Lijst van gemeentepolitiekorpsen
Dit is een lijst van gemeentepolitiekorpsen in Nederland. De gemeentepolitie heeft in Nederland als organisatie bestaan tussen 1945 en 1993. In de toen doorgevoerde reorganisatie gingen de gemeentepolitie en de rijkspolitie op in de regiopolitie. In totaal waren er bij de opheffing in 1994 148 gemeentelijke politiekorpsen[1] actief. Gemeenten met meer dan 25.000 inwoners kregen per definitie gemeentepolitie en gemeenten met minder dan 10.000 inwoners het korps Rijkspolitie. Al die gemeenten die daartussen zaten werden apart bekeken en daarna pas beslist. De burgemeesters kregen de verantwoordelijkheid over de organisatie van de gemeentelijke korpsen de minister van Justitie die voor het korps Rijkspolitie. In 1983 kwam een stopwet tot stand waarmee het automatisme van overgang van rijks- naar gemeentepolitie (en omgekeerd) verdween, hoewel toen nog een aantal gemeentepolitiekorpsen werd opgericht na aanname van de wet op uitdrukkelijk verzoek van de gemeente.
Groningen
[bewerken | brontekst bewerken]In de provincie Groningen beschikten acht gemeenten over een gemeentepolitiekorps: Delfzijl, Groningen, Haren, Hoogezand-Sappemeer, Stadskanaal, Veendam, Vlagtwedde en Winschoten.[2]
Friesland
[bewerken | brontekst bewerken]In Friesland telde de gemeentepolitie negen korpsen: Achtkarspelen, Harlingen, Heerenveen, Leeuwarden, Opsterland, Smallingerland, Sneek, Tietjerksteradeel en Weststellingwerf.
Drenthe
[bewerken | brontekst bewerken]In Drenthe waren vier gemeenten die voldeden aan de norm voor een gemeentepolitie: Assen, Emmen, Hoogeveen en Meppel.
Overijssel
[bewerken | brontekst bewerken]Elf gemeenten in Overijssel beschikten over een korps gemeentepolitie: Almelo, Deventer, Enschede, Hardenberg, Hellendoorn, Hengelo, Kampen, Oldenzaal, Raalte, Steenwijk en Zwolle.
Gelderland
[bewerken | brontekst bewerken]Zestien Gelderse gemeenten hadden een eigen korps gemeentepolitie: Apeldoorn, Arnhem, Barneveld, Culemborg, Doetinchem, Ede, Epe, Harderwijk, Nijmegen, Renkum, Rheden, Tiel, Wijchen, Winterswijk, Zevenaar en Zutphen.
Utrecht
[bewerken | brontekst bewerken]In de provincie Utrecht hadden tien gemeenten een gemeentelijk politiekorps: Amersfoort, Baarn (wegens aanwezigheid Koninklijk Huis), De Bilt, Maarssen, Nieuwegein, Soest, Utrecht, Veenendaal, Woerden (tot 1989 behorend bij Zuid-Holland) en Zeist.
Noord-Holland
[bewerken | brontekst bewerken]21 gemeenten in Noord-Holland kenden een gemeentelijk politieapparaat: Alkmaar, Amstelveen, Amsterdam, Beverwijk, Bloemendaal, Bussum, Haarlem, Haarlemmermeer, Heemskerk, Heemstede, Heerhugowaard, Den Helder, Hilversum, Hoorn, Huizen, Laren, Naarden, Purmerend, Velsen, Zaanstad en Zandvoort.[3][4]
Zuid-Holland
[bewerken | brontekst bewerken]29 gemeenten in Zuid-Holland hadden een gemeentelijk korps: Alphen aan den Rijn, Capelle aan den IJssel, Delft, Dordrecht, Den Haag, Gorinchem, Gouda, Hellevoetsluis, Katwijk, Krimpen aan den IJssel, Leerdam, Leiden, Leidschendam, Maassluis, Monster, Naaldwijk, Noordwijk, Papendrecht, Ridderkerk, Rijswijk, Rotterdam, Schiedam, Sliedrecht, Spijkenisse, Vlaardingen, Voorburg, Wassenaar, Zoetermeer en Zwijndrecht.
Zeeland
[bewerken | brontekst bewerken]In het Zeeuwse waren vier gemeentepolitiekorpsen te vinden: Goes, Middelburg, Terneuzen en Vlissingen.
Noord-Brabant
[bewerken | brontekst bewerken]Negentien gemeenten in Noord-Brabant hebben ooit een gemeentepolitiekorps gekend: Bergen op Zoom, Boxtel, Breda, Deurne, Eindhoven, Etten-Leur, Geldrop, Helmond, 's-Hertogenbosch, Oosterhout, Oss, Roosendaal en Nispen, Tilburg, Uden, Valkenswaard, Veghel, Veldhoven, Vught en Waalwijk.
Limburg
[bewerken | brontekst bewerken]Veertien gemeenten in Limburg kenden een gemeentepolitiekorps: Brunssum, Geleen, Heerlen, Hoensbroek (opgeheven bij gemeentelijke herindeling per 1 januari 1982 naar Heerlen), Kerkrade, Landgraaf (wegens gemeentelijke herindeling opgericht vanaf 1 januari 1982), Maastricht, Roermond, Sittard, Stein, Tegelen, Venlo, Venray en Weert.[5]
Flevoland
[bewerken | brontekst bewerken]In de jongste provincie van Nederland waren drie gemeentepolitiekorpsen actief: Almere, Lelystad en Noordoostpolder (tot 1986 behorend bij Overijssel).
- ↑ Opsomming van korpsen gemeentepolitie in 1989 te vinden in deze bron: https://resolver.kb.nl/resolve?urn=sgd:19881989:0005208:pdf. Voor de Tweede Wereldoorlog had de gemeente vaak een gemeenteveldwachter in dienst. Alternatieven waren rijksveldwachters of een detachement Koninklijke Marechaussee. De toenmalige gemeenteveldwachter is de huidige bijzondere opsporingsambtenaar die de "kleine overlast" bestrijdt in een gemeente.
- ↑ Vervlogen tijden over het korps gemeentepolitie van de gemeente Vlagtwedde Ter Apeler Courant d.d. 3 november 2016. Gearchiveerd op 24 november 2018.
- ↑ De geschiedenis van de gemeentepolitie Hilversum (1880-1993) Hilversum in Foto's! d.d. 26 september 2004
- ↑ Website over de gemeentepolitie in Naarden
- ↑ 'Tedjes Geschiedenis van de gemeentepolitie Maastricht' op forum.mestreechonline.nl, d.d. 27 juli 2011 (deels gearchiveerd).