Ewakuacja

Ewakuacja (łac. evacuatio – 'opróżnianie; znikanie' od ex 'od, z czego' i vacuum 'pustka') – zorganizowane przemieszczenie ludzi, czasem wraz z dobytkiem, z miejsca, w którym występuje zagrożenie, na obszar bezpieczny.

Ogłoszenie o ewakuacji, Szczecin, 30.06.2013

Ewakuacja może być zarówno działaniem na stosunkowo niewielką skalę, jak na przykład wyprowadzenie ludzi z pojedynczego budynku zagrożonego pożarem, jak również może stanowić dużą i złożoną akcję logistyczną, jak w przypadku terenów zagrożonych przez nieprzyjaciela podczas działań wojennych, lub obszarów dotkniętych żywiołem (np. podczas powodzi).

W wojskowości termin ten może oznaczać skryte wycofanie ludzi lub jednostek z terenu przeciwnika.

Rodzaje ewakuacji

• planowana

Polega na zawczasu przygotowanym przemieszczeniu ludności z rejonów przewidywanych działań sił zbrojnych lub przyległych do zakładów pracy oraz obiektów hydrotechnicznych i innych, stanowiących – w razie uszkodzenia lub awarii – potencjalne zagrożenie dla ludności. Przygotowuje się ją w czasie pokoju, a realizuje w okresie wojny oraz w sytuacjach wystąpienia symptomów zagrożenia.

• doraźna

Oznaczenie miejsca zbiórki do ewakuacji

Polega na natychmiastowym przemieszczeniu ludności z rejonów, w których wystąpiło bezpośrednie zagrożenie dla życia i zdrowia oraz natychmiastowym skierowaniu jej do rejonu ewakuacyjnego.

Zarówno wśród tego pierwszego, jak i drugiego rodzaju możemy wyróżnić takie ewakuacje specjalistyczne jak ewakuacja medyczna (np. w szpitalach, na polu walki), a jest ona dzielona na ewakuacje wewn. i zewn., ewakuacja kompleksowa np. miasta, dzielnicy itp. oraz ewakuacja wieloprofilowa...

Zasady ewakuacji

• Ewakuacji nie powinno się planować ani prowadzić do :
  • rejonów leżących w pobliżu wielkich okręgów przemysłowych, komunikacyjnych oraz ważnych obiektów wojskowych;
  • rejonów przewidywanych i prowadzonych działań zbrojnych;
  • rejonów przewidywanych zagrożeń (zatopieniami, tąpnięciami itp.);
• Ewakuacji planowej podlegają wszystkie osoby z wyjątkiem:
  • osób mających karty mobilizacyjne do sił zbrojnych lub karty mobilizacyjno-organizacyjne do jednostek podlegających militaryzacji;
  • członków formacji obrony cywilnej i służb ratowniczych;
  • pracowników zakładów pracujących na rzecz obrony kraju i zapewniających środki do przetrwania ludności;
  • osób, którym powierzono ochronę pozostawionego mienia.
• W procesie ewakuacji biorą udział jednostki organizacyjne zapewniające m.in. opiekę medyczną, transport, warunki socjalno-bytowe oraz porządek i bezpieczeństwo.
• Do ewakuacji wykorzystuje się wszelkie dostępne środki transportu (głównie kolejowego i samochodowego). W razie braku odpowiedniej ilości tych środków, ewakuacji można prowadzić sposobem kombinowanym (z udziałem środków przydzielonych i własnych) bądź pieszo.

Elementy organizacyjne zabezpieczające proces ewakuacji

Elementy organizacyjne ewakuacji (przyjęcia) ludności tworzy się (z wyjątkiem punktów pomocy medycznej i punktów pomocy technicznej) na bazie komórek organizacyjnych prowadzących sprawy ewidencji ludności.

• W rejonach objętych ewakuacją tworzy się:
  • szpitale polowe (SP)
  • rejon kierowania (RK)
  • strefy segregacji (triage)
  • rejony ewakuacyjne (RE)
  • punkty ewidencyjno-informacyjne (PEI);
  • punkty zbiórki (PZb);
  • punkty załadowcze (PZ);
  • tymczasowe miejsca dla LPR (HEMS)
  • miejsca dla pojazdów ratowniczych, wozów zabezpieczenia technicznego, pojazdów medycznego wsparcia i tymczasowe parkingi
  • dodatkowe punkty pomocy medycznej np. dla RM(PPM).
• Na trasach ewakuacji tworzy się:
  • punkty pomocy medycznej (PPM);
  • punkty pomocy technicznej (PPT).
• W docelowym miejscu przeznaczenia tworzy się:
  • punkty wyładowcze (PW);
  • punkty rozdzielcze (PR).

Zabezpieczenie procesu ewakuacji

W skład zabezpieczenia przebiegu procesu ewakuacji ludności wchodzi:

• Zabezpieczenie transportowe
  • polega na precyzyjnym zaplanowaniu niezbędnej ilości środków transportowych do przewozu ewakuowanej ludności z rejonów ewakuacji do rejonów rozmieszczenia. W planowaniu środków transportowych należy uwzględnić: transport kolejowy, transport samochodowy, własne środki transportowe ewakuowanej ludności oraz (w przypadku braku możliwości zapewnienia środków transportu) ewakuację pieszą, zapewnienie transportu medycznego, w tym pojazdy do transportu wielu rannych oraz Lotniczego Pogotowia Ratunkowego.
• Zabezpieczenie medyczno-sanitarne
  • doraźna pomoc przedlekarska oraz ratowniczo medyczna
  • opieka sanitarno-epidemiologiczna
  • procedury dekontaminacji
  • ewakuacja medyczna i jej koordynacja
• Zabezpieczenie techniczne
  • zabezpieczenie techniczne ewakuacji ludności stanowią punkty pomocy technicznej i środki łączności, w które powinny być wyposażone organa i elementy ewakuacji (przyjęcia) ludności.
  • ilość i rozmieszczenie PPT określona jest w planie ewakuacji (przyjęcia) ludności.
  • środki łączności zapewniają szefowie OC.
• Zabezpieczenie porządkowo-ochronne
  • utrzymanie ładu i porządku w miejscach rozwijania PEI, PZb, PZ, PW, PR
  • ochronę mienia ewakuowanej ludności pozostawiono w rejonach ewakuacji
  • regulację ruchu na trasach przemieszczania ewakuowanej ludności
• Zabezpieczenie socjalno-bytowe (logistyczne)
  • zakwaterowanie
  • zaopatrzenie
  • zabezpieczenie artykułów konsumpcyjnych (żywność, woda, odzież, energia itp.) organizują szefowie OC województw i tych gmin, na terenie których planowane jest rozmieszczenie ewakuowanej ludności.
• Zabezpieczenie łączności
  • łączność powiadamiania – wykorzystuje się dostępne środki łączności radiowej i przewodowej, w tym regionalne rozgłośnie radiowe i telewizyjne oraz CB radio
  • łączność kierowania i współdziałania – wykorzystuje się środki łączności telefonicznej, radiotelefonicznej, telefaksowej i internetowej. Najczęściej wykorzystywaną łącznością kierowania i współdziałania jest łączność radiotelefoniczna – CB RADIO.