Browar rzemieślniczy: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8 |
Ważna zmiana w zakresie definicji browaru rzemieślniczego, autorstwa organizacji branżowej, wraz z podaniem źródła. |
||
| (Nie pokazano 3 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Plik:Agrarian Ales-1.jpg|mały|Browar rzemieślniczy Agrarian Ales niedaleko Coburga ([[Oregon]])]] |
[[Plik:Agrarian Ales-1.jpg|mały|Browar rzemieślniczy Agrarian Ales niedaleko Coburga ([[Oregon]])]] |
||
Terminy '''browar rzemieślniczy''', '''mikrobrowar''' nie posiadają powszechnie uznanej definicji<ref>{{Cytuj pismo | nazwisko = Wawszczak| imię = Sebastian| autor link = |tytuł = Kontraktowo-browarowy zawrót głowy | czasopismo = Przemysł Fermentacyjny i Owocowo-Warzywny | wolumin = 12| wydanie = | strony = 18/8| data = 2013| doi =}}</ref>, ale zwykle stosuje się je w odniesieniu do niezależnych (w sensie właścicielskim), małych [[browar]]ów o tradycyjnych metodach [[warzenie piwa|warzenia piwa]]<ref>{{Cytuj książkę |nazwisko r= Garrett| imię r= Olivier| rozdział = Craft brewing| wydawca = Oxford University Press| miejsce = | rok = 2011| strony = 270–271| tytuł = The Oxford Companion to Beer| isbn = 0195367138}}</ref>. Należą do nich niewielkie browary produkujące [[gatunki piw#Piwo specjalne|piwa specjalne]], [[browar restauracyjny|browary restauracyjne]] (brewpuby) oraz [[browar kontraktowy|browary kontraktowe]]<ref>{{Cytuj pismo | nazwisko = Wawszczak| imię = Sebastian| autor link = |tytuł = Definicje browarów. Spojrzenie zza "wielkiej wody" | czasopismo = AGRO industry | wolumin = 2| wydanie = | strony = 25| data = 2013| doi =}}</ref>. |
Terminy '''browar rzemieślniczy''', '''mikrobrowar''' nie posiadają powszechnie uznanej definicji<ref>{{Cytuj pismo | nazwisko = Wawszczak| imię = Sebastian| autor link = |tytuł = Kontraktowo-browarowy zawrót głowy | czasopismo = Przemysł Fermentacyjny i Owocowo-Warzywny | wolumin = 12| wydanie = | strony = 18/8| data = 2013| doi =}}</ref>, ale zwykle stosuje się je w odniesieniu do niezależnych (w sensie właścicielskim), małych [[browar]]ów o tradycyjnych metodach [[warzenie piwa|warzenia piwa]]<ref>{{Cytuj książkę |nazwisko r= Garrett| imię r= Olivier| rozdział = Craft brewing| wydawca = Oxford University Press| miejsce = | rok = 2011| strony = 270–271| tytuł = The Oxford Companion to Beer| isbn = 0195367138}}</ref>. Należą do nich niewielkie browary produkujące [[gatunki piw#Piwo specjalne|piwa specjalne]], [[browar restauracyjny|browary restauracyjne]] (brewpuby) oraz [[browar kontraktowy|browary kontraktowe]]<ref>{{Cytuj pismo | nazwisko = Wawszczak| imię = Sebastian| autor link = |tytuł = Definicje browarów. Spojrzenie zza "wielkiej wody" | czasopismo = AGRO industry | wolumin = 2| wydanie = | strony = 25| data = 2013| doi =}}</ref>. Jedną z ważniejszych definicji browaru rzemieślniczego wprowadziło Polskie Stowarzyszenie Browarów Rzemieślniczych, organizacja reprezentująca browary rzemieślnicze w Polsce, według której browar rzemieślniczy: jakość produktu stawia na pierwszym miejscu, jest znany z ludzi tworzących piwa, jest innowacyjny, jest niezależny<ref>{{Cytuj |tytuł = Browary rzemieślnicze – Polskie Stowarzyszenie Browarów Rzemieślniczych |data dostępu = 2024-03-19 |opublikowany = psbr.eu |url = https://psbr.eu/browary-rzemieslnicze/}}</ref>. |
||
