Westfalen (provincie)

Provinz Westfalen
	Provincie van Pruisen
	(Details)
Kaart
Algemene gegevens
Hoofdstad	Münster
Oppervlakte	20.210,6 km²
Bevolking	1.066.270 (1816); 1.775.175 (1871); 5.212.908 (1939)
Voorgaande en opvolgende staten
Vorstendom Minden; Graafschap Mark; Graafschap Ravensberg; Graafschap Tecklenburg; Prinsbisdom Münster; Prinsbisdom Paderborn; Graafschap Limburg (Lenne); Hertogdom Westfalen; Sayn-Wittgenstein-Berleburg; Sayn-Wittgenstein-Hohenstein; Graafschap Nassau;	Noordrijn-Westfalen;

Westfalen was een provincie van Pruisen die bestond van 1815 tot 1946.

Geschiedenis

De provincie ontstond na het Congres van Wenen in 1815. Pruisen kreeg daar de gebieden terug die het verloren had in de Vrede van Tilsit van 1807. Na 1807 hadden de betrokken gebieden deel uitgemaakt van het keizerrijk Frankrijk, het koninkrijk Westfalen en het groothertogdom Berg. Daarnaast was er een aantal gebieden dat voor het eerst onder het gezag van Pruisen kwam. Sommige van die gebieden kregen de status van gemediatiseerd. Het betrof: Arenberg, Bentheim-Steinfurt, Bentheim-Tecklenburg-Rheda, Croy (graafschap Dülmen), Kaunitz-Rietberg, Looz-Corswarem (vorstendom Rheina-Wolbeck), Salm-Salm, Salm-Kyrburg, Salm-Horstmar, Sayn-Wittgenstein-Berleburg en Sayn-Wittgenstein-Hohenstein.

Op 1 augustus 1816 begon de provincie te functioneren na het opheffen van het civiele bestuur tussen Rijn en Wezer. Op dat moment behoorden het Siegerland, de Freier Grund en de Hickengrund nog niet tot de provincie. Deze gebieden waren in 1815 door Pruisen verworven door verdragen met de koning der Nederlanden en de hertog van Nassau. Pas nadat in 1817 het hertogdom Westfalen en de beide graafschappen Wittgenstein door het groothertogdom Hessen-Darmstadt waren overgedragen bereikte de provincie op 1 juni 1817 zijn definitieve omvang. Afgezien van enige kleine veranderingen (in 1850 toevoeging van het aandeel van Lippe in Lippstadt en in 1929 de overdracht van Osterfeld aan de Rijnprovincie) is de samenstelling van de provincie tot 1946 zo gebleven.

De historische samenstelling van de provincie is vermeld in onderstaande tabel.

Na de Tweede Wereldoorlog werd Westfalen in 1949 door de Britse bezetter met de noordelijke drie Regierungsbezirke van de Pruisische Rijnprovincie samengevoegd tot de deelstaat Noordrijn-Westfalen, waarmee in 1947 ook de vrijstaat Lippe werd verenigd.

Staten van het Heilige Roomse Rijk die opgenomen werden in de provincie

naam	opmerking
heerlijkheid Anholt	huis Salm
prinsbisdom Corvey
rijksstad Dortmund
heerlijkheid Gemen	sinds 1801 bezit van Boineburg-Bömelberg
Huckarde	in bezit Sticht Essen
graafschap Limburg (Lenne)	huis Bentheim
graafschap Lingen	het bovengraafschap, 1702 aan Pruisen
graafschap Mark	1614, 1666 aan Pruisen
vorstendom Minden	1648 aan Pruisen
prinsbisdom Münster	zuidelijke deel (Oversticht)
prinsbisdom Paderborn	1803 aan Pruisen
graafschap Ravensberg	1614, 1666 aan Pruisen
ambt Reckeberg	deel van prinsbisdom Osnabrück
vest Recklinghausen	deel van keurvorstendom Keulen
heerlijkheid Rheda	huis Bentheim
graafschap Rietberg	huis Kaunitz
vorstendom Siegen	in bezit van Nassau-Dillenburg
graafschap Steinfurt	huis Bentheim
graafschap Tecklenburg	1707 aan Pruisen
hertogdom Westfalen	in bezit van keurvorstendom Keulen
graafschap Wittgenstein-Berleburg
graafschap Wittgenstein-Hohenstein

Historische atlas: https://web.archive.org/web/20121112200530/http://www.lwl.org/westfaelische-geschichte/kar-zoom/1750-l.html

Bestuurlijke indeling

Regierungsbezirk Arnsberg

Stadsdistricten (Stadtkreise)

Bochum (sinds 1876)
Castrop-Rauxel (1928-1975; nu in het district Recklinghausen)
Dortmund (sinds 1875)
Hagen (sinds 1887)
Hamm (sinds 1901)
Herne (sinds 1906)
Hörde (in 1911-1928; nu stadsdeel van Dortmund)
Iserlohn (in 1907-1975; nu in de Märkischer Kreis)
Lüdenscheid (in 1907-1969; daarna district Lüdenscheid)
Lünen (in 1928-1975; nu in het district Unna)
Siegen (in 1923-1975; daarna district Siegen)
Wanne-Eickel (in 1926-1975; nu stadsdeel van Herne)
Wattenscheid (in 1926-1975, nu stadsdeel van Bochum)
Witten (tot 1975; nu in de Ennepe-Ruhr-Kreis)

Districten (Landkreise)

Altena(
Arnsberg
Bochum (in 1929 opgeheven; alle gemeenten werden stadsdelen van Bochum)
Brilon
Dortmund (in 1929 opgeheven; bijna alle gemeenten werden stadsdelen van Dortmund)
Ennepe-Ruhr(in 1929 uit de districten Hagen, Hattingen en Schwelm samengesteld)
Hagen (in 1929 opgeheven; daarna bij de stad Hagen en Ennepe-Ruhr-Kreis)
Hattingen (in 1929 opgeheven; daarna bij de stad Bochum en bij Ennepe-Ruhr-Kreis)
Hörde (in 1929 opgeheven; daarna bij de stad Dortmund en Iserlohn)
Iserlohn
Lippstadt
Lüdenscheid
Meschede
Olpe
Schwelm (in 1929 opgeheven; daarna bij Ennepe-Ruhr en de stad Wuppertal)
Siegen
Soest
Unna (tot 1930 als district Hamm)
Wittgenstein

Regierungsbezirk Minden

Stadsdistricten (Stadtkreise)

Bielefeld
Herford (in 1911-1968; daarna bij district Herford)
Minden (1816-1817; daarna bij district Minden)

Districten (Landkreise)

Bielefeld
Büren
Halle
Herford
Höxte
Lübbeck
Minden
Paderborn
Warburg
Wiedenbrück

Regierungsbezirk Münster

Stadsdistricten (Stadtkreise)

Bocholt (in 1923-1975; nu in het district Borken)
Bottrop (seit 1921)
Buer (in 1921-1928; nu stadsdeel van Gelsenkirchen)
Gelsenkirchen
Gladbeck (in 1921-1975; daarna stadsdeel van Bottrop, sinds 1976 weer zelfstandige stad)
Münster
Recklinghausen (in 1901-1975; nu in het district Recklinghausen)

Districten (Landkreise)

Ahaus
Beckum
Borken
Coesfeld
Lüdinghausen
Münster
Recklinghausen
Steinfurt
Tecklenburg
Warendorf

Eerste presidenten Oberpräsidenten

Externe links

Informationen und Ressourcen zur Geschichte Westfalens im Internet-Portal "Westfälische Geschichte"