Naar inhoud springen

Ivo van Hove

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Ivo van Hove
Ivo van Hove
Algemene informatie
Geboren Heist-op-den-Berg,
28 oktober 1958
Land Vlag van België België
Werk
Beroep toneel- en operaregisseur
(en) IMDb-profiel
(en) IBDB-profiel
(mul) TMDb-profiel
Portaal  Portaalicoon   Film

Ivo van Hove (Heist-op-den-Berg, 28 oktober 1958) is een Belgische toneel- en operaregisseur. Hij is internationaal actief. Van 2001 tot 2023 was hij als artistiek directeur verbonden bij het Internationaal Theater Amsterdam (ITA), tot 2019 Toneelgroep Amsterdam (TA) geheten. Per 1 november 2023 werd hij voor de seizoenen 2024-2026 aangesteld als artistiek directeur van de Ruhrtriennale. Van Hove regisseerde onder meer op Broadway in New York en in de Old Vic in Londen.

Biografie

[bewerken | brontekst bewerken]

Van Hove groeide op in Kwaadmechelen. Vanaf zijn elfde jaar ging hij op internaat in het Klein Seminarie te Hoogstraten, waar hij ook zijn middelbare studies afrondde.

In 1981 begon Van Hove als theatermaker met eigen producties. Hij werkt sindsdien samen met scenograaf Jan Versweyveld, zijn levenspartner, die hij leerde kennen tijdens zijn opleiding aan Sint-Lucas. De eerste voorstelling Geruchten,[1] nog tijdens hun studies, trok de aandacht. In een twintigtal scènes bracht hun AKT, Antwerps Kollektief voor Teaterprodukties, de voorstelling in een oude leegstaande wasserij. Het afbrokkelende gebouw, de leegheid van de ruimte, werd het decor. Een twintigtal enthousiastelingen, meestal medestudenten van de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten van Antwerpen en de Brusselse filmschool RITCS, baarden opzien. David Willinger, een Amerikaans theaterwetenschapper, wijdde er in The Drama Review een ruim artikel aan.

Vanaf 1984 was hij docent en lid van de artistieke leiding van Opleiding Dora van der Groen in Antwerpen. In Vlaanderen was Van Hove verder artistiek leider van AKT, Akt-Vertikaal en De Tijd. Van 1990 tot 2000 was hij artistiek leider van Het Zuidelijk Toneel in Eindhoven. Van 1998 tot en met 2004 was hij voorts festivalleider van het Holland Festival. Van 2001 tot 2023 was Van Hove artistiek directeur van Internationaal Theater Amsterdam (ITA), voorheen Toneelgroep Amsterdam. In 2015 werkte Van Hove als een van de laatsten samen met David Bowie voor de in New York uitgevoerde musical Lazarus. Voor de seizoenen 2024-2026 werd hij aangesteld als artistiek directeur van de Ruhrtriennale.[2]

Op 1 september 2019 was hij te gast in het Nederlandse tv-programma Zomergasten van de VPRO.

Toneelgroep Amsterdam

[bewerken | brontekst bewerken]

Van 2001 tot 2023 was Van Hove artistiek directeur van Toneelgroep Amsterdam, vanaf het seizoen 2019-2020 Internationaal Theater Amsterdam geheten. Van Hove trok internationale regisseurs als Johan Simons, Luk Perceval, Guy Cassiers en Katie Mitchell naar Amsterdam, maar gaf ook een nieuwe generatie de kans zich aan het gezelschap te binden.

Bij Toneelgroep Amsterdam regisseerde Van Hove onder meer Angels in America van Tony Kushner, de marathonvoorstelling Romeinse Tragedies naar Shakespeare, Opening Night en Husbands van John Cassavetes, Rocco en zijn broers van Luchino Visconti, Teorema naar Pier Paolo Pasolini (coproductie Ruhrtriennale), Antonioni-project naar drie films van Michelangelo Antonioni, Kreten en gefluister en Na de repetitie / Persona van Ingmar Bergman, Zomertrilogie van Carlo Goldoni, Kinderen van de Zon van Maxim Gorki, De vrek van Molière, Rouw siert Electra en Lange dagreis naar de nacht van Eugene O'Neill en het vijf uur durende stuk De Russen! van Tom Lanoye naar Ivanov en Platonov van Tsjechov, The Fountainhead van Ayn Rand, Maria Stuart van Friedrich Schiller, Shakespeares Kings of War en De stille kracht van Louis Couperus (coproductie Ruhrtriennale) en de monologen: La voix humaine van Jean Cocteau, Song from Far Away van Simon Stephens en De andere stem van Ramsey Nasr.

