Étienne Schlumberger
Étienne Schlumberger (ur. 20 marca 1915 w Paryżu, zm. 9 września 2014 w Crozon) – francuski inżynier wojskowy, komandor, dowódca okrętów podwodnych.
 komandor
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
9 września 2014 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Późniejsza praca |
inżynier w Shell |
| Odznaczenia | |
       
| |
Biografia
edytujUrodził się 20 marca 1915 w 8. dzielnicy Paryża jako syn inżyniera, kapitana lotnictwa, poległego w 1915. Uczęszczał do Lycée Janson-de-Sailly oraz Lycée Louis-le-Grand. W 1936 wstąpił do École polytechnique na kierunek inżynierii morskiej, odbył rejs szkoleniowy na okręcie szkolnym „Jeanne d’Arc”. Po ukończeniu szkoły otrzymał przydział do portu wojennego w Cherbourgu do wydziału remontowego okrętów podwodnych[1].
19 czerwca 1940, przed nadejściem Niemców zorganizował holowanie czterech okrętów podwodnych do Anglii, w lipcu dołączył do sił Wolnej Francji[1]. Otrzymał awans na porucznika marynarki (enseigne de vaisseau de 1re classe) oraz przydział na awizo „Commandant Duboc”. Brał udział w bitwie pod Dakarem jako zastępca Georges'a Thierry'ego d'Argenlieu, dowódcy grupy okrętów. Po nieudanej próbie przejęcia kolonii, generał de Gaulle wysłał do portu dwie motorówki z oficerami marynarki, mającymi dostarczyć pismo do gubernatora Dakaru, Boissona. Okręty Wolnej Francji korzystając z mgły podeszły tuż pod redę. Próba dostarczenia pisma nie powiodła się i w obliczu groźby aresztowania parlamentariusze opuścili port, lecz zostali ostrzelani z broni maszynowej przez holownik (ranny został m.in. kmdr ppor. d’Argenlieu)[2]. Następnie uczestniczył w kampanii o Gabon na pokładzie awiza „Savorgnan de Brazza”, który został ostrzelany przez vichystowski „Bougainville”, „Savorgnan de Brazza” odpowiedział ogniem niszcząc przeciwnika[3].
Po awansie na kapitana marynarki wrócił na „Commandant Duboc” jako pierwszy oficer. Brał udział w kampanii abisyńskiej oraz w bitwie o Atlantyk[1].
9 lutego 1942 został wyznaczony na pierwszego oficera okrętu podwodnego „Junon”, który wykonywał patrole oraz misje specjalne (przerzucał agentów oraz komandosów) do Norwegii na Morzu Północnym[1]. W marcu 1943 objął dowództwo okrętu i przyprowadził go do stoczni remontowej w Algierze, po czym wrócił wraz z załogą do Anglii aby obsadzić okręt podwodny „Morse”[1].
Skazany 7 kwietnia 1943 na dożywotnią karę ciężkich robót, degradację oraz konfiskatę majątku przez sąd morski w Tulonie, został zrehabilitowany przez sąd apelacyjny w Aix-en-Provence 4 grudnia 1944[4].
W styczniu 1945 został wezwany do sztabu admirała d'Argenlieu (dowodzącego siłami francuskiej marynarki wojennej na Morzu Północnym), a w kwietniu awansował na stopień komandora podporucznika (capitaine de corvette). Towarzyszył admirałowi na konferencji w San Francisco, a następnie w Indochinach, kiedy jego przełożony został mianowany Wysokim Komisarzem[1].
W czerwcu 1947 został dyrektorem studiów w école navale, później zajmował rożne stanowiska, dowodził między innymi niszczycielem eskortowym „Sénégalais” oraz niszczycielem „Kléber”. W październiku 1949 awansował do rangi komandora porucznika (capitaine de frégate). W 1953 odszedł z marynarki wojennej jako komandor rezerwy (capitaine de vaisseau de réserve)[1].
Dołączył do firmy Shell, dla której projektował tankowce. W 1975 przeszedł na emeryturę. Zmarł w Crozon 9 września 2014[1].
Twórczość
edytuj- 1940-1944. W: Étienne Schlumberger: L'honneur et les rebelles de la Marine française. Paryż: Maisonneuve & Larose, 2004, s. 264. ISBN 978-2-7068-1820-2. (fr.).
- 1940-1944. W: Étienne Schlumberger, Alain Schlumberger: Les combats et l'honneur des Forces navales françaises libres. Paryż: le Cherche Midi, 2007, s. 347. ISBN 978-2-7491-1017-2. (fr.).
Odznaczenia
edytuj
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h Biographie
- ↑ Andrzej Perepeczko, Od Mers el-Kebir do Tulonu, Gdańsk: Wyd. Morskie, 1979, ISBN 83-215-3231-4, OCLC 830949151.
- ↑ Le combat fratricide de Libreville du 9 novembre 1940.
- ↑ Annulation de la condamnation d'Étienne Schlumberger. [w:] Fondation de la France libre [on-line]. (fr.).
- ↑ Dekret z dnia 11 lipca 2014
- ↑ Dekret z dnia 17 listopada 1945
- ↑ Dekret z dnia 24 kwietnia 1946
- ↑ - Mémoire des hommes. [w:] www.memoiredeshommes.sga.defense.gouv.fr [on-line].
Linki zewnętrzne
edytuj- Biographie na stronie l'Ordre de la Libération.
- Biographie sur le site X-Résistance.
- Message d'Étienne Schlumberger, kwiecień 2011
- Rencontre 17 czerwca 2011 spotkanie z Étienne Schlumbergerem.