Szczepan Wacek
Szczepam Wacek, ps. „Podolski”, „Toruński” (ur. 25 stycznia?/6 lutego 1895 w Kamieńcu Podolskim, zm. 5 marca 1980 w Warszawie) – major lekarz Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, komandor podporucznik „ludowej” Marynarki Wojennej.
komandor podporucznik | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1924–1956 |
Siły zbrojne | |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujUrodził się w rodzinie Antoniego i Wiktorii z Dobrowolskich[1]. Uczęszczał do szkoły rosyjskiej. Po zdaniu w 1914 matury został przyjęty na Wydział Lekarski Uniwersytetu w Kijowie. W czasie studiów należał do polskiej korporacji akademickiej „Polonia”. W 1918 wstąpił do Wojska Polskiego na Wschodzie, z którym przybył do Polski w czerwcu 1919. Ukończył studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego i 9 lipca 1924 otrzymał dyplom doktora wszech nauk lekarskich. Promotorem jego pracy był prof. dr Kazimierz Orzechowski[2].
Po otrzymaniu dyplomu został skierowany do 59. pułku piechoty w Inowrocławiu. 25 stycznia 1925 przeniesiony do 16. pułku artylerii polowej w Grudziądzu, gdzie prowadził izbę chorych oraz oddział szpitalny. W styczniu 1928 został przydzielony z 8 Szpitala Okręgowego do 8 pułku Saperów w Toruniu na stanowisko lekarza[3]. Z dniem 1 kwietnia 1929 został zwolniony z zajmowanego stanowiska w 8 psap z równoczesnym oddaniem do dyspozycji komendanta kadry oficerów służby zdrowia do 31 marca 1930 w celu fachowej specjalizacji (choroby oczu) w Szpitalu Szkolnym Szkoły Podchorążych Sanitarnych[4]. W czerwcu 1930 został przeniesiony do Szpitala Szkolnego Centrum Wyszkolenia Sanitarnego na stanowisko ordynatora[5]. 16 marca 1934 został awansowany do stopnia majora ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1934 i 17. lokatą w korpusie oficerów sanitarnych[6] (w marcu 1939, w tym samym stopniu i starszeństwie zajmował 13. lokatę w korpusie oficerów zdrowia, grupa lekarzy[7]). Od 1934 do września 1939 pełnił służbę w Centrum Wyszkolenia Sanitarnego w Warszawie na stanowisku starszego ordynatora Oddziału Ocznego Szpitala Szkolnego[8][9]. 3 września 1939, zgodnie z przydziałem mobilizacyjnym, przybył do sanatorium Rudka i objął komendę nad organizującym się szpitalem polowym nr 162[9].
Uczestniczył w kampanii wrześniowej. W trakcie okupacji będąc żołnierzem ZWZ-AK, pełnił na polecenie przełożonych funkcję lekarza urzędowego w więzieniu gestapo na Pawiaku w Warszawie. Walczył w powstaniu warszawskim, udzielając pomocy lekarskiej w szpitalach polowych. Razem z rannymi żołnierzami trafił do Stalagu XI A w Altengrabow.
Przez Londyn trafił do Polskiego Szpitala Wojskowego w Taymouth Castle. Do Polski powrócił w 1946. Od 1 kwietnia 1948, w stopniu komandora podporucznika, pełnił służbę w Szpitalu Garnizonowym w Oliwie[10]. 23 listopada 1949 został aresztowany[10]. W tzw. Procesie Generałów został skazany na 10 lat więzienia. 24 kwietnia 1956 został zrehabilitowany przez Najwyższy Sąd Wojskowy, a śledztwo w tej sprawie zostało umorzone. Po uwolnieniu pracował w ambulatorium Ubezpieczalni Społecznej w Warszawie. Na emeryturę przeszedł w 1973.
Zmarł 5 marca 1980 w Warszawie. Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach[11] (kwatera B39-8-1)[12].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 12343[13]
- Złoty Krzyż Zasługi (25 maja 1939)[14][7]
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Ciesielska 2013 ↓, s. 15.
- ↑ Ciesielska 2013 ↓, s. 16.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 20 stycznia 1928 roku, s. 7.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 23 sierpnia 1929 roku, s. 289.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 18 czerwca 1930 roku, s. 213.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 17 marca 1934 roku, s. 101.
- ↑ a b Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 370.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 492.
- ↑ a b Ciesielska 2013 ↓, s. 18.
- ↑ a b Ciesielska 2013 ↓, s. 22.
- ↑ Ciesielska 2013 ↓, s. 26.
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
- ↑ Ciesielska 2013 ↓, s. 25.
- ↑ M.P. z 1939 r. nr 121, poz. 282 „za zasługi w służbie wojskowej”.
Bibliografia
edytuj- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Maria Ciesielska. Szczepan Wacek (1895–1980) - lekarz, żołnierz, więzień. „Acta Medicorum Polonorum”. 3, 2013. Poznań: Katedra i Zakład Historii Nauk Medycznych Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego. ISSN 0043-7182.
- Jerzy Poksiński: „TUN”. Tatar-Utnik-Nowicki. Represje wobec oficerów Wojska Polskiego w latach 1949–1956. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1992. ISBN 83-11-07980-3.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.