Philippa Foot
| Philippa Foot | ||||
|---|---|---|---|---|
| Persoonsgegevens | ||||
| Naam | Philippa Ruth Foot | |||
| Geboren | 3 oktober 1920 | |||
| Overleden | 3 oktober 2010 | |||
| Land | Verenigd Koninkrijk | |||
| Oriënterende gegevens | ||||
| Discipline | Filosofie | |||
| Stroming | Analytische filosofie Deugdethiek | |||
| Beïnvloed door | Ludwig Wittgenstein, G. E. M. Anscombe, Aristoteles, Thomas van Aquino, Thomas Nagel | |||
| Beïnvloedde | Bernard Williams, Candace Vogler, Michael Slote, John McDowell, Rosalind Hursthouse, Judith Jarvis Thomson | |||
| ||||
Philippa Ruth Foot, FBA (geboren Bosanquet; Owston Ferry, 3 oktober 1920 - Oxford, 3 oktober 2010) was een Brits filosoof. Ze was een van de grondleggers van de hedendaagse deugdfilosofie, geïnspireerd op de ethiek van Aristoteles. Een bekend en vaak besproken ethisch dilemma is het door haar beschreven trolleyprobleem.[1]
Leven en werk
[bewerken | brontekst bewerken]Foot, geboren als Philippa Ruth Bosanquet, was de dochter van Esther Cleveland (1893–1980) en William Sidney Bence Bosanquet (1893–1966), industrieel en voormalig kapitein bij de Coldstream Guards in het Britse leger.[2][3] Haar grootvader aan vader's kant was Sir Frederick Albert Bosanquet, advocaat en rechter, en aan moeder's kant Grover Cleveland, de 22e en 24e president van de Verenigde Staten.[4]
Foot kreeg privé-onderwijs thuis en studeerde vervolgens filosofie, politicologie en economie aan het Somerville College in Oxford (1939–1942).[2] Tijdens de Tweede Wereldoorlog en in de naoorlogse periode bekleedde ze enige jaren (1942-1947) een positie als economisch onderzoeksassistent in overheidsdienst.[2] In 1947 keerde ze terug naar het Somerville College waar ze filosofie doceerde, achtereenvolgens als lecturer (1947–1950), fellow en tutor (1950–1969), senior research fellow (1969–1988) en honorary fellow (1988–2010).[5]
In de jaren zestig en zeventig gaf Foot regelmatig gastcolleges in de Verenigde Staten, onder meer aan de Cornell-universiteit, MIT, Universiteit van Californië in Berkeley en de City University of New York.[5] In 1976 werd ze benoemd tot Griffin-hoogleraar filosofie aan de Universiteit van Californië in Los Angeles waar ze tot 1991 doceerde, haar tijd verdelend tussen de Verenigde Staten en het Somerville College in Engeland.[5]
Ze was vijftien jaar (1945–1960) getrouwd met de Britse historicus Michael Foot, wiens achternaam ze na haar scheiding behield.[2][4]
Foot was langdurig bevriend met de schrijver-filosoof Iris Murdoch, met wie ze in de oorlogsjaren enige tijd een appartement deelde.[2] Met haar collega Elizabeth Anscombe onderhield ze intensief contact door de jaren heen en beiden discussieerden veelvuldig over filosofische vraagstukken.[6]
Naast Murdoch en Anscombe was ze ook bevriend met Mary Midgley. Samen vormden de vier een informeel groepje van vrouwelijke filosofen. Ze hadden elkaar ontmoet aan de Universiteit van Oxford tijdens en na de Tweede Wereldoorlog. Tijdens de oorlogsjaren werden alle mannen ouder dan negentien verplicht om dienst te nemen in het leger. Filosofe Katrien Schaubroeck schreef over deze groep: ‘Zij brachten de feministische gedachte dat vrouwen evengoed aan filosofie kunnen doen als mannen in de praktijk, tijdelijk ongehinderd door de concurrentie van mannelijke leeftijdsgenoten.’[7]
Ethiek
[bewerken | brontekst bewerken]Hoewel Foot's werk publicaties bevat over specifieke ethische vraagstukken, als abortus en euthanasie, beslissingsvrijheid, deugden en ondeugden, morele dilemma's en een kritiek op het utilitarisme, hield ze zich vooral bezig met fundamentele vragen over de objectiviteit en rationaliteit van de moraal.[2] Haar latere werk kan gezien worden als een poging de Aristotelische ethische theorie te moderniseren en aan te tonen dat deze kan worden aangepast aan een hedendaags wereldbeeld en kan concurreren met populaire stromingen als de moderne deontologische en utilistische ethiek. Een deel van haar werk was van grote invloed op de hernieuwde opkomst van de normatieve ethiek binnen de analytische filosofie, met name haar kritiek op het consequentialisme en non-cognitivisme.
Belangrijkste werk (selectie)
[bewerken | brontekst bewerken]- Virtues and Vices: And Other Essays in Moral Philosophy, Berkeley: University of California Press; Oxford: Blackwell, 1978
- Natural Goodness. Oxford: Clarendon Press, 2001.
- Moral Dilemmas: And Other Topics in Moral Philosophy, Oxford: Clarendon Press, 2002.
Verantwoording
[bewerken | brontekst bewerken]Verwijzingen
- ↑ (en) Philippa Foot, The Problem of Abortion and the Doctrine of the Double Effect in Virtues and Vices (Oxford: Basil Blackwell, 1978) (oorspronkelijk verschenen in de Oxford Review, Nr 5, 1967.)
- ↑ a b c d e f (en) Conradi, Peter & Gavin Lawrence, Professor Philippa Foot: Philosopher regarded as being among the finest moral thinkers of the age. The Independent (18 oktober 2010). Geraadpleegd op 29 mei 2019.
- ↑ (en) Esther Cleveland weds Capt. Bosanquet. The New York Times (15 maart 1918).
- ↑ a b (en) Jane O'Grady, Philippa Foot obituary. A ‘grande dame of philosophy’. The Guardian (18 oktober 2010). Geraadpleegd op 3 juni 2019.
- ↑ a b c (en) Hursthouse, Rosalind (28 november 2012). Philippa Ruth Foot, 1920–2010. Biographical Memoirs of Fellows of the British Academy XI: 179-196. Gearchiveerd van origineel op 5 december 2016.
- ↑ (en) Alex Voorhoeve (2003). The Grammar of Good. An Interview with Philippa Foot. The Harvard Review of Philosophy XI: 32-44. ISSN: 2153-9154. Gearchiveerd van origineel op 3 maart 2016. Geraadpleegd op 6 juni 2019.
- ↑ Katrien Schaubroeck (2020). Iris Murdoch: Een filosofie van de liefde. Letterwerk. ISBN 9789082894257.
Bron
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Philippa Foot op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
Externe links
- (en) Rick Lewis (ed.), Interview with Philippa Foot. Philosophy Now magazine (2001).
- Menno Lievers, Natuurlijk bestaat het goede. NRC Handelsblad (14 september 2001). - Boekbespreking van Natural Goodness.