Douwe Lubach
| Douwe Lubach | ||
|---|---|---|
| ||
| Algemene informatie | ||
| Geboren | 25 december 1815 Dokkum | |
| Overleden | 11 oktober 1902 Kampen | |
| Nationaliteit(en) | Nederlands | |
| Beroep(en) | medicus | |
Douwe Lubach (ook: Doede Lubach)[1] (Dokkum, 25 december 1815 – Kampen, 11 oktober 1902) was een Nederlands medicus en schrijver.
Biografie
[bewerken | brontekst bewerken]Douwe Lubach was de zoon van Ybeltje Westra (1786–1873) en Jacobus Lubach (1776–1861). Het gezin woonde aanvankelijk in Dokkum, maar verhuisde naar Haarlem.[2] Van 1827 tot 1831 volgde Douwe daar de Latijnse school. Zijn vader was op die school conrector. Van 1831 tot 1836 was hij leerling van de klinische school in Haarlem, waar hij met goed gevolg het examen als stedelijk heelmeester aflegde. Op 20 oktober 1837 liet hij zich inschrijven aan de Rijkshogeschool Groningen als student geneeskunde. Op 2 juli 1842 promoveerde hij daar op het proefschrift De oleo jecoris aselli (over levertraan).[3] Hij vestigde zich als arts in Haarlem.[4]
In 1860 werd hij benoemd tot lector in de anatomie en physiologie aan de klinische school in Haarlem. Die functie oefende hij uit tot 1865.[5] Toen kort daarna het Geneeskundig Staatstoezicht werd ingesteld werd Lubach benoemd tot adjunct-inspecteur in Noord-Holland. Die functie oefende hij uit tot 1868. Toen werd hij benoemd tot inspecteur in Overijssel en Drenthe. Hij ging in Kampen wonen en bleef in die functie tot 1897.
Hij trouwde in 1851 met Johanna Christina Numan.
Van 1860 tot 1868 was hij bibliothecaris van Teylers Stichting.
Album der Natuur
[bewerken | brontekst bewerken]Hij was in 1852 samen met W.M. Logeman oprichter en daarna ruim 50 jaar redacteur van Album der Natuur. Zijn eerste bijdrage ging over de "fossile mensch van Scheuchzer, een geologisch raadsel".[6] Johann Jakob Scheuchzer meende een fossiel skelet te hebben gevonden van een verdwenen mensensoort. Dat bleek een uitgestorven reuzensalamander te zijn, zoals Georges Cuvier in 1811 wist aan te tonen. In die eerste jaargang van Album der Natuur, en in de vijftig daaropvolgende jaargangen, verschenen van de hand van Lubach tal van artikelen. Zijn laatste artikel verscheen in 1894. In het 'Bijblad' verschenen bijdragen van zijn hand tot 1899. In 1854 stond hij met Logeman aan de wieg van de Praktische Volks-almanak, het jaarboekje 'ter verspreiding van kennis der toegepaste wetenschappen, onder alle standen der maatschappij', waarvan het laatste deel in 1863 verscheen. Lubach publiceerde daarin over onderwerpen als goede voeding, het nut van frisse lucht en van lichaamsbeweging.
Bibliografie
[bewerken | brontekst bewerken]- Lubach, Douwe, W.M. Logeman (1851). Panorama der bewoonde aarde: Eene afbeelding en beschrijving van de merkwaardigste voortbrengselen der aarde en hare bewoners naar de verschillende aardgordels.. S.E. van Nooten, Schoonhoven. Gearchiveerd op 25 juni 2023. OCLC 65049701
Lubach, Douwe (1852). Een Geologisch Raadsel. De Fossile Mensch van Scheuchzer. Gearchiveerd op 9 december 2021. Album der Natuur 1: 22–32 Zijn eerste artikel in Album der Natuur.- Lubach, Douwe (1852). De Europeesche Meerval. Album der Natuur 1: 209–213
- Lubach, Douwe (1852). Een wanklank in de harmonie der schepping. Gearchiveerd op 19 augustus 2022. Album der Natuur 1: 257-269 Over luiaards.
- Lubach, Douwe (1855). Eerste grondbeginselen der natuurkunde van den mensch: Een populair leesboek over het zamenstel des menschelijken lighaams en de verrightingen van zijne deelen. Van Goor, Gouda. OCLC 65651933[7]
- Lubach, Douwe (1863). De Bewoners van Nederland. Grondtrekken eener Vaderlandsche Ethnologie. A.C. Kruseman, Haarlem. (in de reeks "Natuurlijke Historie van Nederland") OCLC 1103237377
- Lubach, Douwe (1864). Dierkunde. C.L. Brinkman, Amsterdam. Gearchiveerd op 25 juni 2023. (deel 1 van de reeks "Inleiding tot de kennis der natuur, door dr. J.H. van den Broek, dr. D.J. Coster en dr. D. Lubach, uitgegeven van wege het Nederlandsch Onderwijzers-Genootschap) OCLC 370327616.
- Lubach, Douwe, Dr. S. Coronel (1870). De Opvoeding van den Mensch, van zijne Kindsheid tot den Volwassen Leeftijd. Eene handleiding voor Ouders en Onderwijzers. Erven F. Bohn, Haarlem. OCLC 65725221
Externe links
- Douwe Lubach in dbnl
- Biografie (en bibliografie) van Douwe Lubach in Canon LO
Voetnoten
- ↑ Rudolph Sicco Tjaden Modderman gebruikt in zijn 'Ter nagedachtenis' (Modderman 1903, p. 33) de naam "Dr. Doede Lubach".
- ↑ Genealogie Heijer/Lubach. Geraadpleegd op 14 april 2020.
- ↑ Specimen medicum inaugurale de oleo jecoris Aselli. Haarlem : Kruseman (1842). OCLC 64701425.
- ↑ Simon Thomas 1918, p. 933.
- ↑ Simon Thomas 1918, p. 933. Hier wordt abusievelijk als einddatum 1856 gegeven. Zie ook: Leignes Bakhoven 1905, p. 14.
- ↑ Lubach 1852
- ↑ Tweede (nageziene en verbeterde) druk 1868 OCLC 922546488: Google Books; in 1882 is ook een derde druk verschenen (Rotterdam : Elsevier. OCLC 777077025.
Bronnen
- an. (1902) — 'Overleden: dr. D. Lubach,' in: Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, jrg. 46, 1902-02-18, p. 828 (rubriek 'Personalia')
- Leignes Bakhoven, G.H. (1905) – 'Levensbericht van Douwe Lubach, 25 December 1815-11 October 1902,' in Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, p. 12-40. dbnl
- Modderman, R.S. Tjaden (1903) – 'Ter nagedachtenis van Dr. D. Lubach,' in: Album der Natuur, p. 33/4. bhl
- Simon Thomas, P.H. (1918) – 'Lubach, Douwe', in Nieuw Nederlands Biografisch Woordenboek, deel 4, p. 933/4. dbnl