Nadzeja Astaptsjoek

Nadzeja Astaptsjoek
	Tijdens het WK indoor van 2010 in Doha
Volledige naam	Nadzeja Nikolajevna Astaptsjoek
Geboortedatum	12 oktober 1980
Geboorteplaats	Stolin
Nationaliteit	Wit-Rusland
Lengte	1,80 m
Gewicht	95 kg
Sportieve informatie
Discipline	kogelstoten
Trainer/coach	Alexander Jefimow
Eerste titel	Wereldjeugdkampioene kogelstoten 1998
OS	2004, 2008, 2012
Extra	Wit-Russisch recordhoudster kogelstoten (in- + outdoor)
Portaal	Atletiek

Nadzeja Mikalajewna Astaptsjoek (Wit-Russisch: Надзея Мікалаеўна Астапчук, Russisch: Надежда Николаевна Остапчук) (Stolin, 12 oktober 1980) is een kogelstootster uit Wit-Rusland. In 2000 kreeg ze internationale bekendheid na het winnen van een aantal medailles begin dat jaar. Daarnaast werd ze driemaal wereldkampioene, eenmaal bij de junioren, eenmaal buiten en eenmaal binnen. Zij nam driemaal deel aan de Olympische Spelen en veroverde brons in 2008. In 2012 leek ze aanvankelijk goud te hebben veroverd bij de Olympische Spelen van Londen, maar daags na de sluitingsceremonie werd bekend, dat ze was betrapt op doping en werd ze uit de uitslagen geschrapt.^[1]

Biografie

Eerste Olympische Spelen en wereldtitel

Astaptsjoek nam in 2004 in Athene deel aan haar eerste Olympische Spelen, waar zij bij het kogelstoten vierde werd.

Een jaar later verkeerde Nadzeja Astaptsjoek in de vorm van haar leven. Ze begon het jaar met het winnen van een gouden medaille op de Europese indoorkampioenschappen van 2005. Met een verste poging van 19,37 m versloeg ze de Poolse Krystyna Zabawska (zilver; 18,96) en de Russische Olga Rjabinkina (brons; 18,83). Vlak voor de wereldkampioenschappen van 2005 toonde ze haar vorm door haar persoonlijk record te verbeteren naar 21,09. Op de WK in Helsinki behaalde ze vervolgens haar beste resultaat tot nu toe: zij werd wereldkampioene kogelstoten. Op de wereldatletiekfinale in Monte Carlo won ze eveneens goud met een verste poging van 20,44.

Achter op eerder bereikt niveau

In de jaren die volgden slaagde Astaptsjoek er aanvankelijk niet in om het niveau van 2005 opnieuw te bereiken. Was het op de Europese kampioenschappen van 2006 in Göteborg nog haar landgenote Natallja Charaneka, die haar met zegge en schrijve één centimeter van het goud afhield (19,43 om 19,42), in de jaren erna liep ze zich steevast stuk op de Nieuw-Zeelandse Valerie Vili, tegen wie geen kruit gewassen bleek. Astapstjoek kwam trouwens ook nooit meer in de buurt van haar beste prestatie van 21,09 uit 2005. Alleen in 2007 op de WK in Osaka zette zij nog een prestatie van dik in de 20 meter neer. In 2008 veroverde zij op de wereldindoorkampioenschappen in Valencia en de Olympische Spelen in Peking nog wel podiumplaatsen, maar de hoogste was steeds voor Vilie en de prestaties van de Wit-Russische bleven beneden de 20 meter. Haar olympische medaille van Peking heeft zij moeten inleveren vanwege dopinggebruik.

Doping

In 2012 leek Nadzeja Astaptsjoek zich echter te hebben herpakt. Enkele weken voor de Spelen van Londen, op 18 juli, had zij zichzelf tijdens internationale wedstrijden in Minsk al aan het hoofd van de wereldranglijst geplaatst door haar beste prestatie van 21,09 uit 2005 met bijna een halve meter te verbeteren tot 21,58, een nationaal record. Regerend olympisch en wereldkampioene Valerie Adams (voorheen Valerie Vili) had op dat moment als beste prestatie ooit 21,24 op haar naam staan. Astaptsjoek ging in Londen dus als favoriete van start en leek die rol waar te maken. Met een beste stoot van 21,36 deed zij met succes een greep naar het goud en leek zij tot haar grote vreugde te sterk voor haar Nieuw-Zeelandse rivale, die deze keer dus met 20,70 en het zilver genoegen zou moeten nemen. Daags na de sluitingsceremonie bleek echter, dat Astaptsjoek doping had gebruikt. Er werden sporen van Metenolon, een anabole steroïde, in haar urine aangetroffen. Als gevolg hiervan werd haar de gouden medaille ontnomen en prolongeerde Adams haar verloren gewaande olympische titel alsnog.^[1] Uit onderzoek van het Wit-Russische Anti-Doping Agentschap bleek dat de trainer van Astaptsjoek haar had gedrogeerd zonder Astaptsjoeks medeweten.^[2] Hierdoor kreeg ze slechts een schorsing van één jaar.

