Domicjan

Domicjan, Domitianus, Titus Flavius Domitianus, Imperator Caesar Domitianus Augustus (ur. 24 października 51, Rzym; zm. 18 września 96 tamże) – syn Wespazjana i Domitilli Starszej, brat Tytusa Flawiusza i Domitilli Młodszej, cesarz rzymski z dynastii Flawiuszy panujący od 14 września 81 do 18 września 96 roku n.e.

Domicjan

Titus Flavius Domitianus

Cesarz rzymski
Okres	od 14 września 81 do 18 września 96
Poprzednik	Tytus Flawiusz
Następca	Nerwa
Dane biograficzne
Dynastia	Flawiusze
Data i miejsce urodzenia	24 października 51 Rzym
Data i miejsce śmierci	18 września 96 Rzym
Przyczyna śmierci	zabójstwo
Ojciec	Wespazjan
Matka	Domitilla Starsza
Rodzeństwo	Tytus Flawiusz Domitilla Młodsza
Żona	Domicja Longina
Moneta

Życiorys

W początkach swojego panowania w roku 82 osobiście poprowadził siłami 9 legionów wyprawę wojenną przeciwko germańskim plemionom Chattów, których pokonał i odepchnął w głąb Germanii, rozszerzając Agri Decumates. Z tego tytułu odbył uroczysty triumf i przyjął przydomek Germanicus w roku 85.

W samym roku Dakowie najechali na prowincję Mezję. Po sprowadzeniu posiłków, w tym jednego legionu z Brytanii, Rzymianie ruszyli do kontrofensywy zakończonej klęską (zniszczono cały legion V Alaude). W 88 roku w rejon działań wojennych przybył osobiście Domicjan, lecz wobec groźby najazdu plemion Jazygów, Markomanów, Kwadów oraz buntu wznieconego przez Saturninusa, namiestnik Górnej Germanii, został zmuszony do zawarcia pokoju z władcą Daków w roku 89. Uznał go za króla, obiecał coroczne subsydia pieniężne oraz dostarczenie specjalistów od fortyfikacji obronnych, licząc na Daków jako sojuszników przeciw innym agresywnym plemionom. Ich władca Decebal miał natomiast zwrócić jeńców wojennych oraz wydać część broni, czego nie uczynił.

W roku 92 cesarz podjął wyprawę przeciwko Jazygom, Kwadom i Markomanom.

Przeprowadził reformy w administracji państwa, powołując ekwitów na wysokie stanowiska w kancelariach cesarskich zamiast wyzwoleńców, a do pobierania podatków wyznaczył państwową służbę z nadzorującymi prokuratorami i zakończył działalność prywatnych spółek publikanów pobierających podatki. Wyższe stanowiska w armii również powierzał ekwitom, pomijając senatorów. Dokończył budowę Koloseum.

Był dwukrotnie żonaty z Domicją Longiną. Został zamordowany w pałacu cesarskim w Rzymie, w wyniku spisku pretorianów, cesarskiego szambelana i cesarzowej Domicji.

Bibliografia

• Krawczuk A., Poczet cesarzy rzymskich, Iskry, Warszawa 2006.
• Słownik cesarzy rzymskich (red. J. Prostko-Prostyński), Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2001.

Literatura tematu

• Boruch W., Aspekty polityczne i ideologiczne panowania cesarza Domicjana (81–96 r. po Chr.) w świetle mennictwa imperialnego, Poznań 2002.
• Cary M., Scullard H. H., Dzieje Rzymu. Od czasów najdawniejszych do Konstantyna. t. 1, Warszawa 1992.
• Krawczuk A, Poczet cesarzowych Rzymu, Iskry, Warszawa 2006.
• Słownik cesarzy rzymskich (red. J. Prostko-Prostyński), Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2001.
• Władcy i wodzowie starożytności. Słownik (red. P. Iwaszkiewicz, W. Łoś, M. Stępień), Warszawa 1998.
• Swetoniusz, Żywoty cezarów, Ossolineum, Wrocław 1987.
• Tacyt, Dzieła, t. 1–2, Warszawa 1957, 2004.

Linki zewnętrzne

• De Imperatoribus Romanis