Anne Anastasi
Data i miejsce urodzenia |
19 grudnia 1908 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
4 maja 2001 |
Zawód, zajęcie |
psycholożka, psychometryczka |
Narodowość |
amerykańska |
Alma Mater | |
Odznaczenia | |
Anne Anastasi (ur. 19 grudnia 1908 w Nowym Jorku, zm. 4 maja 2001 tamże) – psycholożka amerykańska o dużym wkładzie do rozwoju psychometrii[1].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Dzieciństwo i wykształcenie
[edytuj | edytuj kod]Dorastała jako jedynaczka w rodzinie o pochodzeniu sycylijskim. Jej ojciec zmarł, gdy miała rok. Większość edukacji przyjęła w domu, uczęszczając do szkoły tylko przez kilka lat i uzyskując przyspieszone awanse do wyższych klas[2][3].
W wieku 15 lat podjęła studia w dziedzinie matematyki na Barnard College. Pod wrażeniem zajęć prowadzonych przez Harry`ego L. Hollingwortha i dzięki lekturze artykułu Spearmana o korelacjach, zdecydowała się zmienić kierunek na psychologię, uznając że jej zamiłowanie do matematyki może się i tam produktywnie spełnić. Ukończyła te studia w wieku 19 lat (B.A. 1928), i kontynuowała je – pomijając w nietypowy sposób studia magisterskie – na studiach doktoranckich na Uniwersytecie Columbii, które ukończyła w ciągu niecałych dwóch lat (Ph.D. 1929). Odbywała specjalne podróże do Minnesoty, aby móc uczestniczyć w zajęciach Ronalda Fishera. Swoją dysertację dyplomową, napisaną pod kierunkiem Henry`ego Garretta, poświęciła analizie czynnikowej testów pamięci[1][2][3][4].
W 1933 poślubiła poznanego na Columbii psychologa Johna Portera Foleya, który pracował m.in. z Franzem Boazem i J.R. Kantorem. Zainteresowania badawcze małżonków uzupełniały się przez całe życie, i działalność Anastasi była wzbogacona dzięki pracy jej męża o perspektywę antropologiczną. Ich wspólną pasją było też kolekcjonowanie dzieł sztuki; poświęciła później kilka prac tematowi psychologii estetyki[1][3][4].
Praca i dalsze życie
[edytuj | edytuj kod]Pracowała na Barnard College (1930–1939), Queens College (1939–1947) i Fordham University (od 1947), gdzie uzyskała pełną profesurę oraz doktorat honorowy i pracowała do późnych lat życia. Prowadziła zajęcia z psychometrii, analizy czynnikowej i statystyki, ciesząc się dużą popularnością i szacunkiem studentów[1][2][3][4].
Wydała 150 publikacji naukowych, obejmujących artykuły, książki, wielokrotnie wznawiane podręczniki i monografie. Zwracała w swoich publikacjach dużą uwagę na wpływ kontekstu sytuacyjnego i warunków testowych na rezultaty narzędzi psychometrycznych. Rozwijała konceptualizację podstawowych dla psychometrii pojęć takich jak trafność testu, i zaznaczała, że miary inteligencji i osobowości mają pod względem tego kryterium głębokie słabości. Była krytyczna wobec prób stworzenia testów w pełni nieobciążonych kulturowo[1][2][3][4].
Pełniła funkcję przewodniczącej sekcji psychologii ogólnej (w kadencji 1956), sekcji psychometrycznej (1965), i przewodniczącej całego Amerykańskiego Towarzystwa Psychologicznego (1972). Uhonorowano ją m.in. National Medal of Science (1987) i nagrodą APA za życiowe osiągnięcia (1994), oraz doktoratami honoris causa Villanova University, LaSalle College, Cedar Crest College i Uniwersytetu w Windsor[1][2][3][4][5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f Wade Pickren , Anne Anastasi (1908-2001) [online], American Psychological Association, 2008 [dostęp 2019-03-20] (ang.).
- ↑ a b c d e Anne Anastasi [online], Human Intelligence [dostęp 2019-03-20] .
- ↑ a b c d e f Marvin Reznikoff , Mary Procidano , Anne Anastasi (1908-2001)., „American Psychologist”, 56 (10), 2001, s. 816–817, DOI: 10.1037/0003-066X.56.10.816, ISSN 0003-066X [dostęp 2019-03-20] (ang.).
- ↑ a b c d e Gregory A. Kimble , Michael Wertheimer , Anne Anastasi, [w:] Portraits of Pioneers in Psychology, Psychology Press, 20 czerwca 2003, ISBN 978-1-135-70533-6 [dostęp 2019-03-20] (ang.).
- ↑ The President's National Medal of Science: Recipient Details [online], NSF - National Science Foundation [dostęp 2019-03-20] .
- ISNI: 0000000117785885
- VIAF: 105645924
- LCCN: n50021749
- GND: 131460986
- NDL: 00431427
- BnF: 12396807w
- SUDOC: 081102526
- NLA: 35006181
- NKC: jo2002100770
- NTA: 068869789
- BIBSYS: 90237219
- CiNii: DA01266080
- PLWABN: 9810566011905606
- NUKAT: n95100630
- J9U: 987007461204805171
- LNB: 000033390
- NSK: 000026642
- CONOR: 7166563
- BLBNB: 000182021
- KRNLK: KAC2018O2761
- LIH: LNB:V*101988;=BN