Wikipedia

1 Pułk Ułanów (Królestwo Kongresowe)

Ten artykuł dotyczy 1 Pułku Ułanów Królestwa Kongresowego. Zobacz też: 1 Pułk Ułanów.

1 Pułk Ułanów – oddział jazdy Wojska Polskiego Królestwa Kongresowego.

1 Pułk Ułanów
Ilustracja
Historia
Państwo

 Królestwo Polskie

Sformowanie

1815

Rozformowanie

1831

Tradycje
Kontynuacja

1 Pułk Ułanów Krechowieckich

Dowódcy
Pierwszy

płk Jan Tomicki

Działania zbrojne
powstanie listopadowe
Organizacja
Dyslokacja

województwo lubelskie

Rodzaj wojsk

Jazda

Podległość

Dywizja Ułanów

Oficer i kawalerzysta 1 pułku ułanów okresu powstania listopadowego
Książę Oranii Wilhelm- patron i szef 1 pułku ułanów
Tradycje pułku w II RP kontynuował 1 pułk Ułanów Krechowieckich
Ułan 1 pułku ułanów

Formowanie i zmiany organizacyjne

edytuj

Sformowany w 1815[1]. Od 5 czerwca 1825 - Pułk Ułanów Jego Królewiczowskiej Mości Księcia Oranii Nr 1[2]. Składał się z czterech szwadronów i piątego rezerwowego. Szwadrony pierwszy i drugi stanowiły 1 dywizjon, a trzeci i czwarty wchodziły w skład 2 dywizjonu. Szwadron dzielił się na dwa półszwadrony, każdy półszwadron na dwa plutony, każdy pluton na półplutony czyli sekcje. Pluton dzielił się także na oddziały, czyli trójki, po trzy roty każdy[3]. Wchodził w skład 1 brygady Dywizji Ułanów Królestwa Kongresowego[4].

Ubiór

edytuj

Barwą pułku był kolor karmazynowy[5]. Kurtka ułańska granatowa z wyłogami i wypustkami i kołnierzem barwy karmazynowej[a] Czapka barwy karmazynowej[a]. Na kokardach przy czapkach oficerowie nosili złocone krzyże kawalerskie.

Kołnierze na surdutach, lejbikach i płaszczach barwy karmazynowej. Na guzikach i na czapkach numer 1.

 Chorągiewki ułanów karmazynowo-białe[5].

Konie

edytuj

Pułk posiadał konie gniade[5].

  • 1 szwadron - konie jednostajnej maści
  • 2 szwadron - konie mogły mieć gwiazdki na czole
  • 3 szwadron - konie mogły mieć gwiazdki, strzałki i pęciny
  • 4 szwadron - konie mogły mieć łysiny
  • trębacze - konie gniado-srokate

Konie żołnierskie miały ogony obcięte do kolon i przerywane. Konie oficerskie - anglizowane.

Dyslokacja

edytuj

Stanowisko: województwo lubelskie[1]. Miejsce dyslokacji w 1830

Żołnierze pułku

edytuj

Szef pułku – J. K. M. Następca Tronu Niderlandzkiego Książę Oranii[1].
Dowódcy pułku[1]:

  • płk Jan Tomicki
  • płk Ludwik Bukowski (od 1830)
  • ppłk Aleksander Konopka (28 lutego 1831, zmarł 23 kwietnia 1831),
  • ppłk Lucjan Borkowski.

Oficerowie

  • mjr Edward Gierałdowski (1788-?)
  • kpt Ignacy Godlewski (1788-?)
  • kpt. Paweł Jaroszewicz (1787-1840)
  • kpt. Łukasz Sulejewski (1778-1840)
  • por. Tomasz Strzemieczny (1795-1879)
  • por. Michał Kośmiński (1791-?)
  • por. Michał Szweycer
  • ppor. Jan Bartkowski
  • ppor. Feliks Gołęmbiowski (1791-?)
  • ppor. Michał Jobkiewicz (1799-1857)