Gwałtowny rozwój małych browarów obserwuje się na całym świecie<ref name="p1">{{Cytuj pismo | nazwisko = Kordialik-Bogacka | imię = Edyta| autor link = |tytuł = Trendy w technologii produkcji piwa | czasopismo = Przemysł Fermentacyjny i Owocowo-Warzywny | wolumin = 7-8| wydanie = | strony = 54–56| data = 2012| doi =}}</ref>. Do pojawienia się tego trendu, obecnego od lat 80. XX w., przyczyniła się [[deregulacja]] rynku piwa w [[Stany Zjednoczone|USA]] w 1979 r. przez prezydenta [[Jimmy Carter|Jimmy’ego Cartera]]<ref>{{Cytuj stronę| url = http://www.thewire.com/entertainment/2010/08/how-jimmy-carter-saved-craft-beer/19195/| tytuł = How Jimmy Carter Saved Craft Beer| autor = Max Fisher| opublikowany = | praca = | data = 2010-08-05| język = en| data dostępu = 2016-07-31| archiwum = https://web.archive.org/web/20160820183822/http://www.thewire.com/entertainment/2010/08/how-jimmy-carter-saved-craft-beer/19195/| zarchiwizowano = 2016-08-20}}</ref> oraz wzrost zainteresowania [[piwowarstwo domowe|piwowarstwem domowym]]<ref>{{Cytuj stronę | url = https://www.brewersassociation.org/brewers-association/history/history-of-craft-brewing/| tytuł = History of craft brewing| autor = Brewers Association| opublikowany = | praca = | data = | język = en| data dostępu = 2016-07-31}}</ref>. W Europie stał się on zauważalny w połowie lat 90<ref name="p1"/>. W 2015 r. browarnictwo rzemieślnicze stanowiło 12% rynku piwa w USA i przewiduje się, że do 2020 r. jego udział na światowym rynku osiągnie 10%<ref>{{Cytuj | autor = Armand V. Cardello, Benedicte Pineau, Amy G. Paisley, Christina M. Roigard, Sok L. Chheang, Lindy F. Guo, Duncan I. Hedderley, Sara R. Jaeger|tytuł = Cognitive and emotional differentiators for beer: An exploratory study focusing on ‘‘uniqueness”| czasopismo = Food Quality and Preference | wolumin = 54| s = 23–38| data = 2016| wydawca = Elsevier| doi = 10.1016/j.foodqual.2016.07.001}}</ref>. |
Gwałtowny rozwój małych browarów obserwuje się na całym świecie<ref name="p1">{{Cytuj pismo | nazwisko = Kordialik-Bogacka | imię = Edyta| autor link = |tytuł = Trendy w technologii produkcji piwa | czasopismo = Przemysł Fermentacyjny i Owocowo-Warzywny | wolumin = 7-8| wydanie = | strony = 54–56| data = 2012| doi =}}</ref>. Do pojawienia się tego trendu, obecnego od lat 80. XX w., przyczyniła się [[deregulacja]] rynku piwa w [[Stany Zjednoczone|USA]] w 1979 r. przez prezydenta [[Jimmy Carter|Jimmy’ego Cartera]]<ref>{{Cytuj stronę| url = http://www.thewire.com/entertainment/2010/08/how-jimmy-carter-saved-craft-beer/19195/| tytuł = How Jimmy Carter Saved Craft Beer| autor = Max Fisher| opublikowany = | praca = | data = 2010-08-05| język = en| data dostępu = 2016-07-31| archiwum = https://web.archive.org/web/20160820183822/http://www.thewire.com/entertainment/2010/08/how-jimmy-carter-saved-craft-beer/19195/| zarchiwizowano = 2016-08-20}}</ref> oraz wzrost zainteresowania [[piwowarstwo domowe|piwowarstwem domowym]]<ref>{{Cytuj stronę | url = https://www.brewersassociation.org/brewers-association/history/history-of-craft-brewing/| tytuł = History of craft brewing| autor = Brewers Association| opublikowany = | praca = | data = | język = en| data dostępu = 2016-07-31}}</ref>. W Europie stał się on zauważalny w połowie lat 90<ref name="p1"/>. W 2015 r. browarnictwo rzemieślnicze stanowiło 12% rynku piwa w USA i przewiduje się, że do 2020 r. jego udział na światowym rynku osiągnie 10%<ref>{{Cytuj | autor = Armand V. Cardello, Benedicte Pineau, Amy G. Paisley, Christina M. Roigard, Sok L. Chheang, Lindy F. Guo, Duncan I. Hedderley, Sara R. Jaeger|tytuł = Cognitive and emotional differentiators for beer: An exploratory study focusing on ‘‘uniqueness”| czasopismo = Food Quality and Preference | wolumin = 54| s = 23–38| data = 2016| wydawca = Elsevier| doi = 10.1016/j.foodqual.2016.07.001}}</ref>. |
||
| Linia 9: | Linia 9: | ||
Browarnictwo rzemieślnicze jest niejako odpowiedzią na [[industrializacja|industrializację]], stanowiąc przejaw trendu stojącego w opozycji do bezosobowej [[produkcja masowa|masowej produkcji]]<ref name="p4"/><ref name="p3"/>. Produkty wytwarzane przez browary rzemieślnicze uważane są przez konsumentów za produkty wymagające umiejętności i dbałości konkretnej osoby, która wykorzystuje swoją wiedzę rzemieślniczą, warząc piwo. Pracownik nie jest wyalienowany od produktu i procesu jego tworzenia, co ma miejsce w produkcji przemysłowej, kiedy jego wkład ogranicza się do serii powtarzających się czynności. Tym samym konsumenci mają skłonność wiązać piwa rzemieślnicze z wysoką jakością i autentycznością<ref name="p6"/>, przez co są gotowi płacić za nie wyższe ceny<ref name="p7"/>, a same mikrobrowary nie postrzegają siebie jako bezpośredniej konkurencji dla dużych koncernów piwowarskich<ref name="p5"/>. |
Browarnictwo rzemieślnicze jest niejako odpowiedzią na [[industrializacja|industrializację]], stanowiąc przejaw trendu stojącego w opozycji do bezosobowej [[produkcja masowa|masowej produkcji]]<ref name="p4"/><ref name="p3"/>. Produkty wytwarzane przez browary rzemieślnicze uważane są przez konsumentów za produkty wymagające umiejętności i dbałości konkretnej osoby, która wykorzystuje swoją wiedzę rzemieślniczą, warząc piwo. Pracownik nie jest wyalienowany od produktu i procesu jego tworzenia, co ma miejsce w produkcji przemysłowej, kiedy jego wkład ogranicza się do serii powtarzających się czynności. Tym samym konsumenci mają skłonność wiązać piwa rzemieślnicze z wysoką jakością i autentycznością<ref name="p6"/>, przez co są gotowi płacić za nie wyższe ceny<ref name="p7"/>, a same mikrobrowary nie postrzegają siebie jako bezpośredniej konkurencji dla dużych koncernów piwowarskich<ref name="p5"/>. |
||
Coraz większą popularnością cieszą się więc zakłady produkujące na niewielką skalę lokalne produkty w branży spożywczej<ref name="p6">{{Cytuj pismo | nazwisko = Thurnell-Read| imię = Thomas| autor link = |tytuł = Craft, tangibility and affect at work in the microbrewery | czasopismo = Emotion, Space and Society | wolumin = 13| wydanie = | strony = 46–54| data = 2014| doi = 10.1016/j.emospa.2014.03.001}}</ref>. Rozwija się biroturystyka (turystyka piwna) jako część [[turystyka kulinarna|turystyki kulinarnej]], polegająca m.in. na zwiedzaniu browarów, organizowaniu degustacji i festiwali związanych z piwem rzemieślniczym. Działania te budują [[budowanie świadomości marki|świadomość marki]] i pomagają zwiększyć zyski<ref name="p4"/>. Mikrobrowary rzadko używają tradycyjnych form reklamy – zwykle wykorzystywany jest [[marketing szeptany]]<ref name="p5"/>. |
Coraz większą popularnością cieszą się więc zakłady produkujące na niewielką skalę lokalne produkty w branży spożywczej<ref name="p6">{{Cytuj pismo | nazwisko = Thurnell-Read| imię = Thomas| autor link = |tytuł = Craft, tangibility and affect at work in the microbrewery | czasopismo = Emotion, Space and Society | wolumin = 13| wydanie = | strony = 46–54| data = 2014| doi = 10.1016/j.emospa.2014.03.001}}</ref>. Rozwija się biroturystyka (turystyka piwna) jako część [[turystyka kulinarna|turystyki kulinarnej]], polegająca m.in. na zwiedzaniu browarów, organizowaniu degustacji i festiwali związanych z [[Piwo|piwem]] rzemieślniczym. Działania te budują [[budowanie świadomości marki|świadomość marki]] i pomagają zwiększyć zyski<ref name="p4"/>. Mikrobrowary rzadko używają tradycyjnych form reklamy – zwykle wykorzystywany jest [[marketing szeptany]]<ref name="p5"/>. |
||
== Ulgi podatkowe == |
== Ulgi podatkowe == |
||
Zgodnie z art. 4 dyrektywy Rady 92/83/EWG z dnia 19 października 1992 r. w sprawie harmonizacji struktury podatków akcyzowych od alkoholu i napojów alkoholowych ({{EUR-Lex|seria=L|numer=316|rok=1992|miesiac=10|dzien=19}}), państwa członkowskie [[Unia Europejska|Unii Europejskiej]] mają prawo stosować [[ulga podatkowa|obniżone stawki]] [[podatek akcyzowy|podatku akcyzowego]] wobec niezależnych, małych browarów, produkujących nie więcej niż 200 000 hl piwa rocznie. Stawki te mogą być niższe maksymalnie o 50% od standardowej, krajowej stawki podatku akcyzowego. |
Zgodnie z art. 4 dyrektywy Rady 92/83/EWG z dnia 19 października 1992 r. w sprawie harmonizacji struktury podatków akcyzowych od alkoholu i [[Napój alkoholowy|napojów alkoholowych]] ({{EUR-Lex|seria=L|numer=316|rok=1992|miesiac=10|dzien=19}}), państwa członkowskie [[Unia Europejska|Unii Europejskiej]] mają prawo stosować [[ulga podatkowa|obniżone stawki]] [[podatek akcyzowy|podatku akcyzowego]] wobec niezależnych, małych browarów, produkujących nie więcej niż 200 000 hl piwa rocznie. Stawki te mogą być niższe maksymalnie o 50% od standardowej, krajowej stawki podatku akcyzowego. |
||
Dyrektywa ta nie definiuje pojęcia mikrobrowaru ani browaru rzemieślniczego, natomiast ustala pojęcie ''niezależnego, małego browaru''. Rozumie się przez nie browar, który jest prawnie i ekonomicznie niezależny od wszelkich innych browarów, mieści się w budynkach usytuowanych poza terenem należącym do jakiegokolwiek innego browaru i nie działa na mocy licencji. W przypadku gdy dwa lub więcej małych browarów współpracują ze sobą, a ich łączna wielkość rocznej produkcji nie przekracza 200 000 hl, mogą one być traktowane jako jeden ''niezależny, mały browar''. |
Dyrektywa ta nie definiuje pojęcia mikrobrowaru ani browaru rzemieślniczego, natomiast ustala pojęcie ''niezależnego, małego browaru''. Rozumie się przez nie browar, który jest prawnie i ekonomicznie niezależny od wszelkich innych browarów, mieści się w budynkach usytuowanych poza terenem należącym do jakiegokolwiek innego browaru i nie działa na mocy licencji. W przypadku gdy dwa lub więcej małych browarów współpracują ze sobą, a ich łączna wielkość rocznej produkcji nie przekracza 200 000 hl, mogą one być traktowane jako jeden ''niezależny, mały browar''. |
||
W Polsce obniżone podatki akcyzowe dla ''niezależnych, małych browarów'' regulowane są przez Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia |
W Polsce obniżone podatki akcyzowe dla ''niezależnych, małych browarów'' regulowane są przez Rozporządzenie Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 28 czerwca 2021 r. w sprawie zwolnień od podatku akcyzowego ({{Dziennik Ustaw|2023|1891}}). Zwalnia się od akcyzy podatników produkujących piwo, którzy w poprzednim roku kalendarzowym wyprodukowali do 200 000 hl piwa – w wysokości 50% kwoty akcyzy. |
||
* do 20 000 hl piwa – w wysokości 30,00 zł/hl, |
|||
* do 70 000 hl piwa – w wysokości 15,00 zł/hl, |
|||
* do 150 000 hl piwa – w wysokości 12,00 zł/hl, |
|||
* do 200 000 hl piwa – w wysokości 9,00 zł/hl. |
|||
Ulga nie może jednak przekroczyć 50% kwoty akcyzy obliczonej z zastosowaniem standardowej stawki. |
|||
== Zobacz też == |
== Zobacz też == |
||
*[[Browary w Polsce]] |
*[[Browary w Polsce]] |
||
| Linia 29: | Linia 24: | ||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
||
{{Przypisy}} |
{{Przypisy}} |
||
{{Kontrola autorytatywna}} |
|||
[[Kategoria:Browary| ]] |
[[Kategoria:Browary| ]] |
||
Aktualna wersja na dzień 10:02, 19 mar 2024
Terminy browar rzemieślniczy, mikrobrowar nie posiadają powszechnie uznanej definicji[1], ale zwykle stosuje się je w odniesieniu do niezależnych (w sensie właścicielskim), małych browarów o tradycyjnych metodach warzenia piwa[2]. Należą do nich niewielkie browary produkujące piwa specjalne, browary restauracyjne (brewpuby) oraz browary kontraktowe[3]. Jedną z ważniejszych definicji browaru rzemieślniczego wprowadziło Polskie Stowarzyszenie Browarów Rzemieślniczych, organizacja reprezentująca browary rzemieślnicze w Polsce, według której browar rzemieślniczy: jakość produktu stawia na pierwszym miejscu, jest znany z ludzi tworzących piwa, jest innowacyjny, jest niezależny[4].
Gwałtowny rozwój małych browarów obserwuje się na całym świecie[5]. Do pojawienia się tego trendu, obecnego od lat 80. XX w., przyczyniła się deregulacja rynku piwa w USA w 1979 r. przez prezydenta Jimmy’ego Cartera[6] oraz wzrost zainteresowania piwowarstwem domowym[7]. W Europie stał się on zauważalny w połowie lat 90[5]. W 2015 r. browarnictwo rzemieślnicze stanowiło 12% rynku piwa w USA i przewiduje się, że do 2020 r. jego udział na światowym rynku osiągnie 10%[8].
W przeciwieństwie do oferty koncernów piwowarskich, skupiających się na produkcji piw typu lager i piw lekkich, mikrobrowary koncentrują się na warzeniu rozmaitych piw specjalnych. Używają zwykle droższych surowców do produkcji piwa i stosują odmienne technologie, co ma na celu uzyskanie intensywnego aromatu i smaku oraz często wyższej goryczki od poziomu goryczki piw masowych[9]. Wiele z nich odniosło dzięki temu wielki sukces handlowy i w krótkim czasie znacznie zwiększyło produkcję[5][10]. Sprzedaż piwa rzemieślniczego rośnie w ostatnich latach w szybszym tempie niż dominujących na rynku koncernowych lagerów[10]. Pomimo spadku spożycia piwa w USA, Wielkiej Brytanii i Australii, browarnictwo rzemieślnicze notuje od ponad dekady przyśpieszający wzrost popytu na tych rynkach[11][12]. Konsumenci europejscy zaczęli pić mniej alkoholu, a jednocześnie wydają tyle samo pieniędzy na alkohol, kupując droższe produkty wyższej jakości[12][13]. We Francji małe browary cieszą się rosnącą popularnością w obrębie regionu, w którym się znajdują, a ich wybór postrzegany jest jako wyraz patriotyzmu lokalnego[10].
Browarnictwo rzemieślnicze jest niejako odpowiedzią na industrializację, stanowiąc przejaw trendu stojącego w opozycji do bezosobowej masowej produkcji[11][12]. Produkty wytwarzane przez browary rzemieślnicze uważane są przez konsumentów za produkty wymagające umiejętności i dbałości konkretnej osoby, która wykorzystuje swoją wiedzę rzemieślniczą, warząc piwo. Pracownik nie jest wyalienowany od produktu i procesu jego tworzenia, co ma miejsce w produkcji przemysłowej, kiedy jego wkład ogranicza się do serii powtarzających się czynności. Tym samym konsumenci mają skłonność wiązać piwa rzemieślnicze z wysoką jakością i autentycznością[14], przez co są gotowi płacić za nie wyższe ceny[13], a same mikrobrowary nie postrzegają siebie jako bezpośredniej konkurencji dla dużych koncernów piwowarskich[9].
Coraz większą popularnością cieszą się więc zakłady produkujące na niewielką skalę lokalne produkty w branży spożywczej[14]. Rozwija się biroturystyka (turystyka piwna) jako część turystyki kulinarnej, polegająca m.in. na zwiedzaniu browarów, organizowaniu degustacji i festiwali związanych z piwem rzemieślniczym. Działania te budują świadomość marki i pomagają zwiększyć zyski[11]. Mikrobrowary rzadko używają tradycyjnych form reklamy – zwykle wykorzystywany jest marketing szeptany[9].
Ulgi podatkowe
[edytuj | edytuj kod]Zgodnie z art. 4 dyrektywy Rady 92/83/EWG z dnia 19 października 1992 r. w sprawie harmonizacji struktury podatków akcyzowych od alkoholu i napojów alkoholowych (Dz. Urz. WE L 316 z 19.10.1992), państwa członkowskie Unii Europejskiej mają prawo stosować obniżone stawki podatku akcyzowego wobec niezależnych, małych browarów, produkujących nie więcej niż 200 000 hl piwa rocznie. Stawki te mogą być niższe maksymalnie o 50% od standardowej, krajowej stawki podatku akcyzowego.
Dyrektywa ta nie definiuje pojęcia mikrobrowaru ani browaru rzemieślniczego, natomiast ustala pojęcie niezależnego, małego browaru. Rozumie się przez nie browar, który jest prawnie i ekonomicznie niezależny od wszelkich innych browarów, mieści się w budynkach usytuowanych poza terenem należącym do jakiegokolwiek innego browaru i nie działa na mocy licencji. W przypadku gdy dwa lub więcej małych browarów współpracują ze sobą, a ich łączna wielkość rocznej produkcji nie przekracza 200 000 hl, mogą one być traktowane jako jeden niezależny, mały browar.
W Polsce obniżone podatki akcyzowe dla niezależnych, małych browarów regulowane są przez Rozporządzenie Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 28 czerwca 2021 r. w sprawie zwolnień od podatku akcyzowego (Dz.U. z 2023 r. poz. 1891). Zwalnia się od akcyzy podatników produkujących piwo, którzy w poprzednim roku kalendarzowym wyprodukowali do 200 000 hl piwa – w wysokości 50% kwoty akcyzy.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Sebastian Wawszczak. Kontraktowo-browarowy zawrót głowy. „Przemysł Fermentacyjny i Owocowo-Warzywny”. 12, s. 18/8, 2013.
- ↑ Olivier Garrett: Craft brewing. W: The Oxford Companion to Beer. Oxford University Press, 2011, s. 270–271. ISBN 0-19-536713-8.
- ↑ Sebastian Wawszczak. Definicje browarów. Spojrzenie zza "wielkiej wody". „AGRO industry”. 2, s. 25, 2013.
- ↑ Browary rzemieślnicze – Polskie Stowarzyszenie Browarów Rzemieślniczych [online], psbr.eu [dostęp 2024-03-19].
- ↑ a b c Edyta Kordialik-Bogacka. Trendy w technologii produkcji piwa. „Przemysł Fermentacyjny i Owocowo-Warzywny”. 7-8, s. 54–56, 2012.
- ↑ Max Fisher: How Jimmy Carter Saved Craft Beer. 2010-08-05. [dostęp 2016-07-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-20)]. (ang.).
- ↑ Brewers Association: History of craft brewing. [dostęp 2016-07-31]. (ang.).
- ↑ Armand V. Cardello i inni, Cognitive and emotional differentiators for beer: An exploratory study focusing on ‘‘uniqueness”, „Food Quality and Preference”, 54, Elsevier, 2016, s. 23–38, DOI: 10.1016/j.foodqual.2016.07.001.
- ↑ a b c Tom Wesson, Joao Neiva de Figueiredo. The importance of focus to market entrants: A study of microbrewery performance. „Journal of Business Venturing”. 16 (4), s. 377–403, 2001. Elsevier. DOI: 10.1016/S0883-9026(99)00049-X.
- ↑ a b c Carlos Gómez-Corona, Maud Lelievre-Desmas, Héctor B. Escalona Buendía, Sylvie Chollet i inni. Craft beer representation amongst men in two different cultures. „Food Quality and Preference”. 53, s. 19–28, 2016. Elsevier. DOI: 10.1016/j.foodqual.2016.05.010.
- ↑ a b c Alison Dunn, Mark Wickham. Craft brewery tourism best-practices: A research agenda. „Annals of Tourism Research”. 56, s. 140–142, 2016. Elsevier. DOI: 10.1016/j.annals.2015.10.009.
- ↑ a b c G. Donadini i inni, Consumer interest in specialty beers in three European markets, „Food Research International”, 85, Elsevier, 2016, s. 301–314, DOI: 10.1016/j.foodres.2016.04.029.
- ↑ a b Barbara Aquilani, Tiziana Laureti, Stefano Poponi, Luca Secondi. Beer choice and consumption determinants when craft beers are tasted: An exploratory study of consumer preferences. „Food Quality and Preference”. 41, s. 214–224, 2015. Elsevier. DOI: 10.1016/j.foodqual.2014.12.005.
- ↑ a b Thomas Thurnell-Read. Craft, tangibility and affect at work in the microbrewery. „Emotion, Space and Society”. 13, s. 46–54, 2014. DOI: 10.1016/j.emospa.2014.03.001.