HLE 28 (Bombardier)

elektrische locomotief (Traxx 2e generatie) van de NMBS en Lineas
(Doorverwezen vanaf HLE 29 (Bombardier))

De HLE 28 en HLE 29 van het type Bombardier TRAXX F140 MS2e is een elektrische locomotief bestemd voor het personenvervoer van de NMBS en van haar goederenvervoer, ondertussen afgesplitst naar het zelfstandig bedrijf Lineas.

HLE 28 en HLE 29
Bombardier TRAXX BR186 124 (2802) op 15 september 2007 in de tractiewerkplaats Antwerpen-Noord
Bombardier TRAXX BR186 124 (2802) op 15 september 2007 in de tractiewerkplaats Antwerpen-Noord
Aantal 3 + 40 + 5 = 48
Nummering 2801 - 2803
2804 - 2843
2901 - 2905
zie tekst
Fabrikant Bombardier werk Kassel
Bouwjaar 2007
2008 - 2010
Asindeling Bo’ Bo’ [1]
Spoorwijdte (normaalspoor) 1.435 mm
Massa 85,0 ton
Aslast 21,5 ton[1]
Lengte over buffers 18.900 mm[1]
Breedte 3.079 mm[1]
Hoogte 4.215 mm[1]
Omgrenzingsprofiel UIC 505.1[1]
Wieldoorsnee nieuw:1250 mm[1]
versleten:1170 mm[1]
Draaistelafstand 10.390 mm[1]
Radstand 2.600 mm[1]
Minimale boogstraal 100 m[1]
Maximumsnelheid 160 km/h[1]
Dienstsnelheid 140 km/h
160 km/h (voor HSL-Zuid)
Stroomsysteem = 1500 volt
= 3000 volt
~ 15.000 volt 16 2/3 Hz
~ 25.000 volt 50 Hz
Aandrijving elektrisch (draaistroom)
Overbrenging Bombardier DR3600N / 1QGT5221 (1 : 5,277)[2]
Vermogen 5600 kW
Trekkracht 300 kN[1]
Vermogen elektromotoren 1400 kW[1][2]
Tractiemotoren Bombardier 4FIA6956H
Treinbeïnvloeding Integra-Signum + ERTMS L0,1&2
Treinradio Telerail + GSM-Rail
Remsysteem mechanisch, elektrisch (recuperatie)
Compressorvermogen 2400 L/min[1]
Tractiesysteem Bombardier IGBT-VVVF
Portaal  Portaalicoon   Verkeer & Vervoer

Geschiedenis

bewerken

In de jaren 90 gaf de Deutsche Bundesbahn aan de industrie opdracht voor de ontwikkeling van nieuwe locomotieven ter vervanging van oudere locomotieven Baureihe 103, 110, 139/140, 141 en 150. Hierop presenteerde AEG Hennigsdorf in 1994 het Prototype 12X voor een serie die later als Baureihe 145 door ADtranz te Kassel werd gebouwd. Uit dit prototype ontstond een groot aantal varianten, waaronder Baureihe 186. Deze locomotieven worden tegenwoordig door Bombardier Transportation te Kassel gebouwd. De ruwbouw van de locomotiefkasten vindt sinds 2008 plaats in de fabriek in Wrocław en de eindmontage in die te Kassel.

Er werden in 2007 drie exemplaren geleased van Alpha Trains, met de nummers E186 123-E186 125, die in 2008 bij de NMBS de nummers 2801-2803 hebben gekregen. Bij deze locomotieven werd de maximumsnelheid verhoogd tot 160 km/h. Twee van deze locs zouden de trek-duwtrein (met drie I11-rijtuigen) omkaderen, die de verbinding tussen station Antwerpen-Centraal en station Noorderkempen op de HSL 4 zal verzorgen. De derde loc was bedoeld als reserve. Echter, door problemen met het European Rail Traffic Management System (ERTMS) wordt deze dienst uitgevoerd door locomotieven van de reeks 13 en rijtuigen type M6.

Van eind juli 2008 tot 9 december 2012 werden identieke locomotieven in beperkte dienst gebruikt op de Beneluxtrein, ter vervanging van de verouderde reeks 11. Deze locomotieven werden ingezet door NS Hispeed, de exploitant van de Beneluxtrein, die deze locomotieven (net zoals de NMBS) huurde van Alpha Trains. Deze zijn afkomstig van dezelfde bestelling bij Bombardier en zijn gelijk aan de reeks 28, afgezien van de andere nummering en de herschildering naar rode flanken en witte fronten.

Tussen juni 2008 en juli 2009 werden nog 40 bijkomende locomotieven voor de reeks 28 geleverd. Ze zijn genummerd van 2804 tot 2843. Deze worden voor een periode van 10 jaar gehuurd bij Angel Trains en zullen worden gebruikt voor het grensoverschrijdend goederenverkeer vanuit Antwerpen-Noord naar en in Nederland en Duitsland. Tijdens de huurperiode zal alle onderhoud gebeuren in de tractiewerkplaats Antwerpen-Noord. Drie locomotieven werden teruggeleverd aan de verhuurder. Betreft de 2802, 2803 en de 2844.[3]

