जस्तै महाकाव्यहरूसग सम्बन्धित पेन्टिङ्ग्‍स बनाइएको छ ।

बोलघाट्टी महल

यस महललाई देख्नको लागि बढि संख्यामा पर्यटक यहा आउछन् । डच मान्छेहरू द्वारा बानाइएको यो महल बोलघट्टी द्वीपमा स्थित छ । यस महललाई अब एक लक्जरी होटलमा तब्दील गरिएको छ । बोलघट्टीमा एक गोल्फ कोर्स पनि छ । यहा मानिस पिकनिक मनाउन पनि आउछन् ।

हिल महल

१९औ शताब्दीमा कोच्चिको राजा द्वारा यो महल बानाइएको थियो । अब यसलाई केरला पुरातत्व विभागको सङ्ग्रहालयमा परिवर्तित गरिएको छ । सङ्ग्रहालयमा चित्रकारी, नक्काशी र राजकीय वंशसग सम्बन्धित वस्तुहरू राखिएको छ ।