Salò o le 120 giornate di Sodoma

film van Pier Paolo Pasolini
(Doorverwezen vanaf Salo, of de 120 dagen van Sodom)

Salò o le 120 giornate di Sodoma (Nederlandse titel: Salò of de 120 dagen van Sodom) is een Italiaanse drama-, arthouse- en exploitatiefilm[bron?] uit 1975 geregisseerd en geschreven door Pier Paolo Pasolini. De hoofdrollen worden vertolkt door Paolo Bonacelli en Giorgio Cataldi. De film is gebaseerd op het boek Les Cent Vingt Journées de Sodome (1785) van de Fransman Markies de Sade.

Salò o le 120 giornate di Sodoma
(Salò of de 120 dagen van Sodom)
Salò o le 120 giornate di Sodoma
Tagline A disturbing motion picture for mature audiences who are prepared to view it.
Alternatieve titel(s) Salò, or the 120 Days of Sodom; Salo of de 120 Dagen van Sodom; Salo - De 120 dagen van Sodoma; Salo ou les 120 journées de Sodome
Regie Pier Paolo Pasolini
Producent Alberto De Stefanis
Antonio Girasante
Alberto Grimaldi
Scenario Pier Paolo Pasolini
Sergio Citti
Pupi Avati (onvermeld)
Gebaseerd op De 120 Dagen van Sodom door Markies de Sade (onvermeld)
Hoofdrollen Paolo Bonacelli
Giorgio Cataldi
Umberto Paolo Quintavalle
Aldo Valletti
Caterina Boratto
Muziek Ennio Morricone
Montage Nino Baragli
Tatiana Casini Morigi
Enzo Ocone
Cinema­tografie Tonino Delli Colli
Production design Dante Ferretti
Distributie United Artists
Paradiso Home Entertainment (NL, dvd)
Première 22 november 1975
Genre Drama, exploitatiefilm, cultfilm, oorlog, horror, nazisploitation
Speelduur 116 min.
Taal Italiaans, Frans, Duits
Land Vlag van Italië Italië
Vlag van Frankrijk Frankrijk
Opname­locaties Villa Aldini (Bologna), Villa Sorra bij Castelfranco Emilia, Cinecittà (studio Rome), Villa Gonzaga-Zani (Villimpenta)
Gewonnen prijzen 1
Overige nominaties 1
Voorloper Il fiore delle Mille e una notte
(en) IMDb-profiel
MovieMeter-profiel
(mul) TMDb-profiel
(en) AllMovie-profiel
Portaal  Portaalicoon   Film

Salò was bedoeld als eerste deel uit een filmtrilogie, de Trilogie van de Dood. Deze moest volgen op Pasolini's eerder verschenen Trilogie van het Leven (Il Decameron, I racconti di Canterbury en Il fiore delle mille e una notte). Salò kreeg echter nooit een vervolg, omdat Pasolini een paar maanden na het voltooien van de film werd vermoord.

Salò mag in de meeste Europese landen vanwege het gruwelijke karakter niet vertoond worden aan mensen jonger dan achttien jaar. In Italië zelf werd de film verboden, evenals in Finland, Noorwegen, Australië en Nieuw-Zeeland.[bron?]

Verhaal

bewerken
Leeswaarschuwing: Onderstaande tekst bevat details over de inhoud of de afloop van het verhaal.

In de fascistische Republiek van Salò, in een afgelegen villa aan het Gardameer, worden negen jongens en negen meisjes bijeengebracht. Ze worden onderworpen aan geestelijke en lichamelijke vernederingen door vier fascistische leiders, een hertog, bisschop, magistraat en voorzitter die hun machtspositie misbruiken, daartoe gestimuleerd door de verhalen van vier hoeren-vertelsters. De achttien jongeren worden vernederd, seksueel misbruikt en ten slotte doodgemarteld terwijl beurtelings een van de vier heren vanuit de villa met een verrekijker toekijkt.

