Kwaspråk

Kwaspråk
Klassifisering:	Nigerkongo Voltakongo Sør-voltakongo Kwa-språk
Vidare inndeling:	Ega (enkeltspråk) Avikam-alaidan-språk Agneby-språk Attie (enkeltspråk) Potou-tano-språk Ga-dangme (enkeltspråk) Na-togo-språk Ka-togo-språk Gbe-språk Esuma (enkeltspråk) Cenka (enkeltspråk)
Tala i:	Elfenbenskysten Ghana Togo Benin Nigeria
Område:	Vest-Afrika
Talarar:	ca. 21 millionar
Kart som viser utbreiinga av nigerkongo-språka. Kwagruppa er merka med grønt.

Kwaspråka er ei språkgruppe som blir snakka i dei søraustre delane av Elfenbeinskysten, i Ghana, Togo og Benin, og det sørvestre hjørnet av Nigeria. Namnet vart danna i 1885 av Gottlob Krause og brukt av Westermann (1952) og Greenberg (1963). Det er avleidd av ordet for 'folk' i mange av kwa-språka, ord som inneheld rota kwa. Kwa-språka er ei grein av volta-kongospråk som igjen er ei gren av niger-kongospråk.

Bennett & Sterk (1977) har argumentert for at kwa opphavleg ikkje var ei gruppe av slektspråk, og dei gjer framlegg om å dele kwa-språka inn i tre grupper, jorubaspråk, igbospråk, medlemmar av benue-kongospråka, og dei «eigentlege» kwaspråka. Denne delmengda av kwaspråka blir no og då kalla for «nye kwa».

Kwaspråka kan delast inn i to grupper, nyo og vestbreiddespråk. Nyoguppa inneheld ca. 50 språk, framfor alt snakka i Ghana og sørlege Elfenbeinskysten, mellom anna akanspråka, ga-dangmespråka, anyi, baule, og potou-tanospråka (mellom anna guangspråk og logbaspråk).

Resten av kwaspråka blir kalla vestbreiddespråk fordi dei blir snakka på vestsida av Voltaelva i Ghana, Togo, Benin og sørvestre Nigeria. Av desse ca. 25 språka er gbespråka den største gruppa, med ca. 5 millionar talarar; andre språk er avatime, nyangbo-tafi og animere.

Sjå også

• Kruspråk
• Gurspråk

Kjelder

• Bennett, Patrick R. & Sterk, Jan P. (1977) 'South Central Niger-Congo: A reclassification'. Studies i African Linguistics, 8, 241–273.
• Hintze, Ursula (1959) Bibliographie der Kwa-Sprachen und der Sprachen der Togo-Restvölker (mit 11 zweifarbigen Sprachenkarten). Berlin: Akademie-Verlag.
• Stewart, John M. (1989) 'Kwa'. I: Bendor-Samuel & Hartell (eds.) The Niger-Congo languages. Lanham, MD: The University Press av America.
• Westermann, Diedrich Hermann (1952) Languages av West Africa (Handbook av African Languages Part II). London/New York/Toronto: Oxford University Press.

Bakgrunnsstoff

• Kwaspråkartiklar Arkivert 2012-03-02 ved Wayback Machine. ved journalofwestafricanlanguages.org (engelsk)
  Denne språkartikkelen er ei spire. Du kan hjelpe Nynorsk Wikipedia gjennom å utvide han.