Martinique

overzees departement van Frankrijk in de Caraïben

Martinique is een eiland en Frans overzees departement in de Caraïbische Zee, ongeveer 700 kilometer ten zuidoosten van de Dominicaanse Republiek. Het ligt ten zuiden van Dominica en ten noorden van Saint Lucia, en behoort tot de Bovenwindse Eilanden van de Kleine Antillen. Martinique telde tijdens de laatste census 400.535 (2010) inwoners.

Martinique
Kaart
Basisgegevens
Officiële taal Frans
Hoofdstad Fort-de-France
Regeringsvorm Overzees departement van Frankrijk
Religie katholiek
Oppervlakte 1.128 km²[1]
Inwoners 400.535 (2010)[2]
(353/km²)
Overige
Volkslied Marseillaise
Munteenheid Euro (EUR)
UTC −4
Nationale feestdag 14 juli
Web | Code | Tel. .mq | MTQ | +596
Detailkaart
Kaart van Martinique
Portaal  Portaalpictogram  Landen & Volken

Geografie

bewerken

De totale oppervlakte is 1.101 km², en de bevolkingsdichtheid bedraagt 357 inwoners per km². Martinique is van noordwest naar zuidoost ongeveer 60 kilometer lang. Het hoogste punt is de vulkaan Mont Pelée (1397 meter).

Flora en fauna

bewerken

Martinique heeft resten tropisch regenwoud, nevelwoud beschermd in het natuurreservaat van Martinique met plantensoorten als Heliconia caribaea en Philodendron giganteum.

De fauna van Martinique kenmerkt zich door endemische soorten als de vogel martiniquetroepiaal. Reptielen als de groene leguaan en anolissen als Anolis roquet. De lanspuntslang is vanwege zijn giftigheid een bedreiging voor wandelaars. De uitgestorven Martinique amazone was waarschijnlijk te vergelijken met de keizeramazone van Dominica.

Bestuur

bewerken

Martinique is een Frans overzees departement (département d'outre mer). Het bestuur wordt sinds 2015 geleid door Alfred Marie-Jeanne, president van de uitvoerende raad van Martinique. Claude Lise is sinds 2015 de voorzitter van de Assemblée de Martinique, het parlement van Martinique. Dit parlement vervangt sinds 2015 de voormalige algemene (departementale) raad en regionale raad. Martinique heeft twee vertegenwoordigers in de Franse Senaat en vier vertegenwoordigers in het parlement van Frankrijk. Binnen de Europese Unie heeft Martinique de status van ultraperifere regio. Het maakt dus integraal onderdeel uit van de Europese Unie. Martinique valt echter niet onder de Verdragen van Schengen. Andere Europese akkoorden, bijvoorbeeld gratis roaming, gelden wel in Martinique.

Bestuurlijke indeling

bewerken

Martinique is een departement (nummer 972). De hoofdstad is Fort-de-France. Martinique vormt met het 150 km noordelijker gelegen Guadeloupe en enkele andere kleinere eilanden de Franse Antillen.

Het departement is onderverdeeld in 4 arrondissementen, en 34 gemeenten. In 2015 zijn de kantons afgeschaft.[3]

De vier arrondissementen van Martinique zijn:

Een overzicht van gemeenten op gemeenten van Martinique.

Economie

bewerken

Van de actieve bevolking is 75% werkzaam in de dienstverlenende sector. De landbouw genereert het voornaamste deel van de exportinkomsten. Het belangrijkste landbouwproduct en tevens de voornaamste bron van inkomsten is de banaan. Dit product vertegenwoordigt 49,5% van de landbouwproductie en 40% van de exportinkomsten. Het toerisme maakt met een werkgelegenheid van ruim 11.000 banen en een bruto binnenlands handelsproduct van ruim 7% een sterke ontwikkeling door.

Bevolking

bewerken

Etnische groepen

bewerken
  • Afrikaans (al dan niet gemengd Indiaans): 93,4%
  • Frans: 3%
  • Indiaas: 2,0
  • Chinees en overig: 1,6

Religie

bewerken

Geschiedenis

bewerken

Aanvankelijk werd Martinique bevolkt door indianen. Columbus ontdekte Martinique op 15 juni 1502. In 1635 landden Franse kolonisten op het eiland. Ze roeiden de aanwezige indianen uit, stichtten het eerste stadje (Saint-Pierre) en introduceerden het verbouwen van suikerriet.

Als gevolg van oorlogen en verdragen ging Martinique in de 16e en 17e eeuw meerdere keren van Franse in Britse handen over. Martinique werd herhaaldelijk door de Engelsen bezet: eenmaal tijdens de Zevenjarige Oorlog en tweemaal tijdens de napoleontische oorlogen. In de periode 1794–1815 heerste Engeland vrijwel continu over het eiland, totdat het met Frankrijk teruggeruild werd aan het einde van deze oorlogen.

In 1674 deed de Nederlandse zeevaarder Michiel de Ruyter tijdens de Hollandse Oorlog een vergeefse poging het eiland, dat op dat moment in Franse handen was, te overvallen met een vloot van achtenveertig schepen en drieduizend soldaten.

In de 17e eeuw zochten vele hugenoten uit Frankrijk een nieuw bestaan in de Franse Antillen, onder meer op Martinique, waar zij een ruimere godsdienstvrijheid hoopten te kunnen genieten. Tot aan het Edict van Fontainebleau (1685) werden zij er ongemoeid gelaten. Vanaf september 1686 tot begin 1688 werden onder het bewind van koning Lodewijk XIV echter ook hugenoten uit Frankrijk naar het eiland gedeporteerd die weigerden zich opnieuw tot het katholieke geloof te bekeren. Vele hugenoten in Frankrijk die aan deze deportatie wilden ontkomen vluchtten toen naar naburige meer protestantse landen zoals Engeland, Nederland, Zwitserland, Noorwegen, Denemarken en Pruisen.

Vanaf 1816 behoort het eiland definitief tot Frankrijk.

Bij een uitbarsting van de Mont Pelée op 8 mei 1902 verzwolgen gloedwolken de stad Saint-Pierre en kwamen vrijwel alle inwoners van de stad en de directe omgeving - zo'n 30.000 mensen - om, op twee na.

Op 19 maart 1946 werd Martinique een overzees departement. Op 10 januari 2010 verwierp de bevolking bij referendum een voorstel tot meer autonomie, gedaan door de Franse regering. Op 2 februari 2023 heeft Martinique zijn onafhankelijke activistische vlag aangenomen, die de drie kleuren van het panafrikanisme symboliseert.

Joséphine de Beauharnais, de echtgenote van Napoleon Bonaparte, werd in 1763 geboren op Martinique, als dochter van Franse kolonisten. Ze stond in haar kringen bekend als "Creoolse".[4] Ook Napoleon noemde haar vaak zo.

De kunstschilder Paul Gauguin werkte 6 maanden op Martinique in het jaar 1887. De schilderijen "The Mango Trees" en "At the Pond" zijn in het bezit van het Van Gogh Museum en werden op Martinique geschilderd.[bron?] In het dorp Le Carbet is er sinds 1973 het Centre d'interprétation Paul Gauguin.