Alfred Greffner
podpułkownik piechoty | |
Data i miejsce urodzenia |
19 czerwca 1890 |
---|---|
Data śmierci |
po 1939 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Jednostki |
I Grupa Obrony Lwowa |
Stanowiska |
dowódca grupy |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Alfred Greffner[a], ps. „Radwan” (ur. 19 czerwca 1890 w Lipowicy[2][3][b], zm. po 1939[3]) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w Lipowicy[2][b], obecnie część Przemyśla, w ówczesnym powiecie przemyskim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Bronisława i Anny z Bucheltów[3][c]. Był starszym bratem Bolesława (1891–1939)[3][c].
Od 1912 był członkiem IV Polskiej Drużyny Strzeleckiej we Lwowie oraz instruktorem na kursach PDS w Rabce i Nowym Sączu (od 15 lipca do 2 sierpnia 1914). Po wybuchu wojny i skróceniu kursu w Nowym Sączu zgłosił się 2 sierpnia 1914 do miejsca koncentracji oddziałów strzeleckich w Krakowie[3].
Od 7 sierpnia 1914 był komendantem III plutonu 6. kompanii I baonu, a następnie II plutonu 3. kompanii III baonu 1 Pułku Piechoty. 22 października 1914 został ranny w bitwie pod Laskami. 2 lipca 1915 został mianowany chorążym[5]. Później służył w 5 Pułku Piechoty. Pod koniec 1915 został odkomenderowany do Komendy Legionów Polskich, a 17 lutego 1916 przeniesiony do III Baonu Uzupełniającego. Od 1 marca 1916 był instruktorem w Szkole Podoficerskiej w Kozienicach, a następnie oficerem 1. kompanii uzupełniającej przy Komendzie Grupy LP. W maju 1916 powrócił do 5 pp. 4 lipca 1916 wyróżnił się w bitwie pod Kostiuchnówką. 1 listopada 1916 został mianowany podporucznikiem piechoty[5]. Służył także w 6 Pułku Piechoty[3].
15 sierpnia 1917, po kryzysie przysięgowym, został zwolniony z Legionów i wcielony do armii austro-węgierskiej. Od 1 listopada 1918 brał udział w obronie Lwowa (pododcinek Kleparów). Następnie dowodził batalionem zapasowym 1 Pułku Piechoty Legionów[3].
Od 1921 pełnił służbę w 42 Pułku Piechoty w Białymstoku[6]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 77. lokatą w korpusie oficerów piechoty[7]. 10 lipca 1922 został zatwierdzony na stanowisku pełniącego obowiązki dowódcy II batalionu[8][9]. 31 marca 1924 został mianowany majorem ze starszeństwem z 1 lipca 1923 i 27. lokatą w korpusie oficerów piechoty[10]. W tym samym roku został przeniesiony do 86 Pułku Piechoty w Mołodecznie na stanowisko dowódcy I batalionu[11]. Później został przesunięty na stanowisko kwatermistrza[12], a w styczniu 1927 przesunięty na stanowisko dowódcy II batalionu[13]. W kwietniu tego roku został przeniesiony do 57 Pułku Piechoty Wielkopolskiej w Poznaniu na stanowisko dowódcy II batalionu[14], a później przesunięty na stanowisko obwodowego komendanta Przysposobienia Wojskowego[15]. 13 sierpnia 1927 został zameldowany z rodziną na ul. Bukowskskiej 28 w Poznaniu[2]. W listopadzie 1928 został przeniesiony do kadry oficerów piechoty z równoczesnym przeniesieniem służbowym na stanowisko rejonowego komendanta Przysposobienia Wojskowego przy 14 Dywizji Piechoty[16]. 24 grudnia 1929 został mianowany podpułkownikiem ze starszeństwem z 1 stycznia 1930 i 5. lokatą w korpusie oficerów piechoty[17]. Z dniem 1 maja 1930 został przeniesiony z dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr VII do 63 Pułku Piechoty w Toruniu na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[18][19]. W maju 1933 został przeniesiony na stanowisko kierownika 2 Okręgowego Urzędu Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego w Lublinie[20]. W latach 1937–1938 był dowódcą Podkarpackiej Brygady Obrony Narodowej w Przemyślu[3]. W 1939 pełnił służbę w 6 Okręgowym Urzędzie WFiPW we Lwowie na stanowisku zastępcy kierownika urzędu[21].
W czasie kampanii wrześniowej walczył w obronie Lwowa, jako dowódca „oddziałów ochotniczych I Grupy Obrony Lwowa” („grupa ppłk. Greffnera”)[22][23]. Później został internowany w obozie Eger na Węgrzech, skąd w styczniu 1940 wyjechał do Budapesztu[3].
Był żonaty z Anną z Draganów (ur. 13 marca 1898 w Nowym Sączu, zm. 5 grudnia 1985 tamże), doktor filozofii, z którą miał dwóch synów: Kazimierza (ur. 5 października 1919 w Nowym Sączu) i Mieczysława (ur. 1 stycznia 1921 w Białymstoku)[2][24].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 7098 – 17 maja 1922[25]
- Krzyż Niepodległości z Mieczami – 9 listopada 1933 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[26], w zamian za uprzednio nadany Krzyż Niepodległości[27]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – 1938 „za zasługi w służbie wojskowej”[28]
- Krzyż Walecznych po raz pierwszy, drugi i trzeci „za udział w b. Legionach Polskich”[29], po raz czwarty[30]
- Srebrny Krzyż Zasługi – 16 marca 1928 „za zasługi na polu przysposobienienia wojskowego”[31][30]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 – 1928[32]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości – 1928[33]
- Odznaka „Za wierną służbę”[34]
- łotewski Medal Pamiątkowy 1918-1928 – 6 sierpnia 1929[35]
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ 26 stycznia 1934 ogłoszono sprostowanie nazwiska ppłk. Alfreda Grefnera z „Grefner” na „Greffner”[1].
- ↑ a b Wg portalu zolnierze-niepodleglosci.pl urodził się w Lipowcach, w ówczesnym powiecie przemyślańskim[3].
- ↑ a b Biogram Bolesława Greffnera potwierdza, że był on bratem Alfreda, podaje jednak, że imię jego ojca to Hipolit[4], a nie Bronisław.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 26 stycznia 1934, s. 23.
- ↑ a b c d Kartoteka ewidencji ludności 1870–1931. Archiwum Państwowe w Poznaniu. [dostęp 2023-11-27].
- ↑ a b c d e f g h i j Greffner, Grefner Alfred, ps. „Radwan”. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2023-11-26].
- ↑ Greffner-Beaulieux, Grefner Bolesław Marceli, ps. „Beaulieux”. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2024-01-02].
- ↑ a b Lista starszeństwa 1917 ↓, s. 20.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 143.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 38.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 22 z 22 lipca 1922 roku, s. 549.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 248, 405.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 2 kwietnia 1924 roku, s. 169.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 324, 348.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 55 z 22 maja 1925 roku, s. 276.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 29 stycznia 1927 roku, s. 22.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 11 kwietnia 1927 roku, s. 112.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 71, 171.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928 roku, s. 339.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 21 z 24 grudnia 1929 roku, s. 438.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 31 marca 1930 roku, s. 103.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 23, 591.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 28 czerwca 1933 roku, s. 130.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 12, 520.
- ↑ Dokumenty 1997 ↓, s. 153, 154, 189, 227, 258.
- ↑ Dalecki 1989 ↓, s. 225, 340, 386, autor w stosunku do grupy ppłk. Greffnera użył określenia „pułk Obrony Narodowej” oraz podał odmienny skład grupy.
- ↑ Anna Grefner. Grobonet.com. [dostęp 2023-11-27]..
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 4 stycznia 1923 roku, s. 6.
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 258, poz. 276
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 18, poz. 31
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 listopada 1938, s. 6.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 31 z 16 września 1922, s. 680.
- ↑ a b Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 71.
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 65, poz. 89.
- ↑ Rozkaz 14 Dywizji Piechoty nr 15 z 1928.
- ↑ Rozkaz 14 Dywizji Piechoty nr 17 z 1928.
- ↑ Na podstawie fotografii [1].
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 6 sierpnia 1929, s. 239.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917). Komenda Legionów Polskich, 1917.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Ryszard Dalecki: Armia „Karpaty” w wojnie obronnej 1939 r. Rzeszów: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1989. ISBN 83-03-02830-8.
- Dokumenty obrony Lwowa 1939. Artur Leinwand (oprac.). Warszawa: Instytut Lwowski, 1997. ISBN 83-910659-0-1.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Brygadierzy Obrony Narodowej
- Członkowie Polskich Drużyn Strzeleckich
- Dowódcy batalionów 42 Pułku Piechoty (II RP)
- Obrońcy Lwowa (1939)
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości z Mieczami
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (czterokrotnie)
- Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921
- Odznaczeni Odznaką „Za wierną służbę”
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Oficerowie 57 Pułku Piechoty Wielkopolskiej
- Oficerowie 86 Pułku Piechoty (II RP)
- Oficerowie piechoty Legionów Polskich 1914–1918
- Oficerowie Przysposobienia Wojskowego
- Podpułkownicy piechoty II Rzeczypospolitej
- Polacy odznaczeni Medalem 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej
- Uczestnicy bitwy pod Kostiuchnówką 1916
- Uczestnicy bitwy pod Laskami i Anielinem 1914
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Uczestnicy wojny polsko-ukraińskiej (strona polska)
- Urodzeni w 1890
- Zastępcy dowódcy 63 Toruńskiego Pułku Piechoty
- Zmarli w XX wieku
- Żołnierze I Brygady Legionów Polskich