Ook werden er vijf locomotieven geleverd in 2009, voor het goederentransport naar Frankrijk. Ze kregen de bedrijfsnummers 2901 tot en met 2905 en werden hierdoor de reeks 29. Deze waren identiek als de reeks 28. Het enige verschil zat in het beveiligingssysteem. De reeks 29 werd voorzien met het Franse beveiligingssysteem in plaats van de Nederlandse en Duitse beveiligingssysteem. De reeks 29 werd in korte duur ingezet voor goederentransport naar Frankrijk. Door grote concurrentie werd het traject al in 2010 opgeheven, reden enige tijd binnenlandse treinen en werden in 2012 terug geleverd aan Angel Trains. Door de V250, die door aanhoudende problemen de Beneluxtrein liet terugkeren, werden reeks 28 locomotieven ingezet voor het Benelux-traject. Hierdoor was er een groot nood aan locomotieven voor binnenlands goederenverkeer, waardoor men besloot in 2013 om de vijf TRAXX-locomotieven opnieuw te huren bij Angel Train voor binnenlands goederentransport.

Sinds 1 maart 2015 huurt de NMBS een TRAXX voor het testen van software op het hogesnelheidstraject tussen Antwerpen en de Nederlandse grens. Het betreft locomotief 186 183 met de Duitse Railpool als eigenaar en kreeg het bedrijfsnummer 2861. Uiteindelijk zou de NMBS in totaal 20 TRAXX-locomotieven huren bij Railpool met de bedrijfsnummers 2861 tot en met 2880.[3]

Constructie en techniek

bewerken

De locomotief heeft een stalen frame.

Onder wisselspanning wordt de bovenleidingsspanning met een vierkwadrantenbrug omgezet in gelijkspanning. In het geval van gelijkspanning wordt de bovenleidingsspanning omgezet in een andere spanning met een chopper.[1]

Vervolgens zetten twee tractie-omvormers van Bombardier (type MITRAC SR TC3300 MS V04) deze gelijkstroom om in draaistroom; dit wordt gedaan met snel en efficiënt schakelende IGBT's die een reeks elektrische pulsen genereren. Door het wisselende magnetisch veld van de tractiemotoren wordt het metaal in trilling gebracht, waardoor deze pulsen tijdens het rijden waar te nemen zijn als geluid. De tractiemotoren (type 4FIA6956H) en overbrenging (1QGT5221) vormen samen één geheel, genaamd MITRAC DR 3600N.[2] Iedere motor drijft één as aan.[1]

Treindiensten

bewerken
 
TRAXX HLE 28 van NMBS met Beneluxtrein

Deze locomotieven vervingen de oude diesels van de reeks 55, onder meer op de in 2008 geëlektrificeerde lijn 24 Montzen-Aken. Ook rijden zij goederentreinen met onderdelen voor de assemblage van Volvo-personenauto's uit Göteborg tussen Bad Bentheim en Gent.

In de Beneluxtreindiensten werden sinds 2009 de TRAXX-locomotieven ingezet. Ze werden hiermee de opvolger van de reeks 11, die sinds 1986 de Beneluxtreinen trok. Zowel de HLE28 als de Nederlandse versie van deze locomotief werden ingezet. Eind 2012 werden de ritten van de Beneluxtreinen beëindigd. Ze maakten plaats voor de V250-treinen die onder de naam Fyra over de hogesnelheidslijn tussen Amsterdam en Brussel zouden rijden. Echter, door aanhoudende problemen met de Fyra-treinen keerde in de loop van 2013 de Beneluxtrein terug. In de beginperiode reed de trein tussen Den Haag HS en Brussel (in het weekend tot Antwerpen), maar sinds december 2014 wordt de dienst weer tussen Amsterdam en Brussel uitgevoerd. Daarbij rijden ze tussen Breda en Antwerpen-Centraal over HSL4 met een halte te Noorderkempen. Hiervoor werd de verbinding over de klassieke spoorlijn 12 gereden met een halte te Roosendaal. Om niet telkens de locomotieven te moeten laten omrijden, rijden de Beneluxtrein steeds met 2 locomotieven HLE28 en/of NS Hispeed 186. Al deze diensten worden uitgevoerd met de TRAXX-locomotieven.

Bijna alle locomotieven hebben bij de gele achtergrond op de fronten ook een naam gekregen bij hun nummer.

Nummer NMBS-nummer Naam
186 123 2801 -
186 124 2802 Ludo
186 125 2803 Jan
186 196 2804 La Flèche - De Pijl
186 197 2805 De/Le Stephenson
186 198 2806 De Olifant / L'Eléphant
186 199 2807 L'Eclair / De Bliksem
186 200 2808 De Feniks (iets afwijkende kleurstelling)
186 201 2809 Le Rapide / De Snelle
186 202 2810 Le Belge / De Belg
186 203 2811 L'Anversois / De Sinjoor
186 204 2812 Maria
186 205 2813 Piet

Een aantal van deze namen zijn hernomen van de eerste locomotieven van de Belgische spoorwegen (Staatsspoorwegen) vanaf 1835.

Literatuur

bewerken
  • Spoorwegen; diverse jaargangen. Gerrit Nieuwenhuis, Richard Latten. Uitgeverij de Alk BV, Alkmaar.
  • "Op De Baan", "En Lignes", tweemaandelijks tijdschrift van vereniging TSP-PFT, Saint-Ghislain, onder meer nr 175 (juni 2023)
Zie de categorie SNCB Class 28 (Bombardier) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.