Tokelauisk
| Tokelauisk gagana Tokelau | ||
| Klassifisering | Austronesisk Malayo-polynesisk Austleg Oseanisk Polynesisk Kjernepolynesisk Tokelauisk | |
| Bruk | ||
| Tala i |  Tokelau New Zealand
| |
| Tokelauisktalande i alt | 370 337[1] | |
| Skriftsystem | Det latinske alfabetet | |
| Språkkodar | ||
| ISO 639-2 | tkl | |
| ISO 639-3 | tkl | |
| Glottolog | toke1240
| |
Tokelauaisk er eit polynesisk språk i den malayopolynesiske greina av den austronesiska språkfamilien. Tokelauisk blir snakka av dei rundt 1 700 innbyggjarane på Tokelau, og dessutan av kring 2 900 personar på New Zealand. Eit av dei næraste slektsspråka er samoansk.[2]
Fonologi og ortografi
[endre | endre wikiteksten]Vokalar
[endre | endre wikiteksten]| Fremre | Bakre | |
|---|---|---|
| Sluttane | i | u |
| Mellomsluttane | e | o |
| Open | a |
Alle vokalane kan vere både korte og lange.
Kjelde: omniglot.com[3]
Konsonantar
[endre | endre wikiteksten]Stemde og ustemde konsonantar er separerte med |- teikn slik at den ustemde blir funne til venstre.
| Bilabial | Labiodental | Alveolar | Velar | Glottal | |
|---|---|---|---|---|---|
| Nasal | m | n | |||
| Plosiv | p | t | k | g | ||
| Frikativ | f | v | h | |||
| Approximant | l |
Kjelde: omniglot.com[3]
Ortografi
[endre | endre wikiteksten]Tokelauisk blir skrive med det latinske alfabetet. Lange vokalar blir markert med makron (t.d. ā for [aː]). Skriftsystemet for tokelauiske ord inneheld følgjande bokstavar: A, E, I, O, U, F, G, K, L, M, N, P, H, T, V.[3]
Tokelauisk i samfunnet
[endre | endre wikiteksten]Den første Bibelen på tokelauisk vart publisert i 2021. Sjølve omsetjingprosessen har teke 23 år og har vorte overvaka av Ioane Teao.[4] I kyrkjene har ein tradisjonelt nytta samoisk, dette kjem å bli endra når heile Bibelomsetjing blir fullført. Den nye Bibelen er basert på det engelsk og samoanska Bibelen.[5]
Ein årleg fest er det tokelauiske språkets veke (engelsk: Tokelau Language Week, tokelauisk: Te vāiaho o te gagana Tokelau) som bli feira for å utvida medvitet om språket og den tokelauanska kulturen. Under veka lærer den eldre generasjonen ut tradisjonar til yngre generasjonar.[6]
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- ↑ Ethnologue-tal frå 1999
- ↑ «Glottolog 4.2.1 - Tokelau». glottolog.org. Henta 12. mai 2020.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 «Tokelauan language, alphabet and pronunciation». omniglot.com. Henta 12. mai 2020.
- ↑ «Translation work completed on world’s first Tokelauan Bible» (på engelsk). Anglican Communion News Service. 19. juli 2019. Henta 13. mai 2020.
- ↑ «Tokelauan community changing the language of God from Samoan» (på engelsk). RNZ News. 25. oktober 2017. Henta 13. mai 2020.
- ↑ «Tokelau Language Week: 'Treasures of our culture'». RNZ (på engelsk). 30. oktober 2019. Henta 12. mai 2020.
- Denne artikkelen bygger på «Tokelauanska» frå Wikipedia på svensk, den 18. oktober 2024.