Gewone kikkerkopschildpad
De gewone kikkerkopschildpad[1], ook wel gewone paddenkopschildpad[2] (Mesoclemmys nasuta) is een schildpad uit de familie slangenhalsschildpadden (Chelidae).
| Gewone kikkerkopschildpad IUCN-status: Niet geëvalueerd | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Soort | |||||||||||||||
| Mesoclemmys nasuta Schweigger, 1812 | |||||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||||||||
Gewone kikkerkopschildpad op  Wikispecies
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Naam en indeling
bewerkenDe wetenschappelijke naam van de soort werd voor het eerst voorgesteld door August Friedrich Schweigger in 1812. Oorspronkelijk werd de wetenschappelijke naam Emys nasuta gebruikt. De soortaanduiding nasuta betekent vrij vertaald 'met een lange neus'.
De soort werd eerder aan verschillende andere geslachten toegekend, zoals Emys, Batrachemys, Rhinemys en Phrynops.[3] In de literatuur wordt vaak de naam Batrachemys nasutus gebruikt.
Uiterlijke kenmerken
bewerkenDe gewone kikkerkopschildpad bereikt een rugschildlengte tot ongeveer 25 centimeter, in het verleden is er echter wel eens een exemplaar gevonden die een schildlengte had van bijna 32 cm. De schildkleur is donkerbruin, het schild is enigszins langwerpig van vorm en breder aan de achterzijde. Het voorste wervelschild is het grootst en is verbreed aan de achterzijde. De tweede, derde en vierde wervelschilden zijn breder dan lang bij jongere dieren maar worden naarmate ze ouder worden relatief steeds langer.
Het buikschild is geel van kleur en wordt donkerder naarmate de dieren ouder worden. De naden tussen de buikschilden blijven echter hun gele kleur behouden. Het buikschild heeft een inkeping aan de achterzijde, de verbinding tussen het buik- en rugschild is relatief breed. De plastronformule is meestal als volgt: intergul > fem >< abd >< an >< pect >< hum > gul. Het tussenkeelschild is dusdanig breed dat de keelschilden elkaar niet raken.[4]
De kop is groot en relatief afgeplat en breed, de oogomgeving is donker van kleur. De bovenkaak heeft een kleine inkeping aan de voorzijde. Onder de kin zijn twee baarddraden gelegen. De huid van de kop en de ledematen heeft een grijze kleur, de onderzijde is lichter tot geel. De voorpoten dragen vijf klauwen, de achterpoten vier. Mannetjes zijn van vrouwtjes te onderscheiden door een langere en dikkere staart en een iets holler buikschild.
Levenswijze
bewerkenDe gewone kikkerkopschildpad is een carnivoor die vooral kleine ongewervelden buitmaakt zoals kreeftachtigen en insecten. De schildpad wordt vaak aangetroffen met bloedzuigers die op het lichaam parasiteren.[5]
De vrouwtjes zetten zes tot acht eieren af die ongeveer 25 millimeter lang zijn. De juvenielen hebben een schildlengte van ongeveer zes centimeter als ze uit het ei kruipen.[4] Ze hebben een lichtere schildkleur dan de volwassen exemplaren en hebben een lengtekiel op het schild die echter vervaagt naarmate de dieren ouder worden.
Verspreiding en habitat
bewerkenDe gewone kikkerkopschildpad komt voor in delen van en Zuid-Amerika en leeft in de landen Colombia, Peru, Bolivia, Brazilië, Frans-Guyana en Suriname.[3] De schildpad leeft in langzaam stromende wateren zoals kleine stroompjes en tijdelijke poelen.[5] Door de internationale natuurbeschermingsorganisatie IUCN is nog geen beschermingsstatus toegewezen aan de schildpad.
Bronvermelding
bewerkenReferenties
- ↑ Bernhard Grzimek (1971). Het Leven Der Dieren Deel VI: Reptielen. Kindler Verlag AG, Pagina 139. ISBN 90 274 8626 3.
- ↑ Mario Nilo, Piero Giordano, Vittorio Giordano, Carlo Tizzoni, Fernanda Tosco (auteurs), Hanny Mensink, L. E. M. de Boer, Frank de Graaf sr (Nederlandse redactie), Bureau Helen Stenfert Kroese (vertaling) (1988). Geheimen van het dierenrijk - Reptielen en amfibieën 1. Uitgeverij Lekturama, Pagina 135.
- ↑ a b Peter Uetz & Jakob Hallermann, The Reptile Database - Mesoclemmys nasuta.
- ↑ a b C.H. Ernst, R.G.M. Altenburg & R.W. Barbour, Turtles of the world - Common toad-headed turtle (Mesoclemmys nasuta (als Phrynops nasutus))[dode link].
- ↑ a b Franck Bonin, Bernard Devaux & Alain Dupré, vertaald door Peter C.H. Pritchard (2006). Turtles of the World. Johns Hopkins University Press, Pagina 23, 24. ISBN 0801884969.
Bronnen
- (en) – Franck Bonin, Bernard Devaux & Alain Dupré, vertaald door Peter C.H. Pritchard - Turtles of the World – Pagina 23, 24 – 2006 – Johns Hopkins University Press – ISBN 0801884969
- (en) – C.H. Ernst, R.G.M. Altenburg & R.W. Barbour - Turtles of the world - Common toad-headed turtle (Mesoclemmys nasuta (als Phrynops nasutus)) - Website
- (en) – Peter Uetz & Jakob Hallermann - The Reptile Database – Mesoclemmys nasuta - Website Geconsulteerd 9 mei 2023
- (en) – Peter Paul van Dijk, John B. Iverson, Anders G. J. Rhodin, H. Bradley Shaffer & Roger Bour - Turtles of the World, 7th Edition: Annotated Checklist of Taxonomy, Synonymy, Distribution with Maps, and Conservation Status - ISSN 10887105 (2014) - Website