Biała Woda (Niemcy)
51°30′N 14°38′E/51,500000 14,633333
| |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Kraj związkowy | |||
| Powiat | |||
| Zarządzający | |||
| Powierzchnia |
63,30 km² | ||
| Wysokość |
140 m n.p.m. | ||
| Populacja (31.12.2013) • liczba ludności • gęstość |
| ||
| Nr kierunkowy |
03576 | ||
| Kod pocztowy |
02943 | ||
| Tablice rejestracyjne |
GR, LÖB, NOL, NY, WSW, ZI | ||
Położenie na mapie Saksonii  | |||
Położenie na mapie Niemiec  | |||
| 51°30′N 14°38′E/51,500000 14,633333
| |||
| Strona internetowa | |||
Biała Woda[1] (niem. Weißwasser/Oberlausitz, Weißwasser/O.L.; górnołuż. Běła Woda, wym. ⓘ['bʲɪwa 'woda]) – miasto we wschodnich Niemczech, w kraju związkowym Saksonia, w okręgu administracyjnym Drezno, w powiecie Görlitz (do 31 lipca 2008 w powiecie Niederschlesischer Oberlausitzkreis), w pobliżu granicy z Polską, w Zagłębiu Łużyckim, siedziba wspólnoty administracyjnej Verwaltungsgemeinschaft Weißwasser/O.L. Miasto liczy 17 074 mieszkańców (2013), a jego powierzchnia wynosi 63,30 km².
Historia
[edytuj | edytuj kod]Najstarsze zachowane wzmianki o Białej Wodzie pochodzą z 1552 roku. Biała Woda stanowiła wówczas część Korony Czeskiej. W 1635 utracona przez Czechy na rzecz Elektoratu Saksonii. W latach 1697–1706 i 1709-1763 wraz z Saksonią była połączona unią z Polską (za panowania królów Augusta II Mocnego i Augusta III Sasa). W 1772 powstała pierwsza szkoła w Białej Wodzie. Od 1806 w granicach Królestwa Saksonii, które w latach 1807–1815 było połączone unią z Księstwem Warszawskim.
W 1815 została włączona do pruskiej Prowincji Śląsk. W XIX wieku Biała Woda stała się znaczącym ośrodkiem produkcji szkła, powstały tu m.in. huta szkła i cegielnia. Od 1871 leżała w granicach zjednoczonych Niemiec. Po podziale Śląska na dwie prowincje w 1919 znalazła się w granicach Prowincji Dolny Śląsk. W 1935 otrzymała prawa miejskie. Od 1938 w granicach ponownie scalonej Prowincji Śląsk, a od 1941 znów część Dolnego Śląska. W miejscowości znajdowała się filia obozu koncentracyjnego Groß-Rosen[2]. Zniszczenia miasta w II wojnie światowej sięgnęły 40%. W 1945 trafiła do radzieckiej strefy okupacyjnej Niemiec. Przed powrotem do Polski w Białej Wodzie stacjonował 6 Pułk Piechoty Ludowego Wojska Polskiego. Radziecka Administracja Wojskowa w Niemczech przyłączyła Białą Wodę wraz z położonymi na zachód od Nysy Łużyckiej ziemiami Prowincji Dolny Śląsk do Saksonii. W latach 1949–1990 w granicach Niemieckiej Republiki Demokratycznej. W latach 1952–1990 część okręgu Chociebuż. Od 1990 część Wolnego Kraju Saksonia i Republiki Federalnej Niemiec.
Demografia
[edytuj | edytuj kod]Zmiany populacji miasta od 1825 do 2013 roku:
Najwyższą populację miasto osiągnęło w 1988 roku – 38 288 mieszkańców.
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]
- Ratusz (ok. 1911/12)
- Kościół katolicki pw. Podwyższenia Krzyża Świętego (1901)
- Kościół ewangelicki (1892/93)
- Gmach poczty (ok. 1890)
- Dworzec kolejowy (1869)
- Kolej leśna w Bad Muskau
- Kolejowa wieża ciśnień (ok. 1875)
- Domy kolejarzy (XIX/XX wiek)
- Urząd stanu cywilnego (ok. 1900)
- Gmach Biblioteki Miejskiej (1903)
- Wieża ciśnień (ok. 1910, przebudowana w 1935)
- Willa z 1905, obecnie Muzeum Szkła (Glasmuseum)
- Gmach Szkoły im. Pestalozziego (ok. 1912)
- Dawny dom towarowy (XX wiek)
- Kaplica cmentarna (ok. 1930)
- Kamienice i domy z końca XIX wieku i początku XX wieku
-
Dworzec kolejowy -
Gmach poczty -
Urząd stanu cywilnego -
Kościół katolicki -
Muzeum Szkła
Sport
[edytuj | edytuj kod]Klub hokejowy w mieście to Lausitzer Füchse. W Białej Wodzie rozegrano osiem towarzyskich spotkań hokejowych reprezentacji Polski i NRD.
Miasta partnerskie
[edytuj | edytuj kod]
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Zmiany wprowadzone na 77. posiedzeniu Komisji (13 lutego 2013 roku). Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej. [dostęp 2013-03-09]. (pol.).
- ↑ Abraham Kajzer, Za drutami śmierci, Wałbrzych: Muzeum Gross-Rosen, 2013, ISBN 978-83-89824-09-7.
