8 Batalion Strzelców Karpackich
Historia | |
Państwo | |
---|---|
Sformowanie | |
Rozformowanie | |
Tradycje | |
Nadanie sztandaru | |
Dowódcy | |
Pierwszy |
mjr Karol Hareńczyk |
Ostatni |
mjr Marian Jania |
Działania zbrojne | |
kampania włoska | |
Organizacja | |
Rodzaj wojsk | |
Podległość |
8 Batalion Strzelców Karpackich (8 bsk) – pododdział piechoty Polskich Sił Zbrojnych.
Formowanie i działania batalionu
[edytuj | edytuj kod]8 Batalion Strzelców Karpackich został sformowany po raz pierwszy wiosną 1942 roku, w Palestynie, w składzie 3 Brygady Strzelców Karpackich. Podstawą formowania był rozkaz Ldz. 2440/A/I/tjn./42 dowódcy Wojska Polskiego na Środkowym Wschodzie z 23 maja 1942 roku i rozkaz Ldz. 53/59/Og. Org./tjn./42 dowódcy Dywizji Strzelców Karpackich z 30 maja 1942 roku. W listopadzie 1942 roku batalion został rozformowany.
Po raz drugi 8 Batalion Strzelców Karpackich został sformowany pod koniec 1944 roku we Włoszech również w składzie 3 Brygady Strzelców Karpackich. W kwietniu 1945 roku walczył w bitwie o Bolonię.
Po wojnie batalion, będąc w składzie wojsk okupacyjnych, pełnił między innymi służbę wartowniczą. W lutym 1946 ochraniał obiekty wojskowe w rejonie Senigallia[2]. W 1946 roku został przetransportowany z Włoch do Wielkiej Brytanii i tam w 1947 roku rozformowany.
Żołnierze batalionu
[edytuj | edytuj kod]- Dowódcy batalionu
- mjr Karol Hareńczyk (do 3 VIII 1945)[3]
- mjr Marian Jana (3 VIII 1945 - 1947)[4]
- Zastępca dowódcy batalionu
- mjr Wojciech Kania[4]
- Szeregowcy
- strz. Jan Kisza
Symbole batalionu
[edytuj | edytuj kod]Sztandar
Sztandar, ufundowany przez społeczeństwo włoskich miast Imola i Senigallia, wręczył batalionowi 11 sierpnia 1946 roku gen. Anders[5].
Na stronie głównej płata znajduje się wykonany z pąsowego jedwabiu motyw krzyża kawalerskiego z wizerunkiem Matki Boskiej Częstochowskiej. W czterech rogach wyhaftowano odznaki batalionu. Na ramionach krzyża umieszczono ponadto oznakę honorową 2 Korpusu[a]), oznakę rozpoznawczą dowództwa 2 Korpusu i oddziałów pozadywizyjnych, oznakę rozpoznawczą 3 Dywizji Strzelców Karpackich, odznakę organizacji katolickiej opiekującej się żołnierzami[b] oraz herb Bolonii na tle gałązek świerkowych.
Na stronie odwrotnej, w środku krzyża kawalerskiego, znajduje się napis: "Bóg, Honor i Ojczyzna", na ramionach zaś nazwy miast włoskich, w których wyzwalaniu uczestniczył 8 batalion: "Bologna", "Imola - 14 IV 1945", "Castel S. Pietro". W lewym górnym i dolnym rogu umieszczono herby miast fundatorów: Imoli i Senigalli[5].
Obecnie sztandar eksponowany jest w Instytucie Polskim i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie[6].
Odznaka pamiątkowa
Zatwierdzona w dzienniku Rozkazów dowódcy 2 Korpusu nr 12, poz.74 z 29 stycznia 1946 roku[7]. Odznaka wykonana została z oksydowanego białego metalu; Na gałązkę jodłową nałożona jest arabska cyfra 8 i litery SK. Cyfra pokryta granatową emalią, litery i obramowanie cyfry złocone. Gałązka jodłowa w kolorze starego srebra.
Noszona była na beretach w odległości 5 cm od orzełka po jego lewej stronie, umieszczona na podkładce sukiennej. Dla każdej kompanii był ustalony inny kolor podkładki: kompania dowodzenia – granatowy, kompania wsparcia – czarny, 1 kompania – żółty, 2 kompania – soczysta zieleń, 3 kompania – pąsowy, 4 kompania – karmazynowy. Odznaka noszona również bez podkładki na lewej górnej kieszeni munduru[8].
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Krząstek i Żak 1997 ↓, s. 169.
- ↑ Żak 2014 ↓, s. 144.
- ↑ Kryska-Karski i Barański 1973 ↓, s. 90.
- ↑ a b Kryska-Karski i Barański 1973 ↓, s. 91.
- ↑ a b Murgrabia 1990 ↓, s. 45-46.
- ↑ Murgrabia 1990 ↓, s. 123.
- ↑ Sawicki i Wielechowski 2007 ↓, s. 506.
- ↑ Partyka 1997 ↓, s. 72.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Kronika 3 Dywizji Strzelców Karpackich Nr 1 za czas od 3 V 1942 do 10 XII 1943. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, sygn. C.292.. [dostęp 2016-06-02].
- Tadeusz Krząstek, Andrzej Żak: Z ziemi włoskiej do Polski. Warszawa: Wydawnictwo Marrow SA, 1997. ISBN 83-907396-5-8.
- Jan Partyka, Odznaki i oznaki PSZ na Zachodzie 1939-1945. Wojska Lądowe, Rzeszów: Wydawnictwo Libri Ressovienses, 1997, ISBN 83-902021-9-0 .
- Harvey Sarner, Piotr K Domaradzki: Zdobywcy Monte Cassino: generał Anders i jego żołnierze. Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo, 2006. ISBN 83-7506-003-8.
- Zdzisław Sawicki, Adam Wielechowski: Odznaki Wojska Polskiego 1918-1945: Katalog Zbioru Falerystycznego: Wojsko Polskie 1918-1939: Polskie Siły Zbrojne Na Zachodzie. Warszawa: Pantera Books, 2007. ISBN 978-83-204-3299-2.
- Jakub Żak: Nie walczyli dla siebie. Powojenna odyseja 2 Korpusu Polskiego. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2014. ISBN 978-83-7399-621-2.
- Piotr Żaroń: Armia Polska w ZSRR, na Bliskim Wschodzie i Środkowym Wschodzie. Warszawa 1981: KAW RSW "Prasa- Książka – Ruch", 1981.
- Wojsko Polskie 1939-1945 - Barwa i broń. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984. ISBN 83-223-2055-8.
- Jerzy Murgrabia: Symbole wojskowe Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Wydawnictwo Bellona, 1990. ISBN 83-11-07825-4.
- Tadeusz Kryska-Karski, Henryk Barański: Piechota Polska 1939-1945, zeszyt nr 14. Londyn: 1973.