Przejdź do zawartości

Operacja Rolling Thunder

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Operacja Rolling Thunder
wojna wietnamska
Ilustracja
Cztery F-105 i jeden naprowadzający samolot B-66 zrzucają bomby przez chmury nad Wietnamem Północnym. 14 czerwca 1966.
Czas

2 marca 19651 listopada 1968

Miejsce

Hanoi, Hajfong i inne miejscowości

Terytorium

Wietnam Północny

Wynik

strategiczna porażka USA

Strony konfliktu
 Stany Zjednoczone
 Wietnam Południowy
 Wietnam Północny
 Chiny
 Korea Północna
Dowódcy
Lyndon Johnson
Robert McNamara
Joseph H. Moore
William W. Momyer
George S. Brown
Nguyễn Cao Kỳ
Phùng Thế Tài
(obrona powietrzna)
Nguyễn Văn Tiên
(siły powietrzne)
Straty
USA:
1054 lotników (zabitych, pojmanych i zaginionych),
922 samoloty stracone,
Wietnam Południowy:
nieznane
Wietnam Północny:
20 000 żołnierzy zabitych,
30 000–182 000 cywilów zabitych,
12 samolotów zniszczonych,
Chiny:
20 000 personelu wspierającego zabite
Korea Północna:
14 pilotów zabitych
brak współrzędnych

Operacja Rolling Thunder (Dudniący Grom) – kryptonim kampanii powietrznej nad Wietnamem Północnym podczas wojny wietnamskiej, toczonej przez lotnictwo Stanów Zjednoczonych i Wietnamu Południowego, od 2 marca 1965 do 31 października 1968 roku. Celem kampanii było zniszczenie infrastruktury, zaplecza przemysłowego i obrony przeciwlotniczej Wietnamu Północnego, jak również przerwanie szlaku zaopatrzeniowego w Wietnamie Południowym, co w założeniu miało zmusić DRW do wycofania się ze wspierania partyzantów na Południu. Równolegle prowadzono również szeroko zakrojone bombardowania na terenie Wietnamu Południowego przeciwko działającym tam siłom Wietkongu.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Podstawową przeszkodą w zrealizowaniu celów operacji był fakt że w Wietnamie praktycznie nie było zaplecza przemysłowego ani infrastruktury – niemal wszystko (łącznie z ryżem[wymaga weryfikacji?]) przysyłane było z Chin i ZSRR[potrzebny przypis]. Przerwanie tych linii zaopatrzenia (co wymagałoby na przykład bombardowania radzieckich statków i chińskich linii kolejowych) nie wchodziło w grę, ponieważ Amerykanie chcieli ograniczyć zasięg konfliktu i uniknąć bezpośredniego zaangażowania w nim sił zbrojnych innych krajów komunistycznych. Z tych samych powodów selekcja celów bombardowań była nieustannie dyktowana przez względy polityczne, co znacznie redukowało skuteczność kampanii.

Podczas masowej kampanii zrzucono 864 tys. ton bomb na terytorium Wietnamu Północnego, i łącznie 1,6 mln ton bomb na terytorium całego Wietnamu (Północnego i Południowego), więcej niż całkowity tonaż bomb zrzucony przez lotnictwo amerykańskie podczas II wojny światowej (1,5 mln ton). Zniszczenia wyrządzone w Wietnamie Północnym były ogromne. Według ocen CIA zginęło tam około 90 tys. Wietnamczyków, w tym 74 tys. cywilów. Pomimo tego operacja nie osiągnęła swojego celu, czego dowodem była szeroko zakrojona Ofensywa Tết przeprowadzona przez siły Wietkongu w Wietnamie Południowym na początku 1968.

31 marca 1968 prezydent Lyndon B. Johnson ogłosił, że ataki na Wietnam Północny będą ograniczone, a cała operacja oficjalnie zakończyła się 31 października 1968.

Amerykanie stracili podczas kampanii ponad 1200 samolotów (750 z USAF i 470 z US Navy), w tym 919 bezpośrednio w wyniku operacji nad Wietnamem Północnym. Większość tych strat była spowodowana przez artylerię przeciwlotniczą, choć pod koniec kampanii coraz większe straty powodowały rakiety przeciwlotnicze i myśliwce (MiG-21 i MiG-17). Do strat przyczyniła się też zbliżona taktyka kolejnych nalotów, przez co ułatwione było rozmieszczenie stanowisk z przeciwlotniczą bronią rakietową. Szczególnie straty zadane przez wolniejsze i przestrzałe lecz bardzo zwrotne myśliwce MiG-17 szybkim lecz mało zwrotnym amerykańskim samolotom myśliwsko-bombowym (szczególnie F-105) były dla Amerykanów szokujące. Doświadczenia te spowodowały gruntowne zmiany w amerykańskiej filozofii projektowania samolotów bojowych i wpłynęły w znaczący sposób na właściwości następnej generacji wysoce zwrotnych myśliwców F-15, F-16 i F-18. Jako szybki środek zaradczy zastosowano pod koniec 1965 roku specjalnie wyposażone samoloty myśliwskie różnych typów oznaczone żargonowo jako „dzikie łasice”, które niszczyć miały radarowy system naprowadzania pocisków (Surface-to-Air Missile – SAM). Ograniczyło to w pewnym zakresie straty maszyn myśliwsko-bombowych. Zaś stosunkowo mała skuteczność masowych bombardowań przyśpieszyła z kolei prace nad stworzeniem pocisków i bomb kierowanych nowej generacji (tzw. smart weapons).

Masowe bombardowania Wietnamu Północnego przez lotnictwo amerykańskie rozpoczęły się ponownie w 1972 roku w ramach operacji Linebacker i Linebacker II.