Spitskopschildpadden
| Spitskopschildpadden | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||
| Drie zonnende macquarischildpadden (Emydura macquarii) in Warrawong Wildlife Sanctuary, Zuid-Australië. | |||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Geslacht | |||||||||||||
| Emydura Bonaparte, 1836 | |||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||||||
Spitskopschildpadden op  Wikispecies
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Spitskopschildpadden[1] (Emydura) zijn een geslacht van schildpadden uit de familie slangenhalsschildpadden (Chelidae).
Naam en indeling
[bewerken | brontekst bewerken]De wetenschappelijke naam van de groep werd voor het eerst voorgesteld door Karel Lucien Bonaparte in 1836.[2] Vroeger behoorde ook de onechte spitskopschildpad (Pseudemydura umbrina) tot dit geslacht (als Emydura inspectata), maar in 2000 werd dit weer teruggedraaid op basis van unieke kenmerken in onder andere de bouw van de schedel van deze soort.
De wetenschappelijke naam Emydura is een samensmelting van het Latijnse woord "emys' (schildpad)[bron?] en het Griekse woord 'oura', dat staart betekent.
Soorten
[bewerken | brontekst bewerken]Er worden zes soorten erkend, inclusief de pas in 2019 beschreven soort Emydura gunaleni. Het geslacht omvat de volgende soorten, met de auteur en het verspreidingsgebied.
| Naam | Auteur | Verspreidingsgebied |
|---|---|---|
| Emydura australis | Gray, 1841 | Australië (Noordelijk Territorium, West-Australië) |
| Emydura gunaleni | Smales, McCord, Cann & Joseph-Ouni, 2019 | Indonesië (Papoea) |
| Macquarischildpad (Emydura macquarii) | Gray, 1830 | Australië (Queensland, New South Wales, Victoria, Zuid-Australië) |
| Roodbuikspitskopschildpad (Emydura subglobosa) | Krefft, 1876 | Australië (Queensland), Papoea-Nieuw-Guinea |
| Emydura tanybaraga | Cann, 1997 | Australië (Noordelijk Territorium, Queensland) |
| Emydura victoriae | Gray, 1842] | Australië (Noordelijk Territorium, Queensland, West-Australië) |
Uiterlijke kenmerken
[bewerken | brontekst bewerken]De vier verschillende soorten worden ook wel grootkopschildpadden genoemd, alle soorten hebben een relatief grote, peervormige kop met een spitse snuitpunt. De poten zijn voorzien van zwemvliezen, de voorpoten hebben vijf tenen, de achterpoten vier. De rugschildlengte is ongeveer 30 centimeter, het schild is altijd ovaal van vorm en relatief afgeplat in vergelijking met verwante waterschildpadden. Vaak is een iets opstaande rand aanwezig aan de voorzijde van het schild, een lengtekiel op het midden van het schild komt voor bij jonge dieren maar ontbreekt meestal bij volwassen exemplaren.[3] Het nekschild is vaak goed ontwikkeld.[4] Het buikschild heeft geen scharnierende delen en heeft een gele kleur, maar de roodbuikspitskopschildpad is hierop een uitzondering en dankt zijn naam aan het rode buikschild.
Levenswijze
[bewerken | brontekst bewerken]
De schildpadden zijn herbivoor of omnivoor, de juvenielen echter zijn voornamelijk vleeseters. Op het menu van de volwassen dieren staan voornamelijk planten, zaden, planten en soms worden ongewervelde dieren buitgemaakt. Andere prooidieren zijn, afhankelijk van de soort, insecten, vissen, tweekleppigen en kreeftachtigen.[5]
De vrouwtjes produceren een tot drie legsels per seizoen waarin afhankelijk van de soort vier tot 35 eieren worden afgezet. De eieren hebben een ronde vorm en een verkalkte, harde schaal. Van sommige soorten is bekend dat ze de eieren afzetten in de nesten van de zeekrokodil (Crocodylus porosus). De schildpadden zijn voornamelijk overdag actief, sommige soorten kunnen een leeftijd bereiken van 25 jaar.[5]
Verspreiding en habitat
[bewerken | brontekst bewerken]De meeste soorten komen voor in delen van Australië. De roodbuikspitskopschildpad is te vinden in Nieuw-Guinea en de recent beschreven soort Emydura gunaleni komt voor in Indonesië in Papoea.[2] Spitskopschildpadden zijn bewoners van rivieren, meren, lagunen en moerassen die zowel op het land komen maar ook goed kunnen zwemmen.
Bronvermelding
[bewerken | brontekst bewerken]Referenties
- ↑ Bernhard Grzimek (1971). Het Leven Der Dieren Deel VI: Reptielen. Kindler Verlag AG, Pagina 140. ISBN 90 274 8626 3.
- ↑ a b Peter Uetz & Jakob Hallermann, The Reptile Database - Emydura.
- ↑ Steve K. Wilson (2015). The Reptiles of Queensland. Reed New Holland Publishers, Pagina 32, 33. ISBN 9781921517488.
- ↑ C.H. Ernst, R.G.M. Altenburg & R.W. Barbour - Turtles of the world, Genus Emydura.
- ↑ a b Jeffrey E. Lovich, Whit Gibbons (2021). Turtles of the World - A Guide tot Every Family. Princeton University Press, Pagina 210, 211. ISBN 9780691223223.
Bronnen
- (en) – C.H. Ernst, R.G.M. Altenburg & R.W. Barbour - Turtles of the world - Genus Emydura - Website
- (en) – Peter Uetz & Jakob Hallermann - The Reptile Database – Emydura - Website Geconsulteerd 10 april 2023
- (en) – Peter Paul van Dijk, John B. Iverson, Anders G. J. Rhodin, H. Bradley Shaffer & Roger Bour - Turtles of the World, 7th Edition: Annotated Checklist of Taxonomy, Synonymy, Distribution with Maps, and Conservation Status - ISSN 10887105 (2014) - Website
- (en) – Jeffrey E. Lovich, Whit Gibbons - Turtles of the World - A Guide tot Every Family – Pagina 210, 211 – 2021 – Princeton University Press – ISBN 9780691223223
· 
· 