Olimpiadukižat

Olimpiadukižat ollah suuret rahvahienvälizet monilajizet sportukilbailut, kuduat pietäh kerran nelläs vuvves Rahvahienvälizen olimpiadukomitietan suojelukses.

Histourii

Nygyaigazet olimpiadukižat perustutah antiekan aijan Olimpas Gretsies piettylöin Olimpiadukižoin perindöh. Olimpiadukižat oldih uskondokul’tan ozannu. Olimpua griekkalazet piettih pyhänny kohtannu. Nygyaigazet olimpiadukižat piettih enzimäzen kerran Afiinois vuonnu 1896. Vuvven 1924 algajen kižat on juattu kezä- da talviolimpiadukižoih da vuvvessah 1992 kezä- da talvikižat piettih samannu vuonnu. Ga sit vuvven 1994 algajen talvikižat pietäh kezäkižoin jälles kahten vuvven peräs. Vuozinnu 1912-1948 piettih olimpiakižoin yhtes sežo olimpiadukižoin taidekilbailuloi. Nygöi pietäh Paraolimpiadukižat niistiiristikanzoih niškoi.

Olimpiadukižoin simvolat

Olimpiadukižoin simvolu on viizi kiinitetty olimpiadurengastu, kuduat merkitäh 5 muailman eländyozua olimpiaduliikehes. Ylärivin rengahien värit ollah: valpahansinine, mustu da ruskei. Alarivin rengahien värit ollah: keldaine da vihandu. Valpahansine rengas merkiččöy Jevrouppua, keldaine rengas – Aaziedu, mustu rengas – Afriekkua, vihandu rengas – Avstrualiedu, ruskei rengas – Ameriekkua. Olimpiadukižoil on omat embliemu da flagu. Embliemu on olimpiadurengahat.

Sendäh gu nygyaigazet olimpiadukižat jatketah antiekan olimpiadukižoin perindyö, enne kižoi sytytetäh olimpiadutuli Olimpian lehtimečas Grecies, kuduas se vietäh kižakohtale.

Olimpiadukižoin luvettelo

Kezäolimpiadukižat

Oldih heitetty

Vuozi		Kohtu	Mua
1896	I	Afiinat	Gretsii
1900	II	Pariižu	Frantsii
1904	III	Saint Louis	Amerikan Yhtysvallat
1908	IV	Riimu → London	Itualii → Yhtys Kuningaskundu
1912	V	Stokgol'mu	Ruočči
1916	VI	Berlin	Germuanii
1920	VII	Antverpen	Bel’gii
1924	VIII	Pariižu	Frantsii
1928	IX	Amsterdamu	Alangomuat
1932	X	Los Angeles	Amerikan Yhtysvallat
1936	XI	Berlin	Natsi-Germuanii
1940	XII	Tokio → Helsinki	Japounii → Suomi
1944	XIII	London	Yhtys Kuningaskundu
1948	XIV	London	Yhtys Kuningaskundu
1952	XV	Helsinki	Suomi
1956	XVI	Mel’burn	Avstrualii
1960	XVII	Riimu	Itualii
1964	XVIII	Tokio	Japounii
1968	XIX	Mehiko	Meksikku
1972	XX	München	Germuanii
1976	XXI	Montreal	Kanuadu
1980	XXII	Moskovu	Nevvostoliito
1984	XXIII	Los Angeles	Amerikan Yhtysvallat
1988	XXIV	Seul	Suvi-Korea
1992	XXIV	Barselona	Ispuanii
1996	XXV	Atlanta	Amerikan Yhtysvallat
2000	XXVI	Sidnei	Avstrualii
2004	XXVII	Afiinat	Gretsii
2008	XXVIII	Pekin	Kitai
2012	XXIX	London	Yhtys Kuningaskundu
2016	XXX	Rio de Janeiro	Braziilii
2020	XXXI	Tokio	Japounii

