Żytno (gmina)
Żytno – gmina wiejska w województwie łódzkim, w powiecie radomszczańskim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie częstochowskim.
gmina wiejska | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||
Powiat | |||||
TERC |
1012142 | ||||
Wójt |
Mirosław Ociepa | ||||
Powierzchnia |
197,62 km² | ||||
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności |
| ||||
• gęstość |
26,6 os./km² | ||||
Nr kierunkowy |
34 | ||||
Tablice rejestracyjne |
ERA | ||||
Adres urzędu: ul. Krótka 497-532 Żytno | |||||
Szczegółowy podział administracyjny | |||||
| |||||
Położenie na mapie powiatu | |||||
50°56′00″N 19°38′00″E/50,933333 19,633333 | |||||
Strona internetowa | |||||
Biuletyn Informacji Publicznej |
Siedziba gminy to Żytno.
Według danych z 31 grudnia 2011[2] gminę zamieszkiwało 5425 osób.
Historia gminy
edytujOd XV do XVIII wieku Żytno posiadało prawa miejskie. Ziemiami będącymi obecnie w gminie Żytno władały znane rody szlacheckie m.in.: Borzykowscy herbu Abdank, Pągowscy herbu Doliwa, Pukarzewscy herbu Śreniawa, Rędzińscy herbu Zadora, Życieńscy herbu Zadora, Ostrowscy herbu Korab, Siemieńscy herbu Leszczyc, Majowie herbu Starykoń, Moszyńscy herbu Łodzia, Koniecpolscy herbu Pobóg.
W gospodarce na terenie gminy dominowało rolnictwo. Od XIX wieku zaczęto tu uprawiać na skalę przemysłową buraki cukrowe i chmiel oraz powstały stadniny koni oraz stawy rybne. W XIX wieku następuje rozwój drobnego przemysłu (kuźnice, cegielnie, młyny, tartaki, gorzelnie, cukrownie). Mieszkańcy gminy brali czynny udział w powstaniach narodowych oraz w walkach partyzanckich w okresie II wojny światowej. W XIX i XX wieku w wielu miejscowościach na terenie gminy funkcjonowały szkoły oraz prowadzono aktywne życie kulturalne. W 1973 roku z połączenia trzech gromad: Borzykowy, Maluszyna i Żytna, powstała gmina Żytno.
Położenie gminy
edytujGmina Żytno położona jest w południowo-zachodniej części powiatu radomszczańskiego. Siedzibą władz administracyjnych i samorządowych jest Żytno. Powierzchnia gminy znajduje się w zlewni rzeki Pilicy, która od strony wschodniej stanowi jej naturalną granicę. Blisko 50% jej powierzchni pokrywają lasy. Przez teren gminy przebiega droga krajowa Radomsko – Włoszczowa oraz sieć dróg wojewódzkich i gminnych, stanowiących dogodne połączenia komunikacyjne. W oparciu o wytwarzane produkty rolnictwa, występują możliwości rozbudowy przemysły rolno-spożywczego. Wykorzystując surowce i materiały, takie jak piasek, żwir i glina można produkować w dużym zakresie materiały budowlane. Dużo lasów, wód i czystego powietrza sprzyja rozwojowi agroturystyki.
Rezerwaty przyrody
edytujNa terenie gminy znajduje się rezerwat przyrody Dębowiec chroniący naturalny grąd z lipą szerokolistną na krańcach zasięgu oraz łęg wiązowo-jesionowy z rzadkimi roślinami zielnymi[3].
Struktura powierzchni
edytujWedług danych z roku 2002[4] gmina Żytno ma obszar 197,62 km², w tym:
- użytki rolne: 51%
- użytki leśne: 39%
Gmina stanowi 13,69% powierzchni powiatu.
Demografia
edytujDane z 31 grudnia 2011[2]:
Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
---|---|---|---|---|---|---|
jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
populacja | 5425 | 100 | 2634 | 49 | 2791 | 51 |
gęstość zaludnienia (mieszk./km²) |
28 | - | - |
- Piramida wieku mieszkańców gminy Żytno w 2014 roku[1].
Miejscowości w gminie
edytuj- Wsie sołeckie: Borzykowa, Borzykówka, Budzów, Ciężkowiczki, Czechowiec, Grodzisko, Kozie Pole, Łazów, Maluszyn, Mała Wieś, Mosty, Pągów, Pierzaki, Polichno, Pukarzów, Rędziny, Rogaczówek, Sady, Sekursko, Silnica, Silniczka, Sudzinek, Żytno
- Miejscowości niesołeckie: Barycz, Bugaj, Czarny Las, Ewina, Ferdynandów, Jacków, Jatno, Kąty, Kolonia Czechowiec, Magdalenki, Sudzin, Załawie
- Osady: Czech, Folwark, Fryszerka, Nurek, Sowin
- Kolonie: Brzeziny, Ignaców, Kępa, Pławidła, Rędziny (kolonia), Wymysłów
- Przysiółek: Turznia
Sąsiednie gminy
edytujDąbrowa Zielona, Gidle, Kluczewsko, Kobiele Wielkie, Koniecpol, Wielgomłyny, Włoszczowa
Przypisy
edytuj- ↑ a b Gmina Żytno w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-15] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ a b POWIERZCHNIA I LUDNOŚĆ W PRZEKROJU TERYTORIALNYM W 2011 R.. GUS. [dostęp 2011-08-10]. (pol.).
- ↑ Rejestr Form Ochrony Przyrody prowadzony przez Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Łodzi (stan na 08.09.2014 r.). [dostęp 2015-01-26].
- ↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).