Żołnierze

  • podoficer Adam Kniaziewicz (1800-?)
  • podoficer Karol Krasuski (1805-?)
  • podoficer Jan Korolkiewicz (1798-?)
  • wach. plut. Maciej Roguski (1800-1870)
  • wach. plut. Andrzej Dyski (1803-1852)
  • ks. Mikołaj Kotarski (1787-1865)
  • tow. Szymon Angierda (1794-1843)
  • tow. Jan Bogdanowicz (1800-?)
  • tow. Jan Filipek (1798-?)
  • tow. Jan Górski (1791-?)
  • tow. Piotr Górski (1789-1839)
  • tow. Walenty Jakrzyński (1792-?)
  • tow. Antoni Kopiński (1797-?)
  • tow. Wojciech Oleksiewicz (1796-?)
  • tow. Marceli Olszewski (1804-?)
  • tow. Piotr Sitawski (1791-?)
  • tow. Antoni Sucharski (1796-1844)
  • tow. Antoni Tański (1806-?)

Walki pułku

edytuj

Pułk brał udział w walkach w czasie powstania listopadowego.

Bitwy i potyczki[1]:

  • Siedlce (9 lutego)
  • Liw (11 i 16 lutego)
  • Stoczek (14 lutego)
  • Kałuszyn (17 lutego)
  • Nowa Wieś (19 lutego)
  • Grochów (25 lutego)
  • nad Narwią (20 marca)
  • Ostrołęka (26 marca)
  • Różan (4 kwietnia)
  • Węgrów (14 kwietnia)
  • Boreml (19 kwietnia)
  • Sokołów (26 kwietnia)
  • Długosiodło (16 maja)
  • Plewki, Laski, Jakać (17 maja)
  • Bielsk (22 maja)
  • Harnowszczyzna (23 maja)
  • Chrynki(26 maja)
  • Lida (31 maja)
  • Użogość (5 czerwca)
  • Rykonty, Malowanka (12 czerwca)
  • nad rzeką Waką (17 czerwca)
  • Wilno (19 czerwca)
  • Siwki (4 lipca)
  • Ejragoła, Plembork (5 lipca)
  • Karczew (23 sierpnia)
  • Kranka (28 sierpnia)
  • Rogoźnica (29 sierpnia)
  • Opole (15 września)

Za bitwy pułk otrzymał 1 krzyż kawalerski, 23 złote i 19 srebrne[1].

Uwagi

edytuj
  1. ↑ a b do 1818 granatowe

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b c d e f Gembarzewski 1925 ↓, s. 82.
  2. ↑ Gembarzewski 2003 ↓, s. 104.
  3. ↑ Korzon, Gembarzewski i Rogowa 1923 ↓, s. 378.
  4. ↑ Korzon, Gembarzewski i Rogowa 1923 ↓, s. 373.
  5. ↑ a b c Gembarzewski 2003 ↓, s. 115.
  6. ↑ Marek Andrzej Bunia, Garnizon ułanów w Ostrowie Lubelskim (1816-1830), [w:] Grzegorz Figiel i inni red., Bibliotekarz-Lubelski-2021, t. LXIV, Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie, Lublin 2021, ISSN 0137-9895 [dostęp 2024-02-01] (pol. • ang. • ros.).

Bibliografia

edytuj
  • Bronisław Gembarzewski: Rodowody pułków polskich i oddziałów równorzędnych od r. 1717 do r. 1831. Warszawa: Towarzystwo Wiedzy Wojskowej, 1925.
  • Bronisław Gembarzewski: Żołnierz polski. Ubiór, uzbrojenie i oporządzenie. Tom IV. Od 1815 do 1831 roku. Warszawa: 1966.
  • Bronisław Gembarzewski: Wojsko Polskie - Królestwo Polskie 1815-1830. Poznań: Wydaw. Kurpisz, 2003. ISBN 83-88841-48-3.
  • Tadeusz Korzon, Bronisław Gembarzewski, Jadwiga Rogowa: Dzieje wojen i wojskowości w Polsce. T.3. Lwów, Warszawa, Kraków: Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, 1923.
  • Karol Linder: Dawne Wojsko Polskie. Ubiór i uzbrojenie. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1960.
  • Jan Wimmer: Historia piechoty polskiej do roku 1864. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1978.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=1_Pułk_Ułanów_(Królestwo_Kongresowe)&oldid=74412738”