In juli 2024 verscheen een rapportage naar grensoverschrijdend gedrag bij ITA door het externe onderzoeksbureau Verinorm, onder leiding van de Amsterdamse hoogleraar sport en recht Marjan Olfers. Jarenlang zou onder het artistiek leiderschap van Van Hove sprake zijn geweest van een onveilige werksfeer. Hij zou volgens de rapportage grensoverschrijdend gedrag en machtsmisbruik niet gestopt hebben. "Mensen met aanzien", zoals belangrijke (gast)regisseurs en steracteurs, zouden van Van Hove een "vrijbrief" hebben gehad.[3] Van Hove nam in september 2023 afscheid als artistiek directeur, maar bleef verbonden als vaste gastregisseur en adviseur, met behoud van een salaris van 145.000 euro per jaar. Op 21 augustus 2024 verbrak ITA vanwege de onderzoeksresultaten elke samenwerking met Van Hove. Als reden werd gegeven dat zijn aanwezigheid een cultuuromslag bij de theaterinstelling in de weg zou staan. De raad van toezicht die verantwoordelijk was geweest voor zijn aanstelling in 2023 als vaste gastregisseur en adviseur trad dezelfde dag in zijn geheel terug.[3]

2018-2019

2017-2018

2016–2017

2015–2016

2014–2015

2013–2014

2012–2013

2011–2012

2010–2011

2009–2010

2008–2009

2007–2008

2006–2007

2005–2006

2004–2005

2003–2004

2002–2003

2001–2002

2000–2001

  • True Love van Charles Mee
  • The Massacre at Paris van Hafid Bouazza

1989–1990

Theater en opera

[bewerken | brontekst bewerken]

Van Hove regisseerde als gastregisseur diverse producties bij de New York Theatre Workshop. Hier regisseerde hij onder meer Ibsens Hedda Gabler (2004), Molières De Misantroop (2007), The Little Foxes van Lillian Hellman (2010), Scenes from a Marriage (2014) en Lazarus (2015).[4] Bij Young Vic regisseerde hij in 2014 A View from the Bridge, waarvoor hij twee Olivier Awards kreeg en Antigone met Juliette Binoche in de hoofdrol bij Barbican London/Les Théâtres de la Ville de Luxembourg. Hij regisseerde voorts bij de Schaubühne in Berlijn, Hamburger Schauspielhuis en Münchner Kammerspiele. Daarnaast regisseerde hij opera's: Iolanta en Der Schatzgräber bij de Nederlandse Opera, Der Ring des Nibelungen bij de Vlaamse Opera, Idomeneo en La Clemenza di Tito bij de Munt in Brussel, Mazeppa van Pjotr I. Tsjaikovski bij de Komische Oper Berlin, Macbeth van Giuseppe Verdi bij de Opéra de Lyon en Brokeback Mountain met een libretto van Annie Proulx met muziek van Charles Wuorinen bij Teatro Real. In 2016 regisseerde Van Hove The Crucible van Arthur Miller met onder anderen Saoirse Ronan en Ben Whishaw met muziek van Philip Glass op Broadway.

In het seizoen 2020-2021 zou Van Hove zijn debuut maken bij The Metropolitan Opera in New York met Death man standing van Jake Heggie.[5] Door de uitbraak van het coronavirus werd deze voorstellingsreeks geschrapt, eveneens alle andere voorstellingen dat seizoen.[6] Van Hove maakte uiteindelijk zijn debuut in het seizoen 2022-2023 met Don Giovanni van Mozart.[7]

Voor Joop van den Ende regisseerde hij de musical Rent. Op 6 februari 2020 ging er onder regie van Van Hove een nieuwe versie van de musical West Side Story van Leonard Bernstein in première in New York.

2019

2016–2017

2015–2016

2014–2015

  • A view from the bridge van Arthur Miller bij Wyndham's Theatre, Londen
  • Scenes from a Marriage van Ingmar Bergman bij New York Theatre Workshop
  • A view from the bridge van Arthur Miller bij Young Vic, Londen

2013–2014

2012–2013

2011

2010

2008

  • Kameliendame van Alexandre Dumas fils bij Schauspielhaus Hamburg (coproductie Toneelgroep Amsterdam)
  • Der Ring des Nibelungen, Götterdämmerung van Richard Wagner bij De Vlaamse Opera

2007

  • Der Ring des Nibelungen, Siegfried van Richard Wagner bij De Vlaamse Opera
  • The Misanthrope van Molière bij New York Theatre Workshop
  • Der Ring des Nibelungen, die Walküre van Richard Wagner bij De Vlaamse Opera

2006

  • Der Geizige van Molière bij Schauspielhaus Hamburg
  • Der Ring des Nibelungen, das Rheingold van Richard Wagner bij De Vlaamse Opera

2005

  • Faces van John Cassavetes bij Theater der Welt (coproductie Schauspielhaus Hamburg / Staatstheater Stuttgart)