Kezäolimpiadukižat 1896, Afiinat, Gretsii
Kezäolimpiadukižat 1900, Pariižu, Frantsii
Kezäolimpiadukižat 1904, Saint Louis, Šablonu:Muatiijot/Yhtysvallat
Kezäolimpiadukižat 1908, Riimu, Itualii >London, Brituanii
Kezäolimpiadukižat 1912, Stokgol’mu, Ruočči
Kezäolimpiadukižat 1916, Berlin, Germuanii: ei pietty enzimäzen muailmanvoinan periä
Kezäolimpiadukižat 1920, Antverpen Bel’gii
Kezäolimpiadukižat 1924, Pariižu, Fransii
Kezäolimpiadukižat 1928, Amsterdamu, Alangomuat
Kezäolimpiadukižat 1932, Los Angeles, Šablonu:Muatiijot/Yhtysvallat
Kezäolimpiadukižat 1936, Berlin, Germuanii
Kezäolimpiadukižat 1940, Tokio, Japounii > Helsinki, Suomi: ei pietty toizen muailmanvoinan periä
Kezäolimpiadukižat 1944, London, Brituanii: ei pietty toizen muailmanvoinan periä
Kezäolimpiadukižat 1948, London, Brituanii
Kezäolimpiadukižat 1952, Helsinki, Suomi
Kezäolimpiadukižat 1956, Mel’burn Avstrualii
Kezäolimpiadukižat 1960, Riimu, Italii
Kezäolimpiadukižat 1964,Tokio, Japounii
Kezäolimpiadukižat 1968, Mehiko, Meksikku
Kezäolimpiadukižat 1972, Mynhen, Germuanii
Kezäolimpiadukižat 1976, Monreal, Kanuadu
Kezäolimpiadukižat 1980, Moskovu, Nevvostoliito
Kezäolimpiadukižat 1984, Los Angeles, Šablonu:Muatiijot/Yhtysvallat
Kezäolimpiadukižat 1988, Seul, Suvi-Korea
Kezäolimpiadukižat 1992, Barselona, Espuanii
Kezäolimpiadukižat 1996, Atlanta, Šablonu:Muatiijot/Yhtysvallat
Kezäolimpiadukižat 2000, Sidnei, Avstrualii
Kezäolimpiadukižat 2004, Afiinat, Gretsii
Kezäolimpiadukižat 2008, Pekin, Kitai
Kezäolimpiadukižat 2012, London, Brituanii
Kezäolimpiadukižat 2016, Rio de Janeiro Braziilii
Kezäolimpiadukižat 2020, Tokio, Japounii

Talviolimpiadukižat

Oldih heitetty

Vuozi		Kohtu	Mua
1924	I	Šamoni	Frantsii
1928	II	Sankt Morits	Šveitsarii
1932	III	Lake Placid	Amerikan Yhtysvallat
1936	IV	Garmiš-Partenkirhen	Natsi-Germuanii
1940	(V)	Sapporo → Sankt Morits → Garmiš-Partenkirhen	Japounii → Šveitsarii → Natsi-Germuanii
1944	(V)	Kortina d’Amprezzo	Itualii
1948	V	Sankt Morits	Šveitsarii
1952	VI	Oslo	Norviegii
1956	VII	Kortina d’Amprezzo	Itualii
1960	VIII	Skvo Velli	Amerikan Yhtysvallat
1964	IX	Insbruk	Avstrii
1968	X	Grenobl’	Frantsii
1972	XI	Sapporo	Japounii
1976	XII	Insbruk	Avstrii
1980	XIII	Lake Placid	Amerikan Yhtysvallat
1984	XIV	Sarajevo	Jugoslavii
1988	XV	Kalgari	Kanuadu
1992	XVI	Al’bervil’	Frantsii
1994	XVII	Lillehammer	Norviegii
1998	XVIII	Nagano	Japounii
2002	XIX	Salt Lake City	Amerikan Yhtysvallat
2006	XX	Torino	Itualii
2010	XXI	Vankuver	Kanuadu
2014	XXII	Soči	Ven'a
2018	XXIII	Pyeongchang	Korean tazavaldu
2022	XXIV	Pekin	Kitai

Talviolimpiadukižat 1924, Šamoni, Fransii
Talviolimpiadukižat 1928, Sankt Morits, Šveitsarii
Talviolimpiadukižat 1932, Lake Plasid, Šablonu:Muatiijot/Yhtysvallat
Talviolimpiadukižat 1936, Garmiš-Partenkirhen, Germuanii
Talviolimpiadukižat 1940, Sapporo, Japounii > Sankt Morits, Šveitsarii > Garmiš-Partenkirhen, Germuanii: ei pietty toizen muailmanvoinan periä
Talviolimpiadukižat 1944, Kortina d’Amprezzo, Itualii: ei pietty toizen muailmanvoinan periä
Talviolimpiadukižat 1948, Sankt Morits, Šveitsarii
Talviolimpiadukižat 1952, Oslo, Norviegii
Talviolimpiadukižat 1956, Kortina d’Amprezzo, Itualii
Talviolimpiadukižat 1960, Skvo Velli, Šablonu:Muatiijot/Yhtysvallat
Talviolimpiadukižat 1964, Insbruk, Avstrii
Talviolimpiadukižat 1968, Grenobl’ Fransii
Talviolimpiadukižat 1972, Sapporo, Japounii
Talviolimpiadukižat 1976, Insbruk, Avstrii
Talviolimpiadukižat 1980, Lake Placid, Šablonu:Muatiijot/Yhtysvallat
Talviolimpiadukižat 1984, Sarajevo, Jugoslavii
Talviolimpiadukižat 1988, Kalgari, Kanuadu
Talviolimpiadukižat 1992, Al’bervil’ Fransii
Talviolimpiadukižat 1994, Lillehammer, Norviegii
Talviolimpiadukižat 1998, Nagano, Japouni
Talviolimpiadukižat 2002, Salt Lake City, Šablonu:Muatiijot/Yhtysvallat
Talviolimpiadukižat 2006, Torino, Itualii
Talviolimpiadukižat 2010, Vankuver, Kanuadu
Talviolimpiadukižat 2014, Soči, Ven'a
Talviolimpiadukižat 2018, Phen’jan Korean tazavaldu
Talviolimpiadukižat 2022, Pekin, Kitai