Titels

~~Olympisch kampioene kogelstoten - 2012~~
Wereldkampioene kogelstoten - 2005
Wereldindoorkampioene kogelstoten - 2010
Europees indoorkampioene kogelstoten - 2005
Wit-Russisch kampioene kogelstoten - 2006, 2007, 2008
Wit-Russisch indoorkampioene kogelstoten - 2006, 2008, 2009, 2010
Wereldjeugdkampioene kogelstoten - 1998

Persoonlijke records

Onderdeel	Prestatie	Datum	Plaats
kogelstoten (outdoor)	21,58 m (nat. rec.)	18 juli 2012	Minsk
kogelstoten (indoor)	21,70 m (nat. rec.)	12 februari 2010	Mogilev

Prestaties

Kampioenschappen

Jaar	Wedstrijd	Plaats	Resultaat	Prestatie
1998	WJK	Annecy	1e	18,23 m
2000	EK indoor	Gent	6e	18,65 m
2001	WK indoor	Lissabon	2e	19,24 m
	WK	Edmonton	7e	18,98 m
	Grand Prix Finale	Melbourne	2e	18,82 m
2002	EK	München	5e	19,07 m
2003	WK indoor	Birmingham	2e	20,31 m
	WK	Parijs	2e	20,12 m
	Wereldatletiekfinale	Monte Carlo	3e	19,51 m
2004	WK indoor	Boedapest	7e	18,33 m
	OS	Athene	3e	19,01 m
	Wereldatletiekfinale	Monte Carlo	1e	19,23 m
2005	EK indoor	Madrid	1e	19,37 m
	WK	Helsinki	1e	20,51 m
	Wereldatletiekfinale	Monte Carlo	1e	20,44 m
2006	WK indoor	Moskou	6e	18,13 m
	EK	Göteborg	2e	19,42 m
	Wereldatletiekfinale	Stuttgart	3e	19,50 m
2007	WK	Osaka	2e	20,48 m
2007	Wereldatletiekfinale	Stuttgart	1e	20,45 m
2008	WK indoor	Valencia	2e	19,74 m
2008	OS	Peking	DQ	19,86 m
2009	Wereldatletiekfinale	Thessaloniki	2e	19,56 m
2010	WK Indoor	Doha	1e	20,85 m
2010	EK	Barcelona	2e	19,53 m
2011	WK	Daegu	2e	20,05 m
2012	Europese Cup Winterwerpen	Bar	1e	20,29 m
2012	OS	Londen	DQ	~~21,36 m~~

Golden League-podiumplekken

Jaar	Wedstrijd	Plaats	Resultaat	Prestatie
2004	ISTAF	Berlijn	1e	20,36 m

Diamond League-podiumplekken

Jaar	Wedstrijd	Plaats	Resultaat	Prestatie
2010	Eindzege Diamond League	nvt		nvt
	Shanghai Golden Grand Prix	Shanghai	1e	20,70 m
	British Grand Prix	Birmingham	1e	20,57 m
	Meeting Areva	Saint-Denis	1e	20,78 m
	Herculis	Monaco	1e	20,23 m
	DN Galan	Stockholm	1e	20,63 m
	Aviva London Grand Prix	Londen	1e	19,83 m
	Weltklasse Zürich	Zürich	1e	20,63 m
2011	Prefontaine Classic	Eugene	1e	20,59 m
	Bislett Games	Oslo	2e	19,92 m
	Meeting Areva	Saint-Denis	2e	20,49 m
	DN Galan	Stockholm	2e	20,37 m
	Aviva London Grand Prix	Londen	2e	19,52 m
	Weltklasse Zürich	Zürich	2e	20,48 m
2012	Qatar Athletic Super Grand Prix	Doha	1e	20,53
2012	Golden Gala	Rome	3e	19,58 m

Bronnen, noten en/of referenties

(en) World Athletics-profiel voor Nadzeja Astaptsjoek
(en) Profiel van Nadzeja Astaptsjoek op sports-reference.com (gearchiveerd)

↑ ^a ^b IOC withdraws gold medal from shot put athlete Nadzeya Ostapchuk, IOC 13 augustus 2012.
↑ 'Olympisch kampioene gedrogeerd', De Telegraaf 11 september 2012.

[IOC-1] IOC withdraws gold medal from shot put athlete Nadzeya Ostapchuk, IOC 13 augustus 2012.

[2] 'Olympisch kampioene gedrogeerd', De Telegraaf 11 september 2012.

[1]

[2]