Chruślin

Chruślin
	wieś
	; Kościół parafialny w Chruślinie
Państwo	Polska
Województwo	łódzkie
Powiat	łowicki
Gmina	Bielawy
Liczba ludności (2022)	248
Strefa numeracyjna	46
Kod pocztowy	99-423
Tablice rejestracyjne	ELC
SIMC	0724241
	Położenie na mapie gminy Bielawy Chruślin
	Położenie na mapie Polski Chruślin
	Położenie na mapie województwa łódzkiego Chruślin
	Położenie na mapie powiatu łowickiego Chruślin
	52°05′14″N 19°44′44″E/52,087222 19,745556
	Multimedia w Wikimedia Commons

Chruślin (dawniej Chroślin) – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie łowickim, w gminie Bielawy.

Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 703.

Historia

W XIV w. powstała rzymskokatolicka parafia św. Michała Archanioła^[4]. Wtedy też powstał pierwszy kościół^[5]. W XVI w. Chruślin wchodził w skład dóbr stołowych Arcybiskupa gnieźnieńskiego^[6]. W początkach XVI w. z fundacji prymasa Mikołaja Dzierzgowskiego rozpoczęto odbudowę świątyni, którą ukończono w 1556 roku. W tym też roku konsekrowano kościół^[5]^[4]. Wkrótce powstał także przytułek dla bezdomnych oraz prepozytura parafialna z kolegium mansjonarzy^[5]. W wieku XVII arcybiskup Jan Lipski wybudował w Chruślinie dom mieszkalny do swojej dyspozycji^[6]. Wieś arcybiskupstwa gnieźnieńskiego w ziemi sochaczewskiej województwa rawskiego w 1792 roku^[7].

W 1827 Chruślin liczył sobie 44 domy. W 1880 roku domostw było 44, a mieszkańców 157^[6].

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Chruślin. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa skierniewickiego.

Według rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa^[8] na listę zabytków wpisane są obiekty:

kościół parafialny św. Michała (nr rej.: 98-VI-7 z 29.03.1949 oraz 111 z 15.08.1967). Jest to gotycko-renesansowy kościół wznoszony w latach 1534-1556 (pierwsza z tych dat znajduje się na oknie zakrystii, druga – na tablicy poświadczającej konsekrację budowli). Jest to budowla ceglana, jednonawowa, z wydłużonym, prostokątnym prezbiterium zamkniętym półkolistą apsydą, z przylegającą od północy zakrystią ze skarbczykiem. Kolebkowe, ornamentowane sklepienie nawy i prezbiterium oraz bogaty detal ceglany szczytów i sygnaturki świadczą o autorstwie płockiego warsztatu Jana Baptysty Wenecjanina i przynależności do tzw. "grupy pułtuskiej".
dzwonnica z 1848 roku (nr rej.: 564 z 15.08.1967)
cmentarz choleryczny oraz żołnierzy rosyjskich z I wojny światowej (nr rej.: 950/A z 30.12.1993)

↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 16693
↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04] .
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 159 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
↑ ^a ^b Chruślin. Parafia p.w. św. Michała Archanioła. diecezja.lowicz.pl. [dostęp 2017-07-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-07-01)].
↑ ^a ^b ^c św. Michała Archanioła w Chruślinie – Diecezja Łowicz [online] [dostęp 2023-02-12] (pol.).
↑ ^a ^b ^c Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom I [online], dir.icm.edu.pl [dostęp 2023-02-12] .
↑ Karol de Perthées, Mappa szczegulna woiewodztwa rawskiego, 1792
↑ NID: Rejestr zabytków nieruchomych, województwo łódzkie. [dostęp 2010-11-27].