Achterliggende gedachten

bewerken

Pasolini volgt in Salò de opbouw en - vaak tot in details - de inhoud van het boek van Markies de Sade. Door de gebeurtenissen echter te verplaatsen naar het Italiaanse Salò in 1944-45 wilde hij met een exploitatie-achtige manier van filmen verhaaltechnisch een aanklacht maken tegen de excessen van het kapitalisme, het economische stelsel waarin de productiemiddelen in privéhanden zijn en het fascisme, een totalitaire en dus ook autocratische politieke ideologie.[bron?] Het punt van de maker was dat macht corruptie in de hand werkt en er altijd voor gewaakt moet worden dat er nooit te veel macht in te weinig handen komt. De vertoonde gruwelen zijn een gevolg van een werkelijkheid waarin dat wel is gebeurd. "Het is de enige film die over de werkelijkheid gaat", verklaarde Pasolini ooit in een interview.[bron?] Hoewel de beelden niet bedoeld zijn als effectbejag op zich, moesten ze hard genoeg inslaan bij het publiek om de ernst van Pasolini's punt te begrijpen, in diens visie. Veel van de vertoonde vernederingen zijn daarbij symbolisch bedoeld.[bron?] Een van de elementen in de film die voor veel discussie zorgde, is de vernedering die de jongeren moeten ondergaan door gedwongen menselijke uitwerpselen (in werkelijkheid een mix van chocola en oranje marmelade) te eten.[bron?] De fecaliën staan hier voor de heersende cultuur en de kinderen voor de mensheid, die deze gevoerd krijgen.[bron?]

Rolverdeling

bewerken

Leiders

bewerken
Acteur Personage
Paolo Bonacelli Hertog
Giorgio Cataldi Bisschop
Umberto Paolo Quintavalle Magistraat (als Umberto P. Quintavalle)
Aldo Valletti Voorzitter

Prostituee-vertelsters

bewerken
Acteur Personage
Caterina Boratto Mevr. Castelli
Elsa De Giorgi Mevr. Maggi
Hélène Surgère Mevr. Vaccari (als Helene Surgere)

Dochters van leiders

bewerken
Acteur Personage
Tatiana Mogilansky Dochter magistraat
Susanna Radaelli Dochter voorzitter
Giuliana Orlandi Dochter hertog, getrouwd met de bisschop
Liana Acquaviva Dochter hertog, getrouwd met de magistraat

Soldaten

bewerken
Acteur Personage
Rinaldo Missaglia Bewaker
Giuseppe Patruno Bewaker
Guido Galletti Bewaker
Efisio Etzi Bewaker
Claudio Troccoli Collaborateur
Fabrizio Menichini Collaborateur
Maurizio Valaguzza Bruno
Ezio Manni Ezio

Personeel

bewerken
Acteur Personage
Sonia Saviange Pianospeler
Inès Pellegrini Kamermeisje

Jongensslachtoffers

bewerken
Acteur Personage
Franco Merli Jongensslachtoffer
Sergio Fascetti Jongensslachtoffer
Lamberto Book Lamberto Gobbi, jongensslachtoffer
Umberto Chessari Jongensslachtoffer
Claudio Cicchetti Jongensslachtoffer
Gaspare di Jenno Rino, jongensslachtoffer
Bruno Musso Carlo Porro, jongensslachtoffer
Antonio Orlando Tonino, jongensslachtoffer

Meisjesslachtoffers

bewerken
Acteur Personage
Olga Andreis Eva, meisjesslachtoffer
Graziella Aniceto Meisjesslachtoffer
Benedetta Gaetani Meisjesslachtoffer
Dorit Henke Doris, meisjesslachtoffer
Faridah Malik Fatimah, meisjesslachtoffer
Giulinana Melis Meisjesslachtoffer
Renata Moar Meisjesslachtoffer
Antinesca Nemour Meisjesslachtoffer (als Antinisca Nemour)
bewerken