Naar inhoud springen

Sichuanhua

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Sichuanhua
Sichuanhua
Verspreiding
Naam (taalvarianten)
Vereenvoudigd 四川话
Traditioneel 四川話
Pinyin Sìchuānhuà
Wade-Giles Szŭ4-ch'uan1-hua4
Standaardkantonees Seej Ch'uun Waa
Sichuanhua Ss Tsjwen Ggwaa
Andere benamingen Sichuanfangyan 四川方言
Bashufangyan 巴蜀方言

Het Sichuanhua is een dialect van het Mandarijn dat tot het Zuidwest-Mandarijn (西南官话) behoort. Het dialect wordt voornamelijk gesproken in de Chinese provinciestad Chongqing, provincie Guizhou en provincie Sichuan.

Het dialect wordt door 120 miljoen mensen gesproken.

Classificatie

[bewerken | brontekst bewerken]

Het Sichuanhua dat in de Song-dynastie werd gesproken, verschilt heel erg van het Sichuan dat van de Yuan-dynastie tot nu wordt gesproken. Tijdens de Song-dynastie werd het Zuidwest-Mandarijn samen met het Sichuanhua, "Xiyu 西语" genoemd. Omdat er tussen de Zuidwest-Mandarijnse dialecten weinig verschillen waren. Door de invallen van de Jurchen en de Mongolen daalde het aantal inwoners van Sichuan. Pas in de late Qing-dynastie groeide de bevolking. Aan het begin van de Qing-dynastie woonden er maar 500.000 mensen in Sichuan. Tegenwoordig wonen er zo'n 87.250.000 mensen.

Het Sichuanhua wordt gekenmerkt door het weglaten van een paar klanken van het Standaardmandarijns in pinyin. Namelijk de beginklanken: [zh-], [ch-] en [sh-].

Voorbeeld:

  • "zhìshāng" 智商, wat IQ betekent, wordt in het Sichuan uitgesproken als "zǐsāng"

Ook de beginklank [n-] verandert, namelijk in [l-]. Deze klankverandering komt niet voor in het dialect Chengdu. De eindklanken: [-ing] en [-in] uit het Standaardmandarijns worden veranderd in [-eng] en [-en].

De [w-] wordt [v-] en de klanken [in], [en] en [an] krijgen in het Sichuan een [ng-] erbij.

Voorbeeld:

  • "an" 安, wat rust betekent, wordt veranderd in [ngan].

In het kort:

  • zh- > z-
  • ch- > c-
  • sh- > s-
  • n- > l-
  • w- > v-
  • -an > -eh van "bed"
  • -ing > -eng
  • -in > -en
  • in > ngin
  • en > ngen
  • an > ngan

Enkele woorden

[bewerken | brontekst bewerken]
Sichuan woorden
Nederlands Sichuanhua in Nederlands fonetische spelling Sichuan in pinyin Standaardmandarijn in pinyin
vrouw Nuu-wie X 女 nü 女
zelf Dz Dz zi zi 自己 zìjǐ 自己
wat? Sum Moh? X 什么 shénme 什么
door Dzaauw zāo 遭 bèi 被
vragen Wen X 问 wèn 问
lastig Maa Fen mafen 麻烦 máfan 麻烦
zien K'en X 看 kān 看