Pavel Filip
Pavel Filip (ur. 10 kwietnia 1966 w Pănășești w rejonie Strășeni[1]) – mołdawski polityk, inżynier i menedżer, działacz Demokratycznej Partii Mołdawii, parlamentarzysta, w latach 2011–2016 minister technologii informacyjnych i komunikacji, w latach 2016–2019 premier Mołdawii.
| |
| Data i miejsce urodzenia |
10 kwietnia 1966 |
|---|---|
| Premier Mołdawii | |
| Okres |
od 20 stycznia 2016 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik |
Gheorghe Brega (p.o.) |
| Następca | |
Życiorys
edytujZ wykształcenia inżynier mechanik. W latach 1983–1990, z przerwą na czas odbywania służby wojskowej, studiował w Instytucie Politechnicznym w Kiszyniowie. W 1996 ukończył studia podyplomowe z zarządzania w Institutul Internaţional de Management. W latach 1991–2008 pracował w przedsiębiorstwie cukierniczym Bucuria. Do 2001 był głównym inżynierem i zastępcą dyrektora generalnego do spraw produkcji i technologii, następnie do 2008 dyrektorem generalnym tej kompanii. Później do 2011 zarządzał największą mołdawską fabryką tytoniu TUTUN-CTC. W latach 2009–2010 zasiadał w radzie konfederacji pracodawców[1].
W 2010 dołączył do Demokratycznej Partii Mołdawii (PDM) założonej przez Mariana Lupu. Został wiceprzewodniczącym tego ugrupowania i przewodniczącym jego struktur w Kiszyniowie[1]. W wyborach w 2010, 2014 i 2019 z ramienia PDM uzyskiwał mandat posła do Parlamentu Republiki Mołdawii[2][3][4].
Od stycznia 2011 do stycznia 2016 sprawował urząd ministra technologii informacyjnych i komunikacji w rządach, którymi kierowali kolejno Vlad Filat, Iurie Leancă, Chiril Gaburici, Natalia Gherman, Valeriu Streleț i Gheorghe Brega[1]. 20 stycznia 2016, w trakcie kryzysu politycznego i masowych protestów przeciwko ujawnianym przypadkom korupcji wśród polityków, objął urząd premiera Mołdawii[5]. Jego kandydaturę przeforsował oligarcha Vladimir Plahotniuc[6][7], którego nominację na premiera zablokował wcześniej prezydent Nicolae Timofti[7].
W czerwcu 2019, kilka miesięcy po wyborach parlamentarnych, centroprawicowa koalicja ACUM Platforma DA și PAS porozumiała się z Partią Socjalistów Republiki Mołdawii prezydenta Igora Dodona, tworząc sojusz przeciwko Demokratycznej Partii Mołdawii. 8 czerwca parlament głosami tych ugrupowań powołał Maię Sandu na urząd nowego premiera Mołdawii[8][9]. Ugrupowanie premiera nie uznało tej decyzji. Następnego dnia Sąd Konstytucyjny, wskazując, że rząd mógł być powołany najpóźniej 7 czerwca 2019, uznał zmianę rządu za nielegalną, zawiesił prezydenta, a Pavel Filip został wyznaczony do pełnienia obowiązków głowy państwa[10][11]. Tego samego dnia podjął decyzję o rozpisaniu przedterminowych wyborów parlamentarnych[12], które się nie odbyły. Ostatecznie Pavel Filip ustąpił 14 czerwca 2019[13].
We wrześniu 2019 były premier stanął na czele Demokratycznej Partii Mołdawii[14]; kierował nią do października 2021[15].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Pavel Filip. gov.md. [dostęp 2016-11-15]. (rum.).
- ↑ List of Members of the Parliament of the Republic of Moldova elected on November 28, 2010. e-democracy.md. [dostęp 2016-11-15]. (ang.).
- ↑ List of Members of the Parliament of the Republic of Moldova elected on November 30, 2014. e-democracy.md. [dostęp 2016-11-15]. (ang.).
- ↑ Alegerile parlamentare din 2019 în Republica Moldova. alegeri.md. [dostęp 2019-02-25]. (rum.).
- ↑ Moldovan prime minister Pavel Filip says 'last chance' to end national crisis. theguardian.com, 27 stycznia 2016. [dostęp 2016-11-15]. (ang.).
- ↑ Kamil Całus: Mołdawia: od pluralizmu oligarchicznego do hegemonii Plahotniuca. osw.waw.pl, 11 kwietnia 2016. [dostęp 2016-11-15].
- ↑ a b Maria Levcenco: Vlad Plahotniuc: Moldova’s man in the shadows. opendemocracy.net, 25 lutego 2016. [dostęp 2016-11-15]. (ang.).
- ↑ Moldovan Parliament Approves New Government Over Constitutional Court's Objections. rferl.org, 8 czerwca 2019. [dostęp 2019-06-09]. (ang.).
- ↑ Zaskakujący sojusz. Rząd z poparciem UE, USA i Rosji. interia.pl, 8 czerwca 2019. [dostęp 2019-06-08].
- ↑ Pavel Filip: Situaţia din Parlament este o TRĂDARE DE ŢARĂ. Dodon NU mai este compatibil cu funcţia pe care o deţine. publika.md, 9 czerwca 2019. [dostęp 2019-06-09]. (rum.).
- ↑ Ultima oră! Curtea Constituțională l-a suspendat temporar pe Igor Dodon din funcția de președinte. Pavel Filip, numit președinte interimar și obligat să dizolve Parlamentul. unimedia.info, 9 czerwca 2019. [dostęp 2019-06-09]. (rum.).
- ↑ Moldova's new acting president calls snap election. france24.com, 9 czerwca 2019. [dostęp 2019-06-09]. (ang.).
- ↑ Moldova's Democratic Party Government Resigns. rferl.org, 14 czerwca 2019. [dostęp 2019-06-15]. (ang.).
- ↑ Nou președinte al Partidului Democrat a devenit fostul premier Pavel Filip. europalibera.org, 7 września 2019. [dostęp 2019-10-11]. (ang.).
- ↑ Former Prime Minister Pavel Filip Retires from the Leadership of the Democratic Party. zdg.md, 18 października 2021. [dostęp 2023-11-05]. (ang.).