Juana Inés de la Cruz
Juana Inés de la Cruz de Asbaje y Ramírez, ook bekend als Sor Juana, (San Miguel Nepantla, 12 november 1648 of 1651 - Mexico-Stad, 17 april 1695) was een Mexicaanse dichteres en slotzuster.
Ze was een buitenechtelijk kind, en al op zeer jonge leeftijd geïnteresseerd in literatuur en wetenschap. Op haar zestiende werd ze ontdekt door Antonio Sebastián de Toledo, de onderkoning van Nieuw-Spanje en naar het hof gebracht.
Ze had familie noch geld en wilde ook niet trouwen. Daarom zocht ze toevlucht in een klooster en werd moniaal in het klooster van San Jerónimo. Hier kreeg ze de tijd om zich aan haar studies te wijden. Ook haar belangrijkste gedicht, de droom, schreef ze hier. In het klooster had ze als protegé van de onderkoning relatief veel vrijheid. Ze had er een ruime bibliotheek tot haar beschikking. Wel kwam ze vaak in botsing met kerkelijke functionarissen omdat die haar gedichten te 'wereldlijk' vonden. Ze streefde naar meer gelijke rechten voor vrouwen, en verdedigde het recht op onderwijs voor vrouwen. Hierdoor wordt ze wel als een voorloopster van het feminisme gezien, maar in haar tijd werden deze meningen minder op prijs gesteld. De aartsbisschop van Mexico sommeerde haar alleen nog religieuze teksten te schrijven.
Toen ze zich, tijdens een pestepidemie in 1695, wijdde aan de zorg voor zieken, raakte ze zelf ook besmet en overleed.
Bibliografie
[bewerken | brontekst bewerken]
- 1676 - Villancicos, que se cantaron en la Santa Iglesia Metropolitana de Mexico. En los maitines de la Purissima Concepcion de Nuestra Señora.
- 1689 - Inundacion castalida. Madrid: Juan Garcia Infanson
- 1693 - Segundo tomo de las obras de soror Juana Inés de la Cruz, monja professa en el monasterio del Señor San Geronimo de la ciudad de Mexico. Barcelona: Joseph Llopis
- 1701 - Fama, y obras posthumas, tomo tercero, del fenix de México, y dezima musa, poetisa de la America, Sor Juana Ines de la Cruz, religiosa professa en el Convento de San Geronimo, de la imperial ciudad de Mexico. Barcelona: Rafael Figuerò
- 1709 - Poemas de la unica poetisa americana, musa dezima, soror Juana Ines de la Cruz, religiosa professa en el monasterio de San Germonimo de la imperial ciudad de Mexico. Valencia: Antonio Bordazar
- 1951-1957 - Juana Inés de la Cruz, Alfonso Méndez Plancarte, Alberto G. Salceda. MexicoObras completas de sor Juana Inés de la Cruz. Mexico: Fondo de Cultura Económica, México. Herdruk van de klassieke uitgave van Sor Juana's volledige werken onder redactie van Méndez Plancarte (deel 1-3) en Salceda (deel 4)
Literatuur
[bewerken | brontekst bewerken]- 2021 - Gert Jan Roskammer (red.). Pen, bed en habijt. Drie vrouwen over gender, seks en redelijkheid. Leusden: ISVW Uitgevers ISBN 978-90-831215-4-3 Betreft: Christine de Pizan, Tullia d' Aragona en Juana Inés de la Cruz. Vertalingen uit het Frans, het Italiaans en het Spaans
- 1999 - Stephanie Merrim. Early modern women's writing and Sor Juana Inés de la Cruz. Nashville: Vanderbilt University Press ISBN 0-8265-1330-1
- 1925 - Dorothy Schons. Some bibliographical notes on sor Juana Inés de la Cruz. Austin