Nicolau Ier (papa)
Nicolau Ièr lo Grand (vèrs 800, Roma - 13 de novembre de 867, Roma) foguèt lo 106en papa de la Glèisa Catolica Romana dau 24 d'abriu de 858 au 13 de novembre de 867. Succediguèt a Beneset III (855-858) e foguèt remplaçat per Adrian II (867-872).
Nascut dins una familha modèsta de Roma, acomencèt sa carriera au palais de Latran e venguèt sota-diague dins lo corrent dau pontificat de Leon IV (847-855). A la mòrt de Beneset III, foguèt elegit papa gràcias au sostèn de l'emperaire Loís II. Pasmens, capitèt rapidament de venir una figura majora de la vida religiosa e diplomatica dau continent europèu.
Regardant leis afaires religiós, capitèt d'impausar son autoritat ai metropolitas, especialament a l'arquevesque Joan VIII de Ravena que foguèt excomunicat après una temptativa d'usurpacion dei poders temporaus e espiritualas de la papautat. En Orient, capitèt de se mesclar ai querèlas entre lei partisans dei dos pretendents au Patiarcat de Constantinòple. Mandèt tanben d'evesques en Bulgaria per ajudar la formacion d'una glèisa locala après lo refús dei Bizantins. Definiguèt tanben lei divergéncias principalas entre lei Glèisas d'Occident e d'Orient. En 867, per l'ensems d'aquelei manòbras, foguèt excomunitat per lo patriarca Foci de Constantinòple.
Pertocant lei questions diplomatics de son periòde, Carles lo Calvet li demandèt d'arbitrar lei conflictes entre son fraire e eu puei entre sei fius e eu. Intervenguèt tanben dins l'afaire dau divòrci de Lotari II e excomuniquèt leis arquevesques de Trèva e de Colonha qu'avián acceptat la repudiacion de la frema dau rèi de Lotaríngia. Maugrat una ataca de Loís II, fraire de Lotari, Nicolau Ièr resistèt e mantenguèt sa posicion fins a sa mòrt.
Es considerat coma lo premier papa que revendiquèt d'un biais clar la primautat dau poder pontificau sus lo poder imperiau.