2004

2002

  • De zaak Makropoulos van Leos Janácek bij De Nederlandse Opera, Amsterdam

2000

  • Alice in Bed van Susan Sontag bij New York Theatre Workshop (coproductie Het Zuidelijk Toneel / Holland Festival)
  • Rent van Jonathan Larson bij Joop van den Ende Theaterproducties

1999

  • Lulu van Alban Berg naar Wedekind bij De Vlaamse Opera

1998

1995–1996

  • More Stately Mansions van Eugene O'Neill bij New York Theatre Workshop

1995

Film en televisie

[bewerken | brontekst bewerken]

Van Hove regisseerde het televisiedrama Thuisfront voor de NPS. In 2007 regisseerde hij zijn eerste speelfilm, Amsterdam.

Prijzen en nominaties

[bewerken | brontekst bewerken]
  • Espetáculo de honra van het Festival de Almada voor Wie heeft mijn vader vermoord (2021)
  • Musical Award (2020) Beste regie voor musical Lazarus
  • VSCD Oeuvreprijs (2019)[8]
  • Johannes Vermeerprijs (2019}
  • Vlaamse Cultuurprijs Algemene Culturele Verdienste (2015)
  • Tony Award beste regie (2016)
  • Nominatie Drama Desk Award Beste stuk (voor A View from the Bridge) (2016)
  • Nominatie Drama Desk Award Beste regie (voor A View from the Bridge) (2016)
  • The Founders Award for Excellence in Directing (2016)
  • Nominatie Molière Beste regie (voor Vu du Pont) (2016)
  • Nominatie Molière Beste stuk (voor Vu du Pont) (2016)
  • Nominatie Outer Critics Circle Award Beste regie (voor A View from the Bridge) (2016)
  • Nominatie Outer Critics Circle Award Beste stuk (voor A View from the Bridge) (2016)
  • Nominatie Outer Critics Circle Award Beste stuk (voor The Crucible) (2016)
  • IJ-prijs van de gemeente Amsterdam[9] (2016)
  • Amsterdamprijs voor de Kunst - Bewezen kwaliteit (2015)
  • Nominatie Lucille Lortel Award Beste regisseur (voor Scenes From a Marriage) (2015)
  • Laurence Olivier Award beste regisseur (voor A View from the Bridge) (2015)[10]
  • Laurence Olivier Award beste herneming (voor A View from the Bridge) (2015)
  • Critic's Circle Award beste regisseur (voor A View from the Bridge) (2015)
  • Nominatie Amsterdamprijs (2013)
  • Grand Prix Mira Trailović (voor Kinderen van de zon) (2012)
  • Amsterdam Business Award Oeuvre Prijs (2012)
  • Prosceniumprijs voor zijn werk bij Toneelgroep Amsterdam (samen met Jan Versweyveld) (2008)
  • Prijs van de Kritiek van de Kring Nederlandse Theatercritici (2007)
  • Obie-Award voor beste regie (voor Hedda Gabler in 2005)
  • Grote Theaterfestivalprijs (voor Caligula in 1996)
  • Negentien nominaties voor Het Theaterfestival: Macbeth, Lulu, Ajax/Antigone, Het Begeren onder de Olmen, Rijkemanshuis, Caligula, Koppen, Romeo en Julia, De Onbeminden, India Song, De dame met de Camelia’s, Rouw siert Electra, Kruistochten, Opening Night, Romeinse tragedies, Kinderen van de zon, Nooit van elkaar, Husbands en Na de repetitie / Persona.
  • Archangel Award, Edinburgh (voor India Song in 1999)
  • Johan Fleerackers Prijs voor samenwerking tussen Nederlands en Belgisch theater (1999)
  • Obie-Award voor beste regie (voor More Stately Mansions in 1998)
  • Oeuvreprijs van Oost-Vlaanderen (1997)
  • Oscar De Gruyterprijs voor beste regie (voor Macbeth in 1987)

Andere eerbetonen

[bewerken | brontekst bewerken]

Hij werd in 2004 ridder in de Franse Orde van Kunsten en Letteren. In 2014 kreeg hij een eredoctoraat van de Universiteit Antwerpen. Twee jaar later werd hij benoemd tot commandeur in de Kroonorde van België[11] en werd hij laureaat 2015 van de Prijs van de Vlaamse Gemeenschap voor Algemene Culturele Verdienste. Een jaar later ontving hij de Nuit des Molièresprijs.[12] In hetzelfde jaar werd hij ereburger van de Belgische plaats Ham. In 2023 werd hij benoemd tot commandeur in de Franse Orde van Kunsten en Letteren.

[bewerken | brontekst bewerken]
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ivo_van_Hove&oldid=68005742"