John Wilmot (hrabia): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy |
merytoryczne |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Plik:Jacob Huysmans - Portrait of John Wilmot, 2nd Earl of Rochester 1.jpg|thumb|200px|right|John Wilmot]] |
[[Plik:Jacob Huysmans - Portrait of John Wilmot, 2nd Earl of Rochester 1.jpg|thumb|200px|right|John Wilmot]] |
||
{{Wikicytaty|dopełniacz=z Johna Wilmota}} |
{{Wikicytaty|dopełniacz=z Johna Wilmota}} |
||
'''John Wilmot''', '''2. hrabia Rochester''' (ur. |
'''John Wilmot''', '''2. hrabia Rochester''' (ur. {{Data|1647-04-11}}<ref name=":0">{{Cytuj |autor = Astrodatabank by Lois Rodden and Astrodienst AG Zollikon, Switzerland-astro com- www.astro.com |tytuł = John Wilmot |data = 2014-10-27 |data dostępu = 2024-09-01 |opublikowany = Astro-Databank |url = https://www.astro.com/astro-databank/Wilmot,_John |język = en}}</ref> w [[Oxfordshire]], zm. {{Data|1680-08-05}}<ref name=":0" /> w [[Woodstock (Anglia)|Woodstock]]<ref>{{Cytuj |tytuł = John Wilmot, 2nd earl of Rochester {{!}} Restoration Poet, Libertine, Satirist {{!}} Britannica |data = 2024-07-22 |data dostępu = 2024-09-01 |opublikowany = www.britannica.com |url = https://www.britannica.com/biography/John-Wilmot-2nd-earl-of-Rochester |język = en}}</ref>) – angielski arystokrata, awanturnik i poeta, przyjaciel króla [[Karol II Stuart|Karola II]]. Autor [[satyra|satyrycznych]], często rozwiązłych utworów. |
||
Był synem [[Henry Wilmot, 1. hrabia Rochester|Henry’ego Wilmota]], [[hrabia Rochester|pierwszego hrabiego Rochester]], bliskiego przyjaciela Karola II. Studiował w [[Uniwersytet Oksfordzki|Oxfordzie]], następnie rozpoczął karierę dworską, w czym pomogła mu sława bohatera w bitwach morskich [[II wojna angielsko-holenderska|z Holendrami]]. Towarzyszył królowi w hulankach, znany był z erotyzmu i pociągu niemal w stronę [[pornografia|pornografii]]. Był bohaterem wielu skandali towarzyskich, jednym z najsłynniejszych było porwanie i poślubienie bogatej dziedziczki, Elizabeth Malet; za ten czyn został na krótko uwięziony w [[Tower of London|Tower]]<ref>Wzmianka o tym wydarzeniu znajduje się w ''Dziennikach'' [[Samuel Pepys|Samuela Pepysa]] pod datą 28 maja 1665; {{cytuj stronę| url = http://en.wikisource.org/wiki/Diary_of_Samuel_Pepys/1665/May#28th_.28Lord.27s_day.29 | tytuł = Diary of Samuel Pepys | data dostępu = 2010-02-21| autor = Samuel Pepys | opublikowany = Wikisources | język = en }}</ref>. |
Był synem [[Henry Wilmot, 1. hrabia Rochester|Henry’ego Wilmota]], [[hrabia Rochester|pierwszego hrabiego Rochester]], bliskiego przyjaciela Karola II. Studiował w [[Uniwersytet Oksfordzki|Oxfordzie]], następnie rozpoczął karierę dworską, w czym pomogła mu sława bohatera w bitwach morskich [[II wojna angielsko-holenderska|z Holendrami]]. Towarzyszył królowi w hulankach, znany był z erotyzmu i pociągu niemal w stronę [[pornografia|pornografii]]. Był bohaterem wielu skandali towarzyskich, jednym z najsłynniejszych było porwanie i poślubienie bogatej dziedziczki, Elizabeth Malet; za ten czyn został na krótko uwięziony w [[Tower of London|Tower]]<ref>Wzmianka o tym wydarzeniu znajduje się w ''Dziennikach'' [[Samuel Pepys|Samuela Pepysa]] pod datą 28 maja 1665; {{cytuj stronę| url = http://en.wikisource.org/wiki/Diary_of_Samuel_Pepys/1665/May#28th_.28Lord.27s_day.29 | tytuł = Diary of Samuel Pepys | data dostępu = 2010-02-21| autor = Samuel Pepys | opublikowany = Wikisources | język = en }}</ref>. |
Aktualna wersja na dzień 19:25, 1 wrz 2024
John Wilmot, 2. hrabia Rochester (ur. 1 kwietnia?/11 kwietnia 1647[1] w Oxfordshire, zm. 26 lipca?/5 sierpnia 1680[1] w Woodstock[2]) – angielski arystokrata, awanturnik i poeta, przyjaciel króla Karola II. Autor satyrycznych, często rozwiązłych utworów.
Był synem Henry’ego Wilmota, pierwszego hrabiego Rochester, bliskiego przyjaciela Karola II. Studiował w Oxfordzie, następnie rozpoczął karierę dworską, w czym pomogła mu sława bohatera w bitwach morskich z Holendrami. Towarzyszył królowi w hulankach, znany był z erotyzmu i pociągu niemal w stronę pornografii. Był bohaterem wielu skandali towarzyskich, jednym z najsłynniejszych było porwanie i poślubienie bogatej dziedziczki, Elizabeth Malet; za ten czyn został na krótko uwięziony w Tower[3].
Zmarł przedwczesną śmiercią w wieku 33 lat. Umierając, żałował za grzechy, czego świadkiem był Gilbert Burnet, późniejszy biskup Salisbury. Nawrócenie znanego grzesznika zostało szeroko rozpropagowane i było przykładem poruszanym w wielu późniejszych kazaniach.
W swojej poezji opowiadał się za racjonalizmem, wychwalał potęgę rozumu ludzkiego i nawiązywał do postawy libertyńskiej, zwłaszcza w znanym utworze Satyra na ludzkość (A Satyr against Mankind, 1675)[4]. Bibliografia jego utworów jest dość niepewna, ponieważ nie przywiązywał wagi do ich publikacji, a w wydaniach pośmiertnych często przypisywano mu wiele obscenicznych wierszy o nieustalonym autorstwie.
W 2004 Laurence Dunmore nakręcił o nim film Rozpustnik (The Libertine) na podstawie sztuki Stephena Jeffreysa pod tym samym tytułem. Głównego bohatera zagrał Johnny Depp[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Astrodatabank by Lois Rodden and Astrodienst AG Zollikon , Switzerland-astro, John Wilmot [online], Astro-Databank, 27 października 2014 [dostęp 2024-09-01] (ang.).
- ↑ John Wilmot, 2nd earl of Rochester | Restoration Poet, Libertine, Satirist | Britannica [online], www.britannica.com, 22 lipca 2024 [dostęp 2024-09-01] (ang.).
- ↑ Wzmianka o tym wydarzeniu znajduje się w Dziennikach Samuela Pepysa pod datą 28 maja 1665; Samuel Pepys: Diary of Samuel Pepys. Wikisources. [dostęp 2010-02-21]. (ang.).
- ↑ Przemysław Mroczkowski: Historia literatury angielskiej. Zarys. Wrocław: Ossolineum, 1981, s. 266. ISBN 83-04-00784-3.
- ↑ The Libertine w bazie IMDb (ang.)
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- John Wilmot, hrabia Rochester. W: Stanisław Barańczak: Antologia angielskiej poezji metafizycznej XVII stulecia. Wyd. II. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1991, s. 456. ISBN 83-06-01963-6.
- ISNI: 000000010856479X
- VIAF: 34465786
- LCCN: n79027135
- GND: 118601636
- NDL: 00621389
- LIBRIS: 75kmn2lr08rlw6f
- BnF: 119907161
- SUDOC: 027979555
- NLA: 36256470
- NKC: jn20031230028
- NTA: 068975309
- BIBSYS: 90092970
- CiNii: DA02049463
- Open Library: OL234540A
- NUKAT: n96600069
- OBIN: 29623
- J9U: 987007267267605171
- PTBNP: 1570228
- NSK: 000549606
- BLBNB: 000335285