Alexandre Astruc

Alexandre Astruc
	Alexandre Astruc omstreeks 1965
Geboren	Parijs, 13 juli 1923
Overleden	Parijs, 19 mei 2016
Geboorteland	Frankrijk
Jaren actief	1947 - 1997
Beroep	filmregisseur, scenarioschrijver en schrijver
	(en) IMDb-profiel
	(nl) Moviemeter-profiel
	(mul) TMDB-profiel
Portaal	Film

Alexandre Astruc (Parijs, 13 juli 1923 – aldaar, 19 mei 2016) was een Frans filmregisseur, scenarist en schrijver.

Leven en werk

Opleiding en literaire activiteiten

Astruc studeerde rechten en literatuur en kwam daarna terecht in de wereld van de journalistiek. In het naoorlogse bruisende Saint-Germain-des-Prés kwam hij in contact met Jean-Paul Sartre, Albert Camus en Boris Vian. Hij begon artikels te schrijven voor onder andere het poëzietijdschrift Messages, voor Les Temps Modernes, het literair-politieke tijdschrift van Sartre en voor het dagblad Combat waaraan Camus zijn medewerking verleende. Vanaf 1945 schreef hij ook toneel- en filmkritieken voor onder andere de Cahiers du cinéma en voor Ciné-Digest. Zijn eerste roman Les Vacances verscheen in 1945 en het zag ernaar uit dat hij aan het begin stond van een literaire carrière.

De caméra-stylo-theorie

In 1948 ontwikkelde hij in een beroemd geworden artikel in het tijdschrift L'Écran français het begrip caméra-stylo. Deze theorie stelde de autonomie van het medium film als een volwaardig uitdrukkingsmiddel voorop en oefende heel wat invloed uit op de auteurstheorie van de cineasten van de Nouvelle Vague.

Eerste stappen in de filmwereld

Op het einde van de jaren veertig deed hij ervaring op als regieassistent bij Marc Allégret en Marcel Achard voor wiens film Jean de la Lune hij eveneens het scenario hielp schrijven. Hij verkende verder de filmwereld met het schrijven van scenario's en met enkele filmrollen.

Filmregisseur

In 1948-1949 leverde hij zijn eerste twee (korte) films als regisseur af, onder meer Ulysse ou les Mauvaises Rencontres, een burleske korte film die de Odyssee van Homeros op flessen trok. Hiervoor kon hij rekenen op het acteerspel van Jean Cocteau en Jean Genet. Drie jaar later draaide hij het tragische Le Rideau cramoisi, een middellange film die hem bekend maakte en hem de prestigieuze Prix Louis-Delluc bezorgde. Het werk was gebaseerd op de gelijknamige enigmatische novelle uit de verhalenbundel Les Diaboliques van Jules-Amédée Barbey d'Aurevilly. In 1955 later draaide Astruc het drama Les Mauvaises Rencontres, zijn eerste langspeelfilm. Daarop verfilmde hij, na Barbey d'Aurevilly, nog twee Normandische auteurs uit de 19e eeuw: het drama Une vie (1958) was gebaseerd op de gelijknamige roman van Guy de Maupassant. In 1962 volgde de tragikomedie L'Éducation sentimentale naar Gustave Flauberts gelijknamige roman.

Televisie

In 1964 startte hij een dertigjarige televisiecarrière met de kortfilm Le Puits et le Pendule (naar Edgar Allan Poe). Toen in de jaren zestig zijn twee Tweede Wereldoorlogfilms La Longue Marche en Flammes sur l'Adriatique niet het verhoopte succes kenden, verlegde hij zijn werkdomein naar de televisie en het schrijverschap. Hij verfilmde onder meer nog twee kortverhalen van Poe en wijdde een portret in twee delen aan Lodewijk XI. Zijn interesse voor de literaire 19e eeuw vertaalde zich in twee televisiefilms naar romans van Honoré de Balzac. Als levenslange vriend van Sartre bracht hij eveneens een beklijvende documentaire over de filosoof.

Romancier

Ook nam hij zijn in 1945 begonnen carrière van romancier weer op en schreef een tiental romans.

Filmografie

Regieassistent

1947 - Blanche Fury (Marc Allégret)
1948 - Jean de la Lune (Marcel Achard)

Scenarist

1948 - Jean de la Lune (Marcel Achard)
1952 - La Putain respectueuse (Charles Brabant en Marcello Pagliero)
1954 - Il Visconte di Bragelonne (Fernando Cerchio)
2001 - Les Âmes fortes (Raoul Ruiz)

Regisseur

Cinema

1948 - Aller et retour (korte film)
1949 - Ulysse ou les Mauvaises Rencontres
1952 - Le Rideau cramoisi
1955 - Les Mauvaises Rencontres
1958 - Une vie
1961 - La Proie pour l'ombre
1962 - L'Éducation sentimentale
1965 - Évariste Galois (korte film)
1966 - La Longue Marche
1968 - Flammes sur l'Adriatique
1976 - Sartre par lui-même, documentaire (regie samen met Michel Contat)

Televisie

1964 - Le Puits et le Pendule
1975 - Les Grands Détectives (episode La Lettre volée van de serie van zes episodes), naar Edgar Allan Poe)
1978 - Louis XI ou La naissance d'un roi
1979 - Louis XI ou Le pouvoir central
1980 - À une voix près... ou La naissance de la IIIe république
1980 - Arsène Lupin joue et perd (miniserie van 6 episodes)
1981 - Histoires extraordinaires (episode La chute de la maison Usher van de serie van zes episodes, naar Edgar Allan Poe)
1989 - Une fille d'Ève (televisiefilm naar de roman van Honoré de Balzac)
1993 - Albert Savarus (televisiefilm naar de roman van Honoré de Balzac)

Acteur

1949 - Rendez-vous de juillet (Jacques Becker)
1949 - La Valse de Paris (Marcel Achard)
1957 - Amour de poche (Pierre Kast)
1974 - La Jeune fille assassinée (Roger Vadim)
1978 - Cinématon (Gérard Courant)

Prijzen

1952 - Le Rideau cramoisi: Prix Louis-Delluc
1955 - Les Mauvaises Rencontres: Prijs voor de meest veelbelovende nieuwe filmregisseur op het Internationaal Filmfestival van Venetië
1994 - prix René-Clair voor het geheel van zijn oeuvre
2011 - Prix France Culture Cinéma (de Prix Consécration)

Boeken

1945 - Les Vacances, Gallimard (roman)
1975 - Ciel de cendres, Le Sagittaire (roman)
1975 - La tête la première, Olivier Orban
1977 - Le Serpent jaune, Gallimard (roman)
1979 - Quand la chouette s'envole, Gallimard (roman, vervolg op Le Serpent jaune)
1982 - Le Permissionnaire, La Table ronde, Paris (roman)
1989 - Le roman de Descartes, Balland
1992 - Du stylo à la caméra et de la caméra au stylo: Écrits (1942-1984), L'Archipel
1993 - L'autre versant de la colline, Écriture (roman)
1994 - Évariste Galois, Flammarion
1997 - Le Siècle à venir, Éditions Guy Trédaniel (roman)
2015 - Le Plaisir en toutes choses, gesprekken met Noël Simsolo, éditions Neige/Écriture