Przejdź do zawartości

Aleksander Woźny

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Aleksander Woźny
Czcigodny Sługa Boży
prezbiter
Ilustracja
Ks. Aleksander Woźny (ok. 1935)
Kraj działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

25 czerwca 1910
Uzarzewo

Data i miejsce śmierci

21 sierpnia 1983
Poznań

Miejsce pochówku

Sarkofag w kościele św. Jana Kantego w Poznaniu,
ul. Grunwaldzka 86

Proboszcz parafii św. Jana Kantego w Poznaniu
Okres sprawowania

20 sierpnia 1945–
21 sierpnia 1983

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Inkardynacja

Archidiecezja poznańska

Diakonat

6 października 1932

Prezbiterat

10 czerwca 1933

Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Aleksander Woźny (ur. 25 czerwca 1910 w Uzarzewie, zm. 21 sierpnia 1983 w Poznaniu) – polski ksiądz archidiecezji poznańskiej, kaznodzieja, więzień obozów koncentracyjnych w Buchenwaldzie i Dachau oraz powojennego okresu stalinowskiego, proboszcz parafii św. Jana Kantego w Poznaniu, krajowy duszpasterz kobiet oraz Czcigodny Sługa Boży Kościoła katolickiego.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z Poznańskiego, z rodziny wielodzietnej jako najmłodsze dziecko rodziców Edmunda, który był nauczycielem w miejscowej szkole powszechnej i Anny z domu Rogozia (miał ośmioro rodzeństwa)[1]. W domu rodzinnym otrzymał staranne i religijne wychowanie[1]. Został ochrzczony oraz przyjął pierwszą Komunię świętą w kościele św. Michała Archanioła w Uzarzewie[2]. Po wczesnej śmierci matki w 1922 opiekę nad nim przejęła jego starsza siostra Zofia[2]. Następnie podjął naukę w Państwowym Gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu[1]. Pod wpływem wiary, ukształtowanej w dzieciństwie wstąpił w szeregi Sodalicji Mariańskiej[1].

25 maja 1928 po ukończeniu, otrzymanym świadectwem maturalnym Gimnazjum[2], podjął decyzję wyboru drogi życia konsekrowanego, wstępując 15 października 1928 na studia filozoficzne w gnieźnieńskim wyższym seminarium duchownym[1]. Poznał tam bł. Michała Kozala, (późniejszego biskupa pomocniczego we Włocławku, zamęczonego w Dachau i beatyfikowanego w 1987 przez papieża św. Jana Pawła II), ks. prałata Aleksandra Żychlińskiego (jego spowiednika), ks. prałata Kazimierza Rolewskiego oraz kard. Augusta Hlonda, któremu często usługiwał do mszy świętej[1]. Święcenia subdiakonatu otrzymał 24 maja 1932, a następnie 6 października 1932 święcenia diakonatu[3].

Po uzyskaniu 10 czerwca 1933 w katedrze poznańskiej z rąk Prymasa Polski kard. Augusta Hlonda święceń kapłańskich pracował jako wikariusz kolejno w parafiach: św. Stanisława Kostki na Winiarach w Poznaniu (od 1 lipca 1933), następnie od 1 września 1935 w poznańskiej archikatedrze, a od 1 lipca 1938 w parafii Pocieszenia NMP w Borku Wielkopolskim, gdzie zastał go wybuch II wojny światowej[2]. 12 marca 1940 został aresztowany przez Niemców, a następnie uwięziony na krótko wraz z pięćdziesięcioma dwoma innymi księżmi i zawieziony do klasztoru w Bruczkowie[2], po czym został przewieziony do Buchenwaldu, gdzie pracował przymusowo[1]. Po kilku miesiącach, 6 grudnia tegoż roku, został przeniesiony do obozu koncentracyjnego w Dachau, gdzie pracował m.in. na plantacjach[1], otrzymując nr obozowy 21889[2]. Wiosną 1945 poważnie zachorował na reumatyzm i przebywał w szpitalu obozowym[1].

29 kwietnia 1945 obóz został wyzwolony przez żołnierzy amerykańskich, po czym udał się na krótką rekonwalescencję i 2 sierpnia 1945 powrócił do Poznania, przyjmując od 20 sierpnia obowiązki administratora parafii św. Jana Kantego[2]. Początkowo życie parafii skupiało się w kaplicy św. Pawła na dawnym cmentarzu ewangelickim przy ul. Grunwaldzkiej i w utworzonym przez niego punkcie parafialnym w późniejszym przedszkolu przy ul. Palacza 118[1]. 24 lutego 1946 za zgodą władz państwowych zaadaptował on na kościół drewniany barak, w którym umieszczono później w ołtarzu obraz Miłosierdzia Bożego pędzla Wacława Taranczewskiego[1]. Wkrótce zorganizował parafialny oddział „Caritasu”, który urządzał co roku Dzień Chorych, Tydzień Trzeźwości i kolonie letnie dla dzieci[1]. Działalność charytatywna została przerwana w styczniu 1950, kiedy Episkopat Polski został zmuszony do likwidacji kościelnej organizacji „Caritas”[1].

Na podstawie donosu jednego z agentów do Urzędu Bezpieczeństwa na prowadzoną przez niego działalność duszpasterską, 13 lutego 1950 został aresztowany[1]. W więzieniu pogorszył się gwałtownie stan jego zdrowia[1]. Starania o jego uwolnienie nie przyniosły rezultatu i dlatego obrońca mecenas dr Marian Podbiera złożył skargę na przetrzymywanie go w areszcie[1]. Do rozprawy doszło 1 grudnia 1950, po której został on skazany na rok więzienia, a na poczet orzeczonej kary zaliczono okres tymczasowego aresztowania[1].

Bezpośrednio po rozprawie został zwolniony z aresztu i powrócił do swojej parafii, zostając 24 lutego 1952 jej proboszczem[1]. Otoczył opieką duszpasterską i materialną rodziny, zwłaszcza wielodzietne oraz niepełne[1]. W 1954 zorganizował przyparafialną poradnię małżeńską i rodzinną[1]. Pomagał osobom uzależnionym od alkoholu[1]. Na plebanii wydzielił specjalny pokój, zwany „kurnikiem”, w którym często nocowali alkoholicy[1]. W 1968 wystąpił z inicjatywą utworzenia Pogotowia Miłości, parafialnego zespołu początkowo piętnastu osób, z których każda niosła pomoc materialną i duchową dziesięciu chorym lub biednym[1]. Po latach w parafii rozpoczęło działalność hospicjum im. św. Jana Kantego, którego styl pracy nawiązywał do Pogotowia Miłości[1]. Jednocześnie prowadził pracę duszpasterza, będąc spowiednikiem i kierownikiem duchowym wielu ludzi nauki, m.in. profesorów oraz innych penitentów[1]. Przed pouczeniem penitenta zawsze chwilę się modlił, a później wygłaszał krótką i trafną naukę[4]. W latach pięćdziesiątych został ojcem duchownym prywatnego stowarzyszenia religijnego „Rodzina Serca Miłości Ukrzyżowanej”, założonego w 1936 przez kierującą Zakładem Historii Medycyny Akademii Medycznej w Poznaniu, doc. Ludmiłę Krakowiecką, córkę organizatora i pierwszego dziekana Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Poznańskiego, prof. Adama Wrzoska[1]. Przez szereg lat był jej doradcą i kierownikiem duchowym[1]. Stowarzyszenie to zostało zatwierdzone przez Kościół w 1996 już po jego śmierci[1]. W latach siedemdziesiątych z jego inspiracji powstały w parafii pierwsze kręgi rodzinne Ruchu Światło-Życie, grupa Odnowy w Duchu Świętym „Gabriel”, założona i prowadzona przez ks. Mariana Piątkowskiego, a także wspólnota Neokatechumenalna[1]. Na początku lat siedemdziesiątych podjął starania o budowę nowego domu parafialnego i kościoła[1].

Powierzono mu w czasie jego posługi wiele obowiązków i godności m.in.: członka diecezjalnej Komisji Duszpasterstwa Rodzin[5], szambelana honorowego Jego Świątobliwości (1965)[2], członka Komisji Episkopatu d.s. Duszpasterstwa Kobiet[5], członka „Consilium a vigilantia”[5], przewodniczącego Synodalnej Komisji d.s. Duszpasterstwa Świeckich[5], referenta Wydziału Duszpasterskiego i członka Komisji Doktryny Wiary Kurii Metropolitalnej[5], a także dziekana (1966–1971)[2], a potem pierwszego wicedziekana, poznańskiego dekanatu pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa (1971–1983)[1][2]. 20 czerwca 1983 jako przedstawiciel kapłanów koncelebrował mszę świętą z papieżem św. Janem Pawłem II na Łęgach Dębińskich w Poznaniu[2][6].

Miejsca pochówku ks. Aleksandra Woźnego
Sarkofag ks. Aleksandra Woźnego w kościele św. Jana Kantego w Poznaniu
Pierwotny grób ks. Aleksandra Woźnego na cmentarzu Górczyńskim w Poznaniu

Zmarł 21 sierpnia 1983 w Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym przy ul. Juraszów[1]. 24 sierpnia odbyła się ceremonia pogrzebowa, po czym został początkowo pochowany na cmentarzu Górczyńskim w Poznaniu przy ul. Ściegiennego 35 w kwaterze księży (Iak-4-3)[2][7]. Kongregacja Spraw Kanonizacyjnych w nawiązaniu do prośby abp. Stanisława Gądeckiego wyraziła zgodę na przeprowadzenie jego ekshumacji, która odbyła się 5 grudnia 2016, kiedy nastąpiło kanoniczne rozpoznanie i elewacja jego doczesnych szczątków z cmentarza parafialnego do kościoła św. Jana Kantego w Poznaniu, do specjalnego sarkofagu[8].

Publikacje

[edytuj | edytuj kod]

Ks. Aleksander Woźny wygłosił wiele konferencji, rekolekcji i nauk stanowych. Dzięki zachowanym notatkom, nagraniom magnetofonowym oraz listom od 1994 rozpoczęto wydawanie drukiem jego spuścizny[9][10]:

  • Wychowanie dla Boga. (red. Marcin Węcławski) Wyd. Oficyna Współczesna. Wrocław 1994
  • Bóg jest najważniejszy. Wyd. Towarzystwa Chrystusowego „Hlondianum”. Poznań 1994
  • Miłość nigdy nie ustaje... Wyd. Towarzystwa Chrystusowego „Hlondianum”. Poznań 1998
  • Któż jak Bóg!. Wyd. Towarzystwa Chrystusowego „Hlondianum”. Poznań 2000
  • W Krzyżu miłości nauka. Rozważania Drogi Krzyżowej. Cz. 1. Wyd. Towarzystwa Chrystusowego „Hlondianum”. Poznań 2001
  • W Krzyżu miłości nauka. Rozważania Drogi Krzyżowej. Cz. 2. Wyd. Towarzystwa Chrystusowego „Hlondianum”. Poznań 2001
  • Drogi. Wyd. Księgarnia św. Wojciecha w Poznaniu. Poznań 2004
  • Osiem błogosławieństw. Wyd. Kontekst. Poznań 2004
  • Rozważania. Cz 1. Wyd. Kontekst. Poznań 2005
  • Rozważania. Cz 2. Wyd. Kontekst. Poznań 2006
  • Rozważania. Cz 3. Wyd. Kontekst. Poznań 2006
  • Rozważania. Cz 4. Wyd. Kontekst. Poznań 2007
  • Dobre rady dla narzeczonych i małżonków. Wyd. Kontekst. Poznań 2008
  • Komplet X. Wyd. Kontekst. Poznań 2009
  • Rozważania. Cz 5. Wyd. Kontekst. Poznań 2010
  • Rozważania. Cz 6. Wyd. Kontekst. Poznań 2011
  • Nauki dla często komunikujących. Trzecie niedziele 1977-1982. Wyd. Kontekst. Poznań 2012
  • Nauki dla często komunikujących. Trzecie niedziele 1973-1976. Cz. 2. Wyd. Kontekst. Poznań 2013
  • Nauki dla często komunikujących. Trzecie niedziele 1968-1972. Cz. 3. Wyd. Kontekst. Poznań 2014
  • Bóg pokornym łaskę daje: pokora w życiu i nauczaniu ks. Aleksandra Woźnego. (red. Marcin Węcławski) Wyd. Kontekst. Poznań 2014
  • Drogi Krzyżowe. Wyd. Kontekst. Poznań 2015
  • Drogi krzyżowe: przygotowanie do sakramentu pokuty: za kapłanów. Wyd. Kontekst. Poznań 2015
  • W szkole miłości: ks. Aleksander Woźny o miłości Boga i bliźniego. (red. Marcin Węcławski) Wyd. Kontekst. Poznań 2015
  • Nauki dla często komunikujących. Trzecie niedziele 1953-1983. Cz. 4. Wyd. Kontekst. Poznań 2016
  • Listy księdza Aleksandra Woźnego z Dachau. Wyd. Kontekst. Poznań 2016[11]

Opublikowana w 2011 praca doktorska ks. Wojciecha Muellera pt. „Księdza Aleksandra Woźnego koncepcja dziecięctwa duchowego” została wyróżniona Nagrodą Miasta Poznania za wyróżniające się prace doktorskie i magisterskie.

Proces beatyfikacji

[edytuj | edytuj kod]

26 maja 1993 ówczesny proboszcz parafii św. Jana Kantego w Poznaniu, ks. prałat Aleksy Stodolny zaproponował Kurii Metropolitalnej w Poznaniu, w imieniu parafian, aby wynieść go na ołtarze, po czym 17 czerwca 1999 ponowił tę propozycję[12]. Jednym z inicjatorów tego procesu był także ks. Tadeusz Piaczyński[12]. 10 maja 2001 uzyskano zgodę Kurii w Poznaniu na wszczęcie procedury beatyfikacyjnej[12]. Początkowo 7 stycznia 2012 na postulatora procesu beatyfikacyjnego mianowano ks. mgr lic. Macieja Karola Kubiaka, a od 15 lutego 2013 został nim ks. dr Wojciech Mueller[12][13]. 22 czerwca 2013 na 362. zebraniu plenarnym Konferencji Episkopatu Polski w Wieliczce wyrażono zgodę (SEP – D 6.3-9) na wystąpienie do Stolicy Apostolskiej z prośbą o rozpoczęcie jego procesu beatyfikacyjnego[12]. Abp Stanisław Gądecki zwrócił się 11 lipca 2013 z edyktem do wiernych o udostępnienie posiadanych dokumentów, pism lub wiadomości, mogących pomóc w procesie beatyfikacyjnym[12]. 22 października 2013 Stolica Apostolska wydała zgodę na rozpoczęcie tego procesu wydając tzw. Nihil obstat (Prot. N. 3122-1/13), po czym 6 grudnia 2013 powołano diecezjalną Komisję Historyczną, a 13 stycznia 2014 diecezjalną Komisję Teologiczną[12].

25 stycznia 2014 w kościele św. Jana Kantego w Poznaniu rozpoczęto przez abp. Stanisława Gądeckiego diecezjalną część procesu, po czym 23 maja 2015 podpisaniem stosownych dokumentów została w tym samym kościele zamknięta jego diecezjalna część[14], a następnie akta procesu zostały przekazane 24 czerwca 2015, Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych w Rzymie[12]. Jest to obszerna dokumentacja, licząca prawie 6500 stronic, która została oprawiona w 21 tomów[6]. Postulatorem generalnym mianowano 3 lipca 2015, ks. dr. Wojciecha Muellera, po czym 24 września 2015 otwarto rzymską część procesu[12]. 4 marca 2016 Kongres zwyczajny Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych zatwierdził dekret o ważności procesu beatyfikacyjnego na etapie diecezjalnym[12]. W 2019 złożono tzw. Positio wymagane w dalszej procedurze beatyfikacyjnej, a następnie 3 lutego 2022 sesja konsultorów teologicznych Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych zaakceptowała przedłożoną dokumentację procesu[15]. 17 grudnia 2022 za zgodą papieża Franciszka promulgowano dekret o heroiczności jego życia i cnót[16]. Od tej pory przysługuje mu tytuł Czcigodnego Sługi Bożego.

Upamiętnienie

[edytuj | edytuj kod]
Izba pamięci w kościele św. Jana Kantego w Poznaniu
  • W Muzeum Archidiecezjalnym w Poznaniu przechowywane były liczne pamiątki, które po nim pozostały, m.in.: sutanna, klęcznik, pieczątka, brewiarz czy różaniec[17]. Bardzo cenną pamiątką był kawałek chleba zachowany przez niego z obozu koncentracyjnego w Dachau[17]. Pamiątki te zostały następnie przeniesione 19 kwietnia 2018 do utworzonej i poświęconej przy kościele św. Jana Kantego w Poznaniu, przez abp Stanisława Gądeckiego specjalnej izby pamięci ks. Aleksandra Woźnego[18].
  • Od 15 października 2015 w każdy trzeci czwartek miesiąca o godz. 18:30 w parafii św. Jana Kantego w Poznaniu odprawiana jest msza święta w intencji jego beatyfikacji[12]

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af Anita Magowska, Sługa Boży ks. Aleksander Woźny. Droga życia [online], aleksanderwozny.archpoznan.pl [zarchiwizowane z adresu 2022-12-08].
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l Sługa Boży ks. Aleksander Woźny. Kalendarium [online], aleksanderwozny.archpoznan.pl [zarchiwizowane z adresu 2022-12-08].
  3. ↑ Czesław Pawlaczyk, Życiorys – ks. Aleksander Woźny [online], jankanty.info.pl [zarchiwizowane z adresu 2017-08-23].
  4. ↑ Marcin Węcławski, Ksiądz Aleksander Woźny pokorny sługa Chrystusa i ludzi [online], opoka.org.pl [zarchiwizowane z adresu 2020-10-25].
  5. ↑ a b c d e Sługa Boży ks. Aleksander Woźny. Pozaparafialna działalność duszpasterska [online], aleksanderwozny.archpoznan.pl [zarchiwizowane z adresu 2022-12-08].
  6. ↑ a b Abp Gądecki: sługa Boży ks. Aleksander Woźny szedł po śladach św. Józefa [online], ekai.pl, 19 grudnia 2016 [zarchiwizowane z adresu 2017-01-13].
  7. ↑ Aleksander Woźny, [w:] Wielkopolscy księża od XVIII do XX wieku [online], wtg-gniazdo.org [zarchiwizowane z adresu 2017-08-23].
  8. ↑ Sługa Boży ks. Aleksander Woźny. Ekshumacja Sługi Bożego ks. A. Woźnego [online], aleksanderwozny.archpoznan.pl [zarchiwizowane z adresu 2017-08-23].
  9. ↑ Sługa Boży ks. Aleksander Woźny. Książki ks. A. Woźnego [online], aleksanderwozny.archpoznan.pl [zarchiwizowane z adresu 2022-12-08].
  10. ↑ Woźny Aleksander (1910-1983), [w:] Katalog zbiorów polskich bibliotek naukowych NUKAT [online], katalog.nukat.edu.pl.
  11. ↑ Sługa Boży ks. Aleksander Woźny. Nowa książka – Listy księdza Aleksandra Woźnego z Dachau [online], aleksanderwozny.archpoznan.pl [zarchiwizowane z adresu 2017-08-23].
  12. ↑ a b c d e f g h i j k Sługa Boży ks. Aleksander Woźny. Proces beatyfikacyjny ks. A. Woźnego [online], aleksanderwozny.archpoznan.pl [zarchiwizowane z adresu 2022-12-08].
  13. ↑ Sługa Boży ks. Aleksander Woźny. Postulator procesu beatyfikacyjnego [online], aleksanderwozny.archpoznan.pl [zarchiwizowane z adresu 2022-12-08].
  14. ↑ Sługa Boży ks. Aleksander Woźny. Zakończenie procesu beatyfikacyjnego na etapie diecezjalnym [online], aleksanderwozny.archpoznan.pl [zarchiwizowane z adresu 2022-12-08].
  15. ↑ ~1983~ (Aleksander Woźny) [online], newsaints.faithweb.com [dostęp 2017-01-11] (ang.).
  16. ↑ Promulgazione di Decreti del Dicastero delle Cause dei Santi, 17.12.2022 [online], press.vatican.va, 17 grudnia 2022 [zarchiwizowane z adresu 2023-02-05] (wł.).
  17. ↑ a b Sługa Boży ks. Aleksander Woźny. Pamiątki po ks. A. Woźnym [online], aleksanderwozny.archpoznan.pl [zarchiwizowane z adresu 2022-12-08].
  18. ↑ Poświęcenie izby pamięci ks. Woźnego - 19.04.2018 [online], aleksanderwozny.archpoznan.pl [zarchiwizowane z adresu 2018-06-12].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Aleksander_Woźny&oldid=74090215”