Guilhèm de Belibasta

Guilhèm de Belibasta

Nom	(oc) Guilhem Bélibaste
Biografia
Naissença	1280 (Gregorian) Cubièira
Mòrt	24 Agost de 1321  (40/41 ans) Vilaroja de Termenés
Donadas personalas
Nacionalitat	Francesa
Religion	catarisme
Activitat
Profession	pastor (ca)

Guilhèm Belibasta, nascut vèrs 1280 a Cubièra, es lo darrièr "bon òme" ou "perfièch" catar conegut. Foguèt cremat viu en 1321 a Vilaroja de Termenés.

Nasquèt a Cubièra dins una familha del costat de la cause catara. Vèrs 1305, dins una batèsta, tuèt Bertomieu Garnièr, un pastre de Vilaroja de Termenés. Jutjat copable, fugiguèt en abandonant femna, enfant e bens.
Per se recaptar, se n'anèt amb de catars. Foguèt iniciat e lèu ordonat "perfièch" a Rabastens a çò de Felip d'Alairac, e faguèt la coneissença de Raimon de Castèlnòu, un dels mai emblematics dels darrièrs perfièchs de l'epòca. Capturat amb los seus companhs e mandat a la preson de Carcassona, capitèt a fugir en Catalonha. Aprèp èsser demorat un temps en Empordan se fixèt lèu prèp de Valéncia, dins la ciutat de Morella. Exerciguèt la foncion de predicaire dins una pichona comunautat catara, constituida subretot d'exiliats occitans, que gaireben totes èran establits a Sant Mateu, majoritàriament de refugiats originaris del vilatge de Montalhon. Faguèt qualques dècas amb la règla, en avent entre autre un enfant amb sa concubina, Raimonda Martin. Al començament de la grossessa per paur de veire son autoritat esperituala s'afondrar, faguèt portar la paternitat de l'enfant a Pèire Maurin, pastre de Montalhon e lo seu amic d'enfança, en organizant un maridatge aviat, lo cacèt sul còp per gelosiá tot en fasent creire que l'enfant èra lo fruch de las jòias de la nuèch de noça.

Lo castèl de Vilaroja de Termenés, ont Belibasta foguèt cremat viu.

Belibasta foguèt traït par Naut Sicre, un "fidèl catar" agent doble enviat per l'Inquisicion, motivat a l'encòp pel desir de lavar la mòrt de sa maire, cremada sul lenhièr coma fidèla erètja mas tanben per cupiditat. Sicre lo convencèt de tornar en Lengadòc per se far ordonar "perfièch" tornarmai. Foguèt alara arrestat sul camin de Tírvia, empresonat al castèl de Castèlbon (prèp de La Seu d'Urgèl) qu'aparteniá al Comte de Fois, jutjat a Carcassona, e cremat viu dins la cort del castèl de Vilaroja de Termenés qu'aparteniá a l'evescat de Narbona. La causida de Vilaroja sembla dictat per la volontat de mostrar la poténcia de la justícia qu'aviá ja condemnat per contumàcia Guilhèm Belibasta pel murtre d'un pastre originari justament de Vilaroja.

Bibliografia

• (fr)Gauthier Langlois, « Belibasta, lo darrièr perfièch catar occitan », Paratge, 2012.
• (fr)Henri Gougaud, Bélibaste, Points, 1982 (roman istoric)

«Aquel libre es pas una biografia de G. Belibasta, mas un roman inspirat per la vida d'aquel darrièr catar... Çò que se sap de la veritat (o de l'aparéncia) istorica i ten una plaça respectable, mas non exclusiva. L'autor torna los amators de documents bruts a la font que pose d'esperel: lo registre d'Inquisicion de Jaume Fornièr, tradusit [en francés] del latin medieval per Jean Duvernoy ... Avertiment de l'autor.»

• (fr)Emmanuel Le Roy Ladurie, Montaillou, village occitan de 1294 à 1324, Gallimard, 1975.
• (fr)Anne Brenon, Le Vrai Visage du Catharisme, Ed. Loubatières, 1991.
• (fr)René Weiss, Les Derniers Cathares 1290 - 1329, París, Fayard, prefàcia d'Emmanuel Le Roy Ladurie

Notas e referéncias

• Wikidata: Q2096439