Staten Island
Staten Island – jeden z pięciu okręgów (boroughs) Nowego Jorku, oraz hrabstwo (county), w stanie Nowy Jork, o nazwie Richmond. Staten Island mieści się na wyspie o tej samej nazwie, leżącej w cieśninie będącej wejściem do Zatoki Nowojorskiej. Jako okręg funkcjonuje od 1898 r., gdy doszło do reorganizacji Nowego Jorku jako miasta (m.in. włączono wtedy Brooklyn w granice metropolii). Do 1975 r. okręg znany był jako Richmond[1].
| Okręg Nowego Jorku | |||
 Most Verrazano-Narrows Bridge, widok z Brooklynu w kierunku Staten Island | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Stan | |||
| Miasto | |||
| Data założenia |
1661 | ||
| Zarządzający |
James Oddo | ||
| Powierzchnia |
265 km² | ||
| Populacja • liczba ludności |
| ||
| • gęstość |
3132 os./km² | ||
| Kod pocztowy |
10301–10314 | ||
Położenie na mapie Nowego Jorku
| |||
| 40°34′34″N 74°08′41″W/40,576111 -74,144722 | |||
| Strona internetowa | |||
Historia
edytujPierwszy kontakt Europejczyków z tymi terenami to wyprawa Giovanni da Verrazzano (nazwisko jest pisane także Verrazano), który dotarł tu ze swoją ekspedycją w 1524 r. Następnie w 1609 r. Henry Hudson w imieniu Holendrów zapoczątkował tu handel z miejscowymi plemionami indiańskimi. Wyspa pozostawała jednak długo niezamieszkana ponieważ miejscowi Indianie wielokrotnie niszczyli nowo powstające osiedla. Pierwsza stała holenderska osada powstała w 1661 r. pod nazwą „Oude Dorp”. W 1667 r. wyspa została zdobyta przez Anglików. W 1683 r. zostało tu powołane hrabstwo Richmond.
Geografia
edytujHrabstwo Richmond ma łączną powierzchnię 265 km² – z czego 152 km² (57̬%) zajmuje powierzchnia lądowa, a 114 km² (43%) powierzchnia wodna. Chociaż Staten Island administracyjnie należy do Nowego Jorku, wyspa pod względem topograficznym i geologicznym jest częścią stanu New Jersey[2].
Staten Island oddzielona jest od Brooklynu przez cieśninę The Narrows, a od kontynentalnej części New Jersey przez cieśniny Arthur Kill i Kill Van Kull.
Staten Island znajduje się w centrum New York Bight, ostrego zakrętu na linii brzegowej między New Jersey i Long Island. Region ten jest uważany za podatny na wzrost poziomu mórz. Wyspa doznała poważnych zniszczeń podczas huraganu Sandy w 2012 r.
Do okręgu Staten Island należy kilka małych, niezamieszkanych wysp[3]:
- The Isle of Meadows (leżąca u ujścia potoku Fresh Kills do cieśniny Arthur Kill),
- Prall Island (w cieśninie Arthur Kill),
- Shooters Island (w zatoce Newark Bay; część wyspy należy do New Jersey),
- Swinburne Island (w Lower New York Bay),
- Hoffman Island (w Lower New York Bay).
Najwyższym wzniesieniem na Staten Island jest Todt Hill (125 m n.p.m.) – jest to nie tylko najwyższe wzniesienie w Nowym Jorku, ale również najwyższy punkt na Nizinie Atlantyckiej pomiędzy półwyspem Cape Cod w stanie Massachusetts a Florydą[4].
Transport
edytujStaten Island połączona jest z Brooklynem mostem Verrazano-Narrows, z Manhattanem darmowym promem Staten Island Ferry i ze stanem New Jersey mostami Outerbridge, Goethals i Bayonne. Linie autobusowe oraz linia kolejowa Staten Island Railway, która biegnie przez całą długość wyspy z terminalu promowego Staten Island Ferry w miejscowości Saint George do Tottenville, są częścią nowojorskiej Metropolitan Transportation Authority[5]. Staten Island jest jedyną dzielnicą Nowego Jorku, która nie jest bezpośrednio połączona z systemem nowojorskiego metra – mimo wielokrotnych prób w tym zakresie[6]. Prom Staten Island Ferry łączy Staten Island z Manhattanem i jest sporą atrakcją turystyczną, z promu można podziwiać panoramę Dolnego Manhattanu, Brooklynu, Statuę Wolności i Ellis Island.
Bogata dzielnica
edytujJest to dzielnica o najmniejszej populacji, najbardziej jednorodna etnicznie. Przez mieszkańców innych dzielnic bywa humorystycznie traktowana jako rodzaj wiejskiej prowincji, co nie mija się z prawdą, bo zabudowa nie jest tutaj gęsta (dawniej istniało tutaj wiele gospodarstw rolnych). Obecnie liczba mieszkańców stale rośnie, co jest spowodowane m.in. otwarciem mostu Verrazano oraz w miarę dogodnymi warunkami mieszkaniowymi, które są na pewno lepsze od innych dzielnic (przede wszystkim nie jest tu tłoczno i jest zdecydowanie czyściej).
Wyspa ma największą powierzchnię terenów zielonych ze wszystkich dzielnic Nowego Jorku.
Mieszkańcy
edytujW 2019 r. Staten Island zamieszkiwało 476 143 osób[7]. Z czego 77% to biali, 5,65% to czarnoskórzy Amerykanie. Z tego do włoskiego pochodzenia przyznaje się 44,55% osób (największa społeczność włoska ze wszystkich hrabstw), irlandzkiego – 14,45%, niemieckiego – 7,61%, angielskiego i polskiego po około 3,4%. Większość mieszkańców to członkowie Kościoła katolickiego, który posiada tutaj silne wpływy.
Przypisy
edytuj- ↑ Staten Island, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-10-05] (ang.).
- ↑ John F. Snyder, The story of New Jersey’s civil boundaries 1606–1968, Bureau of Geology and Topography Trenton, New Jersey [dostęp 2020-05-03].
- ↑ Robert Sullivan, Touring the Overlooked Islands of New York [online], nymag.com, 20 sierpnia 2019 [dostęp 2020-05-04] (ang.).
- ↑ Eric W Sanderson, Mannahatta: a natural history of New York City, New York: Abrams, 2009, ISBN 978-0-8109-9633-5, OCLC 258332257 [dostęp 2020-05-04].
- ↑ Staten Island Railway: Like the NYC Subway, But Different [online], www.streateasy.com [dostęp 2020-04-15] [zarchiwizowane z adresu 2021-09-26] (ang.).
- ↑ Amisha Padnani, A Subway to Staten Island? How a Transit Dream Died, „The New York Times”, 18 stycznia 2019, ISSN 0362-4331 [dostęp 2020-04-15] (ang.).
- ↑ U.S. Census Bureau QuickFacts: Richmond County (Staten Island Borough), New York [online], www.census.gov [dostęp 2020-04-06] (ang.).