Świadkowie Jehowy w Bośni i Hercegowinie
Państwo | |
---|---|
Liczebność (2023) |
969 |
% ludności kraju (2023) |
0,03% |
Liczba zborów (2023) |
16 |
Rozpoczęcie działalności |
druga poł. lat 20. XX w. |
Świadkowie Jehowy w Bośni i Hercegowinie – społeczność wyznaniowa w Bośni i Hercegowinie, należąca do ogólnoświatowej wspólnoty Świadków Jehowy, licząca w 2023 roku 969 głosicieli, należących do 16 zborów[1][2][a][b]. Na dorocznej uroczystości Wieczerzy Pańskiej w 2023 roku zgromadziło się 1507 osób[1]. Działalność miejscowych głosicieli koordynuje Biuro Oddziału w Zagrzebiu w Chorwacji[3]. Biuro Krajowe mieści się w Sarajewie[4].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Początki
[edytuj | edytuj kod]Na terenie Królestwa Jugosławii, do którego należała obecna Bośnia i Hercegowina, pierwsza korporacja prawna reprezentująca Badaczy Pisma Świętego (Świadków Jehowy) – „Latarnia Morska – Stowarzyszenie Badaczy Pisma Świętego w Królestwie Jugosławii” – została założona w słoweńskim Mariborze we wrześniu 1930 roku[5]. Pod koniec lat 20. w Mostarze Alfred Tuček (1904–1987), dyrygent orkiestry gwardii królewskiej przyjął wierzenia Świadków Jehowy. W 1934 roku poślubił pionierkę z Niemiec, która należała do grona niemieckich współwyznawców opuszczających ten kraj na skutek prześladowań w okresie nazistowskim. Wspólnie prowadzili oni działalność kaznodziejską w różnych regionach Królestwa Jugosławii[6][7]. W tym okresie publicznie wyświetlano film Dramat stworzenia[8].
Rozwój działalności
[edytuj | edytuj kod]Na terenie Jugosławii Świadkowie Jehowy zostali zarejestrowani 9 września 1953 roku, ale działalność kaznodziejska podlegała ograniczeniom[9]. Wkrótce po chrzcie w roku 1957, pochodząca z Chorwacji Veronika Babić przeniosła się do Sarajewa. Również Milica Radišić z chorwackiej Slawonii (ochrzczona w 1950 roku) wraz z rodziną zamieszkała w Bośni. Te dwie rodziny rozpoczęły regularną działalność na terenie Bośni[10]. W roku 1963 otwarto Salę Królestwa w Sarajewie, z której korzystał pierwszy zbór w Bośni i Hercegowinie[11].
W 1967 roku w kongresie pod hasłem „Dzieło czynienia uczniów” w Klagenfurcie uczestniczyło 889 jugosłowiańskich Świadków Jehowy, w tym kilkudziesięciu z Bośni. W roku 1968 w Villach odbył się kolejny kongres pod hasłem „Dobra nowina dla wszystkich narodów” dla Świadków Jehowy z Jugosławii, a w 1969 roku kongres pod hasłem „Pokój na ziemi” w Norymberdze. Austriackie Biuro Oddziału umacniało współwyznawców pod względem organizacyjnym[12].
Po rozpadzie Jugosławii
[edytuj | edytuj kod]Od 16 do 18 sierpnia 1991 roku w Zagrzebiu, odbył się pierwszy w Jugosławii kongres międzynarodowy Świadków Jehowy pod hasłem „Lud miłujący wolność Bożą”. Zebrały się 14 684 osoby, w tym bośniaccy wyznawcy. W kongresie uczestniczyło pięciu członków Ciała Kierowniczego: Carey W. Barber, Lloyd Barry, Milton G. Henschel, Teodor Jaracz i Lyman A. Swingle[13].
Wkrótce zaczęła się wojna domowa, która w marcu następnego roku objęła Bośnię i Hercegowinę. W wyniku tej wojny rozpoczęło się trwające od kwietnia 1992 do końca lutego 1996 oblężenie Sarajewa[14]. 26 października 1993 roku wysłano z Wiednia pomoc humanitarną, zawierającą 16 ton żywności i drewna opałowego dla współwyznawców w Bośni (z Travnika, 40 głosicieli w Zenicy i 65 w Sarajewie). Był to pierwszy konwój z pomocą humanitarną, który dotarł do Sarajewa od początku oblężenia[15]. Podobną pomoc zorganizowano w Tuzli, Mostarze i Bihaciu[16]. Łącznie w roku 1994 wysłano 66 ton różnych artykułów dla 219 bośniackich współwyznawców[17]. W czerwcu 1994 roku w Tuzli, Zenicy i Sarajewie zorganizowano jednodniowe zgromadzenia specjalne, w których uczestniczyli członkowie Komitetu Kraju z Zagrzebia[18]. W zgromadzeniu tym udział wzięło 726 osób, a 55 ochrzczono[17].
W trakcie oblężenia Sarajewa za neutralną postawę niektórzy otrzymali wyroki skazujące i byli więzieni. Podobne próby przechodzili młodzi głosiciele w Banja Luce. Niektórzy głosiciele ponieśli śmierć na skutek działań wojennych[19]. Do oblężonych miast od czasu do czasu literaturę biblijną przekazywano faksem[19].
Do 1996 roku nadzór nad działalnością w Chorwacji oraz w Bośni i Hercegowinie sprawował Komitet Kraju w Zagrzebiu, działający pod nadzorem Biura Oddziału w Austrii. W tym też roku utworzono czteroosobowy Komitet Oddziału, a 23 października 1999 roku w Zagrzebiu oddano do użytku Biuro Oddziału koordynujące działalność również w Bośni i Hercegowinie[20]. Po wojnie rozpoczęto budowę Sal Królestwa. Jedna z nich powstała w Banja Luce pomimo sprzeciwu serbskiego Kościół prawosławnego, mimo uznania prawnego działalności Świadków Jehowy w Bośni. Budowa Sali w Banja Luce stała się precedensem prawnym ułatwiającym wznoszenie własnych miejsc wielbienia w tej części Bośni i Hercegowiny[21].
W 2011 roku działalność kaznodziejską prowadziło 1224 głosicieli. Wiosną 2014 roku niemieccy współwyznawcy zorganizowali pomoc humanitarną dla poszkodowanych przez powódź, jaka przeszła przez Bałkany[22]. W 2015 roku Świadkowie Jehowy z Bośni i Hercegowiny wzięli udział w kongresie specjalnym pod hasłem „Naśladujmy Jezusa!”, który odbył się w Zagrzebiu w Chorwacji[23], a latem 2019 roku w kongresie międzynarodowym pod hasłem „Miłość nigdy nie zawodzi!” w Stanach Zjednoczonych[24]. 25 kwietnia 2020 roku Mark Sanderson, członek Ciała Kierowniczego ogłosił w nagranym wcześniej przemówieniu wydanie zrewidowanego Pisma Świętego w Przekładzie Nowego Świata w języku chorwackim (oraz serbskim). W związku z pandemią COVID-19 zorganizowano specjalne zebranie w trybie wideokonferencji. W Bośni i Hercegowinie, Chorwacji, Czarnogórze oraz Serbii uczestniczyło w nim łącznie 12 705 osób[25].
Kongresy odbywają się w Sarajewie w języku bośniackim, chorwackim i serbskim.
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Są to zbory chorwackojęzyczne oraz serbskojęzyczne, a także grupy chorwackiego języka migowego, angielskiego, arabskiego oraz romani (Serbia). W Stanach Zjednoczonych działają grupy bośniackojęzyczne.
- ↑ W związku z pandemią COVID-19 od 14 marca 2020 do 31 sierpnia 2022 roku działalność od domu do domu była zawieszona (prowadzona była listownie, telefonicznie, w formie elektronicznej, od 31 maja 2022 roku wznowiono publiczną działalność ewangelizacyjną). Od 1 kwietnia 2022 roku program uroczystości Pamiątki śmierci Jezusa Chrystusa oraz zebrań zborowych przeprowadza się ponownie w Sali Królestwa oraz w formie „hybrydowej” (wszyscy uczestnicy w Sali Królestwa i odbierający program transmitowany przez wideokonferencje mogą brać czynny udział w punktach i dyskusjach). Do końca 2022 roku wstrzymano organizowanie kongresów regionalnych i zgromadzeń obwodowych z osobistym udziałem obecnych. Ich program został zamieszczony w oficjalnym serwisie internetowym jw.org.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Watchtower, Sprawozdanie z działalności w poszczególnych krajach w 2023 roku [online], jw.org [dostęp 2024-02-10] .
- ↑ Bośnia i Hercegowina – Ilu tam jest Świadków Jehowy [online], jw.org [dostęp 2024-02-10] .
- ↑ Watchtower, Biuro Oddziału w Chorwacji [online], jw.org [dostęp 2022-01-03] .
- ↑ Watchtower, Biuro Krajowe w Bośni i Hercegowinie [online], jw.org [dostęp 2013-12-16] .
- ↑ Rocznik Świadków Jehowy 2009 ↓, s. 145, 146.
- ↑ Rocznik Świadków Jehowy 2009 ↓, s. 150, 151.
- ↑ JW Broadcasting — maj 2018 [od 60 min.] [online], jw.org, 1 maja 2018 [dostęp 2021-09-07] .
- ↑ Watch Tower Bible and Tract Society, „Dramat stworzenia” — niezapomniana produkcja [online], jw.org, 29 listopada 2022 .
- ↑ Rocznik Świadków Jehowy 2009 ↓, s. 173, 174.
- ↑ Rocznik Świadków Jehowy 2009 ↓, s. 175.
- ↑ Rocznik Świadków Jehowy 2009 ↓, s. 178.
- ↑ Watchtower, Gerrit Lösch: Zachowywanie jedności w czasie zakazu [online], jw.org, 4 stycznia 2019 [dostęp 2020-06-18] .
- ↑ Rocznik Świadków Jehowy 2009 ↓, s. 190, 191.
- ↑ Rocznik Świadków Jehowy 2009 ↓, s. 194-197.
- ↑ Watchtower, Pomoc dla naszych braci w Bośni, „Przebudźcie się!”, LXXV, Towarzystwo Strażnica, 1 listopada 1994, s. 23-27, ISSN 1234-1169 .
- ↑ Rocznik Świadków Jehowy 2009 ↓, s. 197-199.
- ↑ a b Watchtower, Rocznik Świadków Jehowy 1995, Nowy Jork: Towarzystwo Strażnica, 1995, s. 14, 15 .
- ↑ Rocznik Świadków Jehowy 2009 ↓, s. 203, 204.
- ↑ a b Rocznik Świadków Jehowy 2009 ↓, s. 200-202.
- ↑ Rocznik Świadków Jehowy 2009 ↓, s. 215-217.
- ↑ Rocznik Świadków Jehowy 2009 ↓, s. 206.
- ↑ Watchtower, Świadkowie Jehowy organizują akcję pomocy na Bałkanach [online], jw.org, 25 lipca 2014 [dostęp 2014-07-25] .
- ↑ Croatia Special Convention Hospitality Committee , Special Convention of Jehovah’s Witnesses in Zagreb, Croatia, 2015 [online], zagreb2015.org, 2015 [dostęp 2015-08-06] [zarchiwizowane z adresu 2016-02-07] (ang.).
- ↑ Watchtower, Kongresy międzynarodowe 2019 [online], jw2019.org, 8 sierpnia 2018 [dostęp 2019-07-30] [zarchiwizowane z adresu 2019-09-20] .
- ↑ Watchtower, Wydanie zrewidowanego Pisma Świętego w Przekładzie Nowego Świata w językach chorwackim i serbskim [online], jw.org, 29 kwietnia 2020 [dostęp 2020-04-29] .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Watchtower, Rocznik Świadków Jehowy 2009, Nowy Jork: Towarzystwo Strażnica, 2009, s. 66–125 .
- Rocznik Świadków Jehowy: 1994–2017
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Watchtower, Świadkowie Jehowy na całym świecie. Bośnia i Hercegowina [online], jw.org [dostęp 2020-12-22] .