Jan Romocki
Jan Romocki herbu Prawdzic, ps. Bonawentura (ur. 17 kwietnia 1925 w Warszawie, zm. 18 sierpnia 1944 tamże) – podporucznik Armii Krajowej, podharcmistrz, poeta.
| |
 podporucznik
| |
| Data i miejsce urodzenia |
17 kwietnia 1925 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
18 sierpnia 1944 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
dowódca 1 drużyny w plutonie „Sad” kompanii „Rudy” w batalionie „Zośka” |
| Główne wojny i bitwy | |
| |
| Odznaczenia | |
  
| |
Lata młodzieńcze
edytujBył synem Pawła i Jadwigi z Niklewiczów, młodszym bratem Andrzeja oraz starszym bratem Tomasza (zmarłego w dzieciństwie)[1]. Uczył się w Gimnazjum i Liceum Tow. Ziemi Mazowieckiej, które ukończył na tajnych kompletach, uzyskując w 1943 maturę. Był członkiem 21. Warszawskiej Drużyny Harcerskiej imienia Ignacego Prądzyńskiego, działającej przy tej szkole.
W konspiracji
edytujPracę konspiracyjną rozpoczął w 1941 w organizacji młodzieżowo-wychowawczej „Przyszłość” („PET”), w grupie mokotowskiej. Od jesieni 1941, gdy „PET” włączył się w prace organizacji „Wawer”, Romocki brał udział w akcjach małego sabotażu. Pod koniec 1942 r. po włączeniu „PET”-u do Szarych Szeregów, został członkiem drużyny „Sad 400" hufca Południe warszawskich Grup Szturmowych, podporządkowanych Kierownictwu Dywersji Komendy Głównej Armii Krajowej i przeszedł szkolenie dywersyjne i wojskowe. W sierpniu 1943 uczestniczył w wystawieniu do akcji odbicia więźniów pod Jaktorowem. W lecie 1943 przeszedł do drużyny „Sad 300", a po utworzeniu 1 września 1943 batalionu „Zośka” został mianowany dowódcą 4 drużyny w plutonie „Alek” kompanii „Rudy”. Na początku 1944 przeszedł do plutonu „Sad” tejże kompanii, mianowany dowódcą 1 drużyny. W kwietniu 1944 uczestniczył w trzydniowych ćwiczeniach w terenie, które odbyły się na zakończenie kursu Szkoły Podchorążych „Agricola”, której Romocki był elewem od września 1943.
Z lat 1940-43 pochodzi twórczość poetycka Bonawentury. Z kilkunastu zachowanych wierszy najbardziej znane są: zwracająca uwagę głęboko przeżywaną problematyką chrześcijańską Modlitwa (zwana też Modlitwą Bonawentury bądź Modlitwą Szarych Szeregów) z czerwca 1942, Groźba ze stycznia 1943, Gdy zabraknie łez. Ogłosił je Aleksander Kamiński w książce „Zośka i Parasol”.
W dniach 4/5 kwietnia 1944 Bonawentura uczestniczył w akcji wysadzenia mostu kolejowego na rzece Wisłok koło wsi Tryńcza. Szkołę Podchorążych Rezerwy ukończył w maju 1944 z 17 lokatą i rozkazem z 25 V 1944 otrzymał stopień plutonowego podchorążego.
W powstaniu warszawskim
edytujDnia 1 sierpnia 1944 został mianowany podharcmistrzem i uczestniczył w powstaniu warszawskim; odznaczył się w walkach na Woli. Za poprowadzenie do natarcia w dniu 4 sierpnia 1944 odznaczony Krzyżem Walecznych. W natarciu tym był ranny.
W natarciu na Stawki w dniu 12 sierpnia został powtórnie ranny, tym razem bardzo ciężko. Na wniosek Jana Mazurkiewicza (dowódcy Zgrupowania „Radosław”) z dnia 14 sierpnia 1944 został mu nadany w sierpniu 1944 stopień podporucznika. Zginął 18 sierpnia 1944 od bomby lotniczej, w szpitalu na ul. Miodowej 23. Pochowano go na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie w kwaterze batalionu „Zośka” (kwatera A20-5-22)[2]. Rozkazem Dowódcy AK z 21 sierpnia 1944 został Bonawenturze nadany Order Virtuti Militari V kl. „za wyjątkową odwagę osobistą wykazaną w walkach i za bohaterskie, pełne poświęcenia prowadzenie natarcia na nieprzyjaciela w rejonie Powązek”.
Odznaczenia
edytuj- Krzyżem Walecznych - 4 sierpnia 1944
- Srebrny Krzyż Orderu Virtuti Militari V kl. - 21 sierpnia 1944. Order został zweryfikowany pozytywnie uchwałą Kapituły Orderu Wojennego Virtuti Militari z dnia 13 października 2011[3].
- Krzyż Armii Krajowej - 16 lipca 1985[4].
Poezja
edytujWiersz autorstwa Jana Romockiego pod tytułem „Groźba” wykorzystał zespół Lao Che na singlu o tym samym tytule z 2005 roku oraz na koncertowym DVD wydanym w 2006.
Wiersz autorstwa Jana Romockiego pod tytułem „Modlitwa” wykorzystał zespół Contra Mundum, nadając singlowi taki sam tytuł 2016[potrzebny przypis].
Upamiętnienie
edytujJan Romocki jest patronem:
- 45. Krakowskiej Drużyny Harcerzy TRAMPY
- 8. Szczecińskiej Drużyny Harcerzy „Płomień” (wraz z bratem Andrzejem)
- 5 Drużyny Harcerskiej „Ad Astra” w Trzebini (wraz z bratem Andrzejem)
- 33 WDH im. Braci Romockich w Piasecznie.
- VII Dębowego Szczepu im. Jana Romockiego w Radomsku
- 7 Osieleckiej Drużyny Harcerskiej „Bojowa Szkoła”[5]
Na podstawie wspomnień matki (zawartych w prowadzonym przez nią pamiętniku) powstał paradokumentalny film o Andrzeju i Janie Romockich pt. Warszawska Niobe[6].
Przypisy
edytuj- ↑ Tomasz Romocki h. Prawdzic [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2020-03-20].
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
- ↑ Potwierdzono nadanie Virtuti Militari 104 powstańcom. Informacja [w: prezydent.pl]. [dostęp 2012-01-23]. (pol.).
- ↑ Barbara Wachowicz: Wierna rzeka harcerstwa. Tom IV. To "Zośki" wiara! Gawęda o Harcerskim Batalionie Armii Krajowej "Zośka". Część 1. Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2005, s. 108. ISBN 83-7399-079-8.
- ↑ Drużyny Harcerskie [online], Hufiec Jordanów [dostęp 2019-04-11] (pol.).
- ↑ Warszawska Niobe. filmpolski.pl. [dostęp 2011-10-27].
Zobacz też
edytuj- Polegli w powstaniu warszawskim po stronie polskiej
- Andrzej Romocki ps. Morro - starszy brat Bonawentury
Linki zewnętrzne
edytuj- O Andrzeju i Janie Romockich (zdjęcia). radek-kirschbaum.blog.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-06-26)].
- 8 OGDH Wilki im. Jana Romockiego ps. Bonawentura
Bibliografia
edytuj- Polski Słownik Biograficzny